W odpowiedzi na pismo Zarządu KRIR, przy którym przekazano wnioski zgłoszone podczas III Konferencji Rady do spraw Kobiet i Rodzin z Obszarów Wiejskich działającej przy Krajowej Radzie Izb Rolniczych, MRiRW przekazało następujące stanowisko wobec tych postulatów.
1. W odniesieniu do postulatu - skrócenie wieku emerytalnego dla rolników
W dniu 19 lipca 2016 r. Rada Ministrów pozytywnie zaopiniowała prezydencki projekt nowelizacji ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych. Celem tego projektu jest powrót do powszechnego wieku emerytalnego obowiązującego przed 1 stycznia 2013 r. Według projektu prezydenckiego wiek emerytalny powinien wynosić co najmniej 60 lat w przypadku kobiet i co najmniej 65 lat w przypadku mężczyzn. Sejm zajmie się tym projektem we wrześniu tego roku, a wprowadzenie regulacji w życie ma nastąpić z datą 1 października 2017 r.
2. W odniesieniu do postulatu - zwiększenie dziennego świadczenia chorobowego
Zgodnie z przepisami o ubezpieczeniu społecznym rolników, zasiłek chorobowy przysługuje ubezpieczonemu, który wskutek choroby jest niezdolny do pracy nieprzerwanie przez co najmniej 30 dni i wypłacany jest za każdy dzień niezdolności do pracy. Wprawdzie wysokość zasiłku chorobowego ustala w drodze rozporządzenia Minister Rolnictwa i Rozwoju Wsi, ale dokonuje tego po zasięgnięciu opinii Rady Ubezpieczenia Społecznego Rolników z uwzględnieniem stanu finansów Funduszu Składkowego Ubezpieczenia Społecznego Rolników. Ubezpieczenie wypadkowe, chorobowe i macierzyńskie stanowi samofinansujący się element ubezpieczenia społecznego rolników. Oznacza to, że składki ubezpieczonych muszą sfinansować wydatki na świadczenia z tego ubezpieczenia. W związku z powyższym do wprowadzania ewentualnych zmian w zakresie wysokości i dostępu do świadczeń z ubezpieczenia wypadkowego, chorobowego i macierzyńskiego, należy podchodzić bardzo ostrożnie, ponieważ konsekwencją zwiększonych wydatków będzie konieczność podwyższenia składek na ubezpieczenie wypadkowe, chorobowe i macierzyńskie. Wpływy i wydatki z Funduszu Składkowego Ubezpieczenia Społecznego Rolników muszą się zbilansować, aby nie zachwiać jego płynności finansowej. Takie też podejście reprezentuje Rada Ubezpieczenia Społecznego Rolników, która jednocześnie ustala wysokość składki na ubezpieczenie wypadkowe, chorobowe i macierzyńskie.
3. W odniesieniu do postulatu - umożliwienie emerytom oraz rencistom KRUS korzystania z rehabilitacji w ośrodkach KRUS
Zgodnie z przepisami o ubezpieczeniu społecznym rolników, KRUS w ramach statutowej działalności podejmuje działania na rzecz pomocy ubezpieczonym i osobom uprawnionym do świadczeń z ubezpieczenia, wykazującym całkowitą niezdolność do pracy w gospodarstwie rolnym, ale rokującym jej odzyskanie w wyniku leczenia i rehabilitacji, albo zagrożonym całkowitą niezdolnością do pracy w gospodarstwie rolnym, obejmujące m.in. kierowanie na rehabilitację leczniczą do zakładów rehabilitacyjnych. W roku 2015 z rehabilitacji w ośrodkach KRUS skorzystało - 13 405 uprawnionych. Liczba osób korzystających z rehabilitacji każdorazowo jest zależna od stanu posiadanych środków na Funduszu Prewencji i Rehabilitacji, który tworzy się z odpisu od Funduszu Składkowego Ubezpieczenia Społecznego Rolników oraz dotacji z budżetu państwa. Dla zobrazowania skali postulowanego przedsięwzięcia należy dodać, że KRUS oraz Fundusz Składkowy Ubezpieczenia Społecznego Rolników dysponują łącznie zaledwie 6 Centrami Rehabilitacji KRUS na około 1200 miejsc, natomiast w roku 2015 KRUS wypłaciła świadczenia emerytalne i rentowe dla około 1,2 mln osób. W obecnej sytuacji, warunki i środki pozostające w dyspozycji KRUS nie pozwalają na to, aby umożliwić świadczeniobiorcom dostęp do tego typu usługi. Działania KRUS będą natomiast koncentrowały się na poprawie jakości świadczonych usług rehabilitacyjnych i minimalizacji czasu oczekiwania na leczenie.
W stosunku do wszystkich osób pobierających świadczenia emerytalne i rentowe, niezależnie od systemu ubezpieczenia, z którego są one pobierane (ZUS czy KRUS), rehabilitacja lecznicza jest realizowana przez oddziały wojewódzkie Narodowego Funduszu Zdrowia na podstawie skierowania lekarza ubezpieczenia zdrowotnego. Jednocześnie należy dodać, iż w roku 2015 trzy jednostki KRUS oferowały, na podstawie umowy z NFZ, rehabilitację leczniczą dla osób podlegających ubezpieczeniu zdrowotnemu, w tym również świadczeniobiorców KRUS.
4. W odniesieniu do postulatu - podjęcie działań wokół szkół wiejskich
Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi stoi na stanowisku, że małe wiejskie szkoły są ważnym ośrodkiem integracji społeczności lokalnej, działalności kulturalnej i oczywiście edukacyjnej, nie tylko w odniesieniu do dzieci i młodzieży. Stąd też zagadnienia dotyczące wyrównywania szans edukacyjnych na obszarach wiejskich, w tym funkcjonowania małych szkół na obszarach wiejskich, zostały uwzględnione w Programie działań MRiRW na lata 2015-2019. Działania MRiRW w tym obszarze będą się koncentrowały w szczególności na tworzeniu warunków dla rozwoju edukacji na obszarach wiejskich, w tym wyrównywaniu szans edukacyjnych, utrzymaniu małych szkół wiejskich oraz aktywizacji świetlic wiejskich i zwiększeniu dostępności do zajęć pozalekcyjnych. Dla przykładu MRiRW podjął dialog z Ministrem Edukacji Narodowej w sprawie uwzględnienia specyfiki szkół na terenach wiejskich w planowanych pracach dotyczących zmian przepisów prawa oświatowego (np. w zakresie sposobu naliczania subwencji oświatowej), a także z Ministrem Rozwoju w sprawie włączenia szkół wiejskich do sieci Lokalnych Ośrodków Wiedzy - przedsięwzięcia realizowanego w ramach Programu Operacyjnego Wiedza Edukacja Rozwój. Minister Rolnictwa i Rozwoju Wsi podejmuje starania, aby wyżej wymienione kwestie były ujęte w najważniejszych dokumentach programowych i strategicznych Rządu, w tym Strategii na rzecz odpowiedzialnego rozwoju, nad projektem której obecnie prowadzone są intensywne prace i która niebawem przekazana zostanie do konsultacji społecznych.