W związku z zakończeniem z dniem 30 kwietnia br. funkcjonowania pomocy państwa N 57/2008 - Polska „Pomoc operacyjna w zakresie biopaliw" skutkiem czego biopaliwa produkowane z biomasy objęte zostały analogicznym do paliw normatywnych podatkiem akcyzowym, 22 czerwca br. Zarząd KRIR oraz Krajowa Izba Biopaliw - największa organizacja branżowa reprezentująca krajowych wytwórców biopaliw zwrócili się do Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z wnioskiem o zainicjowanie zmian legislacyjnych ustawy z dnia 10 marca 2006 r. o zwrocie podatku akcyzowego zawartego w cenie oleju napędowego wykorzystywanego do produkcji rolnej (Dz. U. 2006 Nr 52, poz. 379) w celu umożliwienia ubiegania się przez rolników o zwrot podatku akcyzowego za zakupiony na potrzeby produkcji rolnej biodiesel, czyli biokomponenty stanowiące samoistne paliwo (estry wyższych kwasów tłuszczowych oznaczone kodem CN 3824 90 91) oraz olej napędowy o zawartości co najmniej 20% estrów metylowych oznaczony kodem CN 2710 19 41 20.
Głównym celem pomocy, o której mowa powyżej, polegającej na obniżeniu do 10 zł/1000 litrów stawki podatku akcyzowego na biokomponenty stosowane w mieszankach z benzyną i olejem napędowym, jak również stanowiące samoistne biopaliwa, było ułatwienie praktycznej realizacji celów wyznaczonych w Dyrektywie Parlamentu Europejskiego i Rady 2003/30/WE z dnia 8 maja 2003 r., tj. promowania wykorzystania biopaliw i innych paliw odnawialnych zamiast oleju napędowego i benzyny do celów transportowych w poszczególnych państwach członkowskich, co przyczyni się do realizacji celów zmierzających do upowszechniania stosowania energii ze źródeł odnawialnych oraz do wypełnienia zobowiązań dotyczących przeciwdziałania zmianom klimatu i zabezpieczenia dostaw ze źródeł przyjaznych dla środowiska. Co niemniej istotne, program ponadto zmierzał do ograniczenia zależności polskiej gospodarki od paliw kopalnych oraz do zwiększenia zatrudnienia w regionach wiejskich, poprzez umożliwienie rolnikom prowadzenia nowych rodzajów działalności. Omawiana pomoc publiczna miała charakter periodyczny, a jej zakończenie nastąpiło z dniem 30 kwietnia br. powodując wzrost stawki podatku akcyzowego na biokomponenty do poziomu stawek obowiązujących paliwa normatywne tj. w przypadku estrów metylowych analogicznie do olejów napędowych o kodzie CN 2710 19 41 - 1.048,00 zł/1.000 litrów, natomiast w przypadku etanolu do poziomu akcyzy dla benzyn silnikowych o kodach CN 2710 1145 lub 2710 1149 tj. 1.565,00 zł/1.000 litrów. Paliwa o zawartości powyżej 80% biokomponentów zostały jednocześnie obciążone opłatą paliwową, z której były zwolnione w trakcie trwania omawianego programu pomocowego.
Dotychczasowe przepisy ustawy z dnia 10 marca 2006 r. o zwrocie podatku akcyzowego zawartego w cenie oleju napędowego wykorzystywanego do produkcji rolnej (Dz. U. 2006 Nr 52, poz. 379) - zgodnie z samą nazwą aktu prawnego - nie przewidywały możliwości ubiegania się przez rolników o zwrot podatku akcyzowego zawartego w innym rodzaju paliwa niż olej napędowy. W kontekście biopaliw rozwiązanie takie podyktowane było preferencyjnym ich opodatkowaniem, ponieważ w trakcie funkcjonowania programu pomocowego stawka podatku na biokomponenty wynosiła 1 grosz/litr, zatem nie było uzasadnienia dla wsparcia tego rodzaju. W związku z zakończeniem pomocy sytuacja uległa zmianie i obecnie nie ma dalszego uzasadnienia dla wyłączenia biopaliw z omawianej formy wsparcia polskiego rolnictwa.
Biorąc pod uwagę praktyczny aspekt postulowanego rozwiązania rozszerzenie przepisów ustawy z dnia 10 marca 2006 r. o zwrocie podatku akcyzowego zawartego w cenie oleju napędowego wykorzystywanego do produkcji rolnej umożliwiłoby preferencyjny zakup przez rolników na potrzeby prowadzonej działalności przede wszystkim 100% estrów metylowych stanowiących samoistne paliwo (biodiesel oznaczony kodem CN 3824 90 91 znany .na rynku m.in. pod nazwą handlową PKN Orlen jako B100). Czysty biodiesel jest dostępny na terenie całego kraju m.in. poprzez sieci stacji paliw PKN Orlen (Orlen i Bliska o łącznej liczbie 472 punktów sprzedaży). Biopaliwo to posiada normę jakościową PN-EN 14214, na podstawie której zostało dopuszczone do komercyjnej sprzedaży.
100% biodiesel jest obecnie mało popularny z uwagi na niewielką liczbę samochodów osobowych i flot pojazdów użytkowych, których zasilanie jest możliwe tym paliwem z technicznego punktu widzenia. Inaczej kwestia ta wygląda w przypadku maszyn rolniczych, w szczególności starszych modeli ciągników, które z powodzeniem zasilane mogą być się na czystych estrach lub domieszkach z ON większych niż przewidzianych w paliwach normatywnych, jednakże popyt na paliwo wśród producentów rolnych determinowany jest przede wszystkim możliwością skorzystania z omawianego zwrotu podatku akcyzowego od zakupionego oleju napędowego. W praktyce producenci rolni częstokrotnie kupują biodiesla po wyczerpaniu przysługującego im limitu zakupu paliwa rolniczego. W przypadku nowych maszyn rolniczych coraz więcej producentów proponuje ciągniki i kombajny o potwierdzonych w kartach specyfikacji technicznych możliwościach zasilania na biodiesel. Maszyny takie znajdziemy w ofertach handlowych takich firm jak Case New Holland, Valtra, John Deere, Massey Ferguson, Same Dautz-Fahr czy Fendt.
Wsparcie w wysokości 0,85 zł/litr powoduje, ze po uzyskaniu zwrotu akcyzy finalna cena płacona przez rolnika za paliwo wynosi ostatecznie, biorąc za przykład średnią cenę ON na dzień 1 czerwca br. tj. 5,00 złotych/litr (dane Polskiej Izby Paliw Płynnych), wynosi 4,15 złotych/litr. Tego samego dnia średnia cena B100 na stacjach paliwowych wyniosła 4,46 złotych/litr, zatem w przypadku zakupu tego paliwa przez rolnika i w dalszej konsekwencji uzyskania zwrotu podatku akcyzowego, ostateczna cena w przypadku paliwa wykorzystanego przez danego producenta rolnego wyniosłaby 3,61 zł/litr. Biorąc zatem pod uwagę fakt, że do każdego hektara użytku rolnego przysługuje zwrot podatku akcyzowego od 86 litrów zakupionego paliwa rolniczego, w przypadku gospodarstwa o powierzchni 50 hektarów, włączenie B100 do systemu umożliwi rolnikowi zaoszczędzenie dodatkowej kwoty w wysokości 2 322 złotych. Różnice w cenie zakupu klasycznego oleju napędowego i czystego biodiesla podlegają oczywiście rynkowym wahaniom, jednak zwracając uwagę na kształtowanie się cen hurtowych paliw dostrzegalna jest stabilizacja na korzyść B100. Rozszerzenie zatem pojęcia „paliwo rolnicze" na biokomponenty stanowiące samoistne biopaliwa to bezpośrednie korzyści finansowe dla rolników, które nie należy jednakże ograniczać do redukcji samego kosztu zakupu paliwa potrzebnego do prowadzenia produkcji. Produkcja biokomponentów jest ściśle powiązana z rynkiem rolnym z uwagi na wykorzystywany surowiec tj. nasiona rzepaku w przypadku estrów i zboża przeznaczane do wytwarzanie bioetanolu. Zwiększenie popytu na biopaliwa wśród samych rolników jest więc rozwiązaniem łańcuchowym wpływającym na stabilizacją i wzrost cen surowca rolniczego.
Również w kontekście konieczności realizacji przez koncerny naftowe Narodowego Celu Wskaźnikowego, który na 2011 roku ustalony został na poziomie 6,2% wartości energetycznej ogólnej ilości paliw transportowych wprowadzonych na rynek krajowy, wzrost popytu na biodiesel to krok w kierunku ekonomizacji tego obowiązku. Idąc dalej, zwiększenie popytu na czysty biodiesel to szansa na większe niż dotychczas wykorzystanie dostępnych mocy wytwórczych polskich biokomponentów w realizacji NCW, które w przypadku estrów metylowych wyniosło w 2010 roku jedynie 40,5% (dane KIB za Urzędem Regulacji Energetyki). Podkreślenia wymaga również fakt, iż dotychczasowa kwota środków budżetowych przeznaczonych na realizację pomocy dla rolników w postaci paliwa rolniczego nie ulegnie zwiększeniu pozostając na niezmiennym poziomie. Jedynym elementem, jaki zmieniłoby wprowadzenie w tycie sugerowanego przez Krajową lzbę Biopaliw i Krajową Radę Izb Rolniczych rozwiązania, to struktura zużycia oleju napędowego w stosunku do biodiesla w produkcji rolniczej, ze wszelkimi wymienionymi już powyżej korzyściami, rozszerzając je o również istotny aspekt środowiskowy związany z redukcją emisji gazów cieplarnianych pochodzących z rolnictwa.
Dotychczasowe przepisy ustawy z dnia 10 marca 2006 r. o zwrocie podatku akcyzowego zawartego w cenie oleju napędowego wykorzystywanego do produkcji rolnej (Dz. U. 2006 Nr 52, poz. 379) - zgodnie z samą nazwą aktu prawnego - nie przewidywały możliwości ubiegania się przez rolników o zwrot podatku akcyzowego zawartego w innym rodzaju paliwa niż olej napędowy. W kontekście biopaliw rozwiązanie takie podyktowane było preferencyjnym ich opodatkowaniem, ponieważ w trakcie funkcjonowania programu pomocowego stawka podatku na biokomponenty wynosiła 1 grosz/litr, zatem nie było uzasadnienia dla wsparcia tego rodzaju. W związku z zakończeniem pomocy sytuacja uległa zmianie i obecnie nie ma dalszego uzasadnienia dla wyłączenia biopaliw z omawianej formy wsparcia polskiego rolnictwa.
Biorąc pod uwagę praktyczny aspekt postulowanego rozwiązania rozszerzenie przepisów ustawy z dnia 10 marca 2006 r. o zwrocie podatku akcyzowego zawartego w cenie oleju napędowego wykorzystywanego do produkcji rolnej umożliwiłoby preferencyjny zakup przez rolników na potrzeby prowadzonej działalności przede wszystkim 100% estrów metylowych stanowiących samoistne paliwo (biodiesel oznaczony kodem CN 3824 90 91 znany .na rynku m.in. pod nazwą handlową PKN Orlen jako B100). Czysty biodiesel jest dostępny na terenie całego kraju m.in. poprzez sieci stacji paliw PKN Orlen (Orlen i Bliska o łącznej liczbie 472 punktów sprzedaży). Biopaliwo to posiada normę jakościową PN-EN 14214, na podstawie której zostało dopuszczone do komercyjnej sprzedaży.
100% biodiesel jest obecnie mało popularny z uwagi na niewielką liczbę samochodów osobowych i flot pojazdów użytkowych, których zasilanie jest możliwe tym paliwem z technicznego punktu widzenia. Inaczej kwestia ta wygląda w przypadku maszyn rolniczych, w szczególności starszych modeli ciągników, które z powodzeniem zasilane mogą być się na czystych estrach lub domieszkach z ON większych niż przewidzianych w paliwach normatywnych, jednakże popyt na paliwo wśród producentów rolnych determinowany jest przede wszystkim możliwością skorzystania z omawianego zwrotu podatku akcyzowego od zakupionego oleju napędowego. W praktyce producenci rolni częstokrotnie kupują biodiesla po wyczerpaniu przysługującego im limitu zakupu paliwa rolniczego. W przypadku nowych maszyn rolniczych coraz więcej producentów proponuje ciągniki i kombajny o potwierdzonych w kartach specyfikacji technicznych możliwościach zasilania na biodiesel. Maszyny takie znajdziemy w ofertach handlowych takich firm jak Case New Holland, Valtra, John Deere, Massey Ferguson, Same Dautz-Fahr czy Fendt.
Wsparcie w wysokości 0,85 zł/litr powoduje, ze po uzyskaniu zwrotu akcyzy finalna cena płacona przez rolnika za paliwo wynosi ostatecznie, biorąc za przykład średnią cenę ON na dzień 1 czerwca br. tj. 5,00 złotych/litr (dane Polskiej Izby Paliw Płynnych), wynosi 4,15 złotych/litr. Tego samego dnia średnia cena B100 na stacjach paliwowych wyniosła 4,46 złotych/litr, zatem w przypadku zakupu tego paliwa przez rolnika i w dalszej konsekwencji uzyskania zwrotu podatku akcyzowego, ostateczna cena w przypadku paliwa wykorzystanego przez danego producenta rolnego wyniosłaby 3,61 zł/litr. Biorąc zatem pod uwagę fakt, że do każdego hektara użytku rolnego przysługuje zwrot podatku akcyzowego od 86 litrów zakupionego paliwa rolniczego, w przypadku gospodarstwa o powierzchni 50 hektarów, włączenie B100 do systemu umożliwi rolnikowi zaoszczędzenie dodatkowej kwoty w wysokości 2 322 złotych. Różnice w cenie zakupu klasycznego oleju napędowego i czystego biodiesla podlegają oczywiście rynkowym wahaniom, jednak zwracając uwagę na kształtowanie się cen hurtowych paliw dostrzegalna jest stabilizacja na korzyść B100. Rozszerzenie zatem pojęcia „paliwo rolnicze" na biokomponenty stanowiące samoistne biopaliwa to bezpośrednie korzyści finansowe dla rolników, które nie należy jednakże ograniczać do redukcji samego kosztu zakupu paliwa potrzebnego do prowadzenia produkcji. Produkcja biokomponentów jest ściśle powiązana z rynkiem rolnym z uwagi na wykorzystywany surowiec tj. nasiona rzepaku w przypadku estrów i zboża przeznaczane do wytwarzanie bioetanolu. Zwiększenie popytu na biopaliwa wśród samych rolników jest więc rozwiązaniem łańcuchowym wpływającym na stabilizacją i wzrost cen surowca rolniczego.
Również w kontekście konieczności realizacji przez koncerny naftowe Narodowego Celu Wskaźnikowego, który na 2011 roku ustalony został na poziomie 6,2% wartości energetycznej ogólnej ilości paliw transportowych wprowadzonych na rynek krajowy, wzrost popytu na biodiesel to krok w kierunku ekonomizacji tego obowiązku. Idąc dalej, zwiększenie popytu na czysty biodiesel to szansa na większe niż dotychczas wykorzystanie dostępnych mocy wytwórczych polskich biokomponentów w realizacji NCW, które w przypadku estrów metylowych wyniosło w 2010 roku jedynie 40,5% (dane KIB za Urzędem Regulacji Energetyki). Podkreślenia wymaga również fakt, iż dotychczasowa kwota środków budżetowych przeznaczonych na realizację pomocy dla rolników w postaci paliwa rolniczego nie ulegnie zwiększeniu pozostając na niezmiennym poziomie. Jedynym elementem, jaki zmieniłoby wprowadzenie w tycie sugerowanego przez Krajową lzbę Biopaliw i Krajową Radę Izb Rolniczych rozwiązania, to struktura zużycia oleju napędowego w stosunku do biodiesla w produkcji rolniczej, ze wszelkimi wymienionymi już powyżej korzyściami, rozszerzając je o również istotny aspekt środowiskowy związany z redukcją emisji gazów cieplarnianych pochodzących z rolnictwa.