24 listopada 2021 r. w Parzniewie odbyło się X Posiedzenie Krajowej Rady Izb Rolniczych VI kadencji. Gościem spotkania była Pani Małgorzata Gośniowska-Kola, Dyrektor Generalny KOWR. W trakcie obrad członkowie KRIR przyjęli stanowisko dotyczące wskazania Ministrowi Rolnictwa i Rozwoju Wsi najistotniejszych bieżących problemów w rolnictwie, które w dniu 25 listopada br. Prezesi Wojewódzkich Izb Rolniczych przedstawili na spotkaniu z Wicepremierem Ministrem Rolnictwa i Rozwoju Wsi Henrykiem Kowalczykiem.

Krajowa Rada Izb Rolniczych analizując aktualną sytuacje w rolnictwie, wskazała następujące problemy:

• Podjęcie działań w celu intensyfikacji działań dotyczących skutecznego zwalczenia ASF na terytorium Polski.
• Wypłata wszelkich zobowiązań za choroby zwalczane z urzędu, w tym za ptasią grypę.
• Wprowadzenie programów wsparcia rodzimej produkcji trzody chlewnej.
• Kompleksowa nowelizacja ustawy o ubezpieczeniu społecznym rolników m.in. w zakresie: nabycia prawa do emerytury rolniczej bez konieczności zdania gospodarstwa rolnego, łączenia KRUS z ZUS do praw emerytalnych.
• Kompleksowa zmiana systemu ubezpieczeń upraw rolnych i zwierząt gospodarskich.
• Stworzenie Systemu Ochrony Dochodów Rolniczych.
• Opracowanie zmian w systemie funkcjonowania oddłużenia gospodarstw rolnych.
• Zmiana systemu szacowania i wypłat odszkodowań za szkody łowieckie wyrządzone przez zwierzynę łowną i prawnie chronioną. Ujednolicenie przepisów i wypłat odszkodowań za zwierzęta prawnie chronione.
• Zmiana systemu szacowania i zgłaszania strat klęskowych w gospodarstwach rolnych.
• Ujęcie przez Rząd RP rolników w Tarczy Antyinflacyjnej.
• Zapewnienie zapisów w Planie Strategicznym dla Wspólnej Polityki Rolnej na lata 2023-27 równego traktowania gospodarstw rolnych niezależnie od wielkości (z wyłączeniem cappingu) oraz
• wprowadzenie takich mechanizmów, działań i ekoschematów, które nie spowodują zmniejszenia krajowej produkcji rolnej i dochodów rolników,
• dofinansowanie II filara ze środków krajowych do maksymalnej wysokości przewidzianej w przepisach UE,
• wprowadzenie definicji aktywnego rolnika dla wszystkich gospodarstw niezależnie od wielkości.
• Holding spożywczy.

 Wydarzenia z udziałem przedstawicieli Zarządu KRIR:

• 4 listopada – posiedzenie Rady Ubezpieczenia Społecznego Rolników, udział: Prezes KRIR W. Szmulewicz, Wiceprezes M. Borowski;
• 5 listopada – Jubileusz 25-lecia Izby Rolniczej w Opolu, udział: Prezes KRIR W. Szmulewicz, Wiceprezes M. Borowski;
• 9-10 listopada – III posiedzenie Krajowego Zespołu Koordynacyjnego Porejestrowego Doświadczalnictwa Odmianowego IV kadencji, udział: Członek Zarządu KRIR R. Nowak;
• 23 listopada – VI Forum Rolników i Agrobiznesu organizowane przez czasopismo Top Agrar Polska, udział: Prezes KRIR W. Szmulewicz;
• 24 listopada – posiedzenie Rady ds. Rolnictwa i Obszarów Wiejskich przy Prezydencie RP, udział: Wiceprezes KRIR M. Borowski;
• 30 listopada – spotkanie Prezydium Porozumienia Rolniczego oraz organizacjami reprezentującymi rolników w organizacjach międzynarodowych z Wicepremierem Ministrem Rolnictwa i Rozwoju Wsi H. Kowalczykiem, udział: Prezes KRIR W. Szmulewicz;

W okresie sprawozdawczym Prezes KRIR i przedstawiciele Zarządu KRIR uczestniczyli w posiedzeniu Sejmowej i Senackiej Komisji Rolnictwa i Rozwoju Wsi, na których omawiane były następujące tematy:

10 listopada - informacja Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi na temat aktualnego stanu przygotowania projektu Planu Strategicznego dla Wspólnej Polityki Rolnej na lata 2023-2027, po konsultacjach społecznych, rozpatrzenie ustawy o ułatwieniach w prowadzeniu handlu w piątki i soboty przez rolników i ich domowników (druk senacki nr 554, druki sejmowe nr 1612, 1646 i 1646-A);

15 listopada - rozpatrzenie uchwały Senatu w sprawie ustawy o zmianie ustawy o ochronie zwierząt wykorzystywanych do celów naukowych lub edukacyjnych (druk nr 1725);

16 listopada - rozpatrzenie uchwały Senatu w sprawie ustawy o zmianie ustawy o zwrocie podatku akcyzowego zawartego w cenie oleju napędowego wykorzystywanego do produkcji rolnej (druk nr 1719);

16 listopada - pierwsze czytanie rządowego projektu ustawy o zmianie ustawy o scalaniu i wymianie gruntów oraz ustawy o utracie mocy prawnej niektórych ksiąg wieczystych (druk nr 1694);

16 listopada - rozpatrzenie uchwały Senatu w sprawie ustawy o przeciwdziałaniu nieuczciwemu wykorzystywaniu przewagi kontraktowej w obrocie produktami rolnymi i spożywczymi (druk nr 1720);

17 listopada - rozpatrzenie uchwały Senatu w sprawie ustawy o zmianie ustawy o ochronie gruntów rolnych i leśnych (druk nr 1721);

23 listopada - przedstawienie informacji przez Wiceprezesa Rady Ministrów, Ministra Rolnictwa i Rozwoju Henryka Kowalczyka na temat nieuzasadnionej podwyżki cen nawozów stosowanych w rolnictwie oraz planu przeciwdziałania wspomnianym podwyżkom, jaki ma zamiar wdrożyć polski rząd;

23 listopada - informacja na temat Krajowego Planu Strategicznego dla Wspólnej Polityki Rolnej na lata 2023-2027;

23 listopada - rozpatrzenie sprawozdania podkomisji nadzwyczajnej o rządowym projekcie ustawy o wyrobach winiarskich (druk nr 1314);

30 listopada - pierwsze czytanie rządowego projektu ustawy o zmianie niektórych ustaw w związku z przedłużeniem realizacji Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2014-2020 (druk nr 1775);

30 listopada - informacja na temat zwalczania grypy ptaków i wirusa ASF w sezonie 2021/2022 oraz związanych z tym strat w rolnictwie i przemyśle rolno-spożywczym, informacja na temat sytuacji na rynku mięsa w Polsce ze szczególnym uwzględnieniem sektora chowu trzody chlewnej

30 listopada - informacja na temat Krajowego Planu Strategicznego dla Wspólnej Polityki Rolnej na lata 2023-2027 - kontynuacja

W omawianym okresie Zarząd KRIR występował w tematach dotyczących zarówno analizy aktualnych problemów w sektorze rolnym, jak i otrzymywanych do zaopiniowania projektów aktów prawnych.

3 listopada Zarząd KRIR realizując wniosek zgłoszony podczas IX posiedzenia KRIR VI kadencji zwrócił się do Ministra Sprawiedliwości, Prokuratora Generalnego Z. Ziobro w sprawie nadzoru nad postępowaniem przygotowawczym prowadzonym przez Prokuraturę Okręgową w Toruniu dotyczącym oszustw popełnianych w ramach prowadzonej na rynku rolniczym działalności gospodarczej przez Grupę Producentów Rolnych „Ziarno” Sp. z o.o. z Cichoradza.

3 listopada Zarząd KRIR zwrócił się do Wiceprezesa Rady Ministrów Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi H. Kowalczyka w sprawie podjęcia działań legislacyjnych celem umożliwienia wypłaty odszkodowań dla gospodarstw rolnych za szkody powstałe z tytułu stanu wyjątkowego wprowadzonego na obszarze części województwa podlaskiego oraz lubelskiego.

3 listopada Zarząd KRIR zwrócił się Wiceprezesa Rady Ministrów Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi H. Kowalczyka w sprawie przyspieszenia prac nad procedowaniem projektu ustawy o zmianie ustawy o ubezpieczeniu społecznym rolników oraz ustawy o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych i wprowadzenie przepisu, który spowoduje, że wyższym świadczeniem będą objęci również rolnicy, którzy obecnie są chorzy i otrzymują świadczenie w kwocie niecałych 15 zł.

4 listopada Zarząd KRIR zwrócił się do Prezesa Rady Ministrów M. Morawieckiego, Marszałka Senatu RP T. Grodzkiego oraz Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi H. Kowalczyka w sprawie poselskiego projektu ustawy o odnawialnych źródłach energii oraz niektórych innych ustaw, wyrażając negatywne stanowisko do zaproponowanych zmian w systemie rozliczania prosumentów ze sprzedawcą energii elektrycznej.

4 listopada Zarząd KRIR przekazał uwagi samorządu rolniczego do rozporządzenia Rady Ministrów w sprawie wysokości dopłat do składek z tytułu ubezpieczenia upraw rolnych i zwierząt gospodarskich w 2022 roku. W opinii samorządu rolniczego najważniejszym problemem związanym z ubezpieczeniem upraw rolnych i zwierząt gospodarskich z dopłatą do składek jest zapewnienie wystarczających środków finansowych w budżecie państwa na zagwarantowanie dopłat dla wszystkich rolników, którzy chcą wykupić polisę ubezpieczeniową. Wielu rolników uważa, że wysokość dopłaty do składek z tytułu ubezpieczenia zwierząt gospodarskich jest zbyt niska i powinna wynosić powyżej 65% składki do 1 sztuki.

4 listopada Zarząd KRIR przekazał uwagi do projektu ustawy o zmianie ustawy o krajowym systemie ewidencji producentów, ewidencji gospodarstw rolnych oraz ewidencji wniosków o przyznanie płatności oraz niektórych innych ustaw. Zaproponowane w projekcie zmiany zmierzające do pełnej cyfryzacji obsługi wniosków przez Agencję Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa, są korzystne tylko i wyłącznie dla ARiMR z punktu widzenia łatwości obsługi oraz minimalizacji kosztów. Niestety dla rolników beneficjentów płatności są niekorzystne m.in. ze względu na brak dostępu do szerokopasmowego Internetu.

4 listopada Zarząd KRIR realizując wniosek zgłoszony podczas IX posiedzenia KRIR VI kadencji zwrócił się do Wiceprezesa Rady Ministrów Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi H. Kowalczyka w sprawie zwrócenia uwagi na postępowanie przygotowawcze prowadzone przez Prokuraturę Okręgową w Toruniu dotyczące oszustw popełnianych w ramach prowadzonej na rynku rolniczym działalności gospodarczej przez Grupę Producentów Rolnych „Ziarno” Sp. z o.o. z Cichoradza.

8 listopada Zarząd KRIR na wniosek Warmińsko-Mazurskiej Izby Rolniczej zwrócił się do Wiceprezesa Rady Ministrów Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi H. Kowalczyka odnośnie konieczności zmian przepisów rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 22 stycznia 2009 r. w sprawie realizacji niektórych zadań Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa w zakresie objęcia pomocą finansową zbioru, transportu i unieszkodliwienia padłych zwierząt gospodarskich – drobiu.

8 listopada Zarząd KRIR na wniosek Warmińsko-Mazurskiej Izby Rolniczej zwrócił się do Wiceprezesa Rady Ministrów Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi H. Kowalczyka w sprawie potrzeby zmian zasad udzielania pomocy na wyrównanie kwoty obniżonego dochodu uzyskanej przez producenta świń ze sprzedaży świń z siedzib stada tego producenta utrzymywanych na obszarze objętym restrykcjami w związku ze zwalczaniem afrykańskiego pomoru świń.

8 listopada Zarząd KRIR na wniosek Małopolskiej Izby Rolniczej zwrócił się do Wiceprezesa Rady Ministrów Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi H. Kowalczyka w sprawie rozpatrzenia wniosków zgłoszonych przez Rady Powiatowe w Wieliczce i Olkuszu MIR, które dotyczyły m.in. działek przeznaczonych przez KOWR do dzierżawy i sprzedaży, które nie mają wyznaczonych precyzyjnie granic, wzrostu cen nawozów oraz uregulowania przepisów dotyczących agrofotowoltaiki.

8 listopada Zarząd KRIR na wniosek Kujawsko-Pomorskiej Izby Rolniczej zwrócił się do Wiceprezesa Rady Ministrów Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi H. Kowalczyka w sprawie rozpatrzenia wniosków zgłoszonych przez Radę Powiatową w Tucholi, które dotyczyły m.in. przeprowadzenia kontroli cen nawozów azotowych i wieloskładnikowych oraz umożliwienia otrzymania pomocy finansowej przez producentów świń ze względu na spadek opłacalności hodowli trzody chlewnej.

8 listopada Zarząd KRIR na wniosek Izby Rolniczej Województwa Łódzkiego oraz Warmińsko-Mazurskiej Izby Rolniczej zwrócił się do Wiceprezesa Rady Ministrów Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi H. Kowalczyka w sprawie interpretacji niektórych przepisów „Programu działań mających na celu zmniejszenie zanieczyszczenia wód azotanami pochodzącymi ze źródeł rolniczych oraz zapobieganie dalszemu ich zanieczyszczaniu”.

8 listopada Zarząd KRIR przekazał Wiceprezesowi Rady Ministrów Ministrowi Rolnictwa i Rozwoju Wsi H. Kowalczykowi stanowiska Zarządu Lubelskiej Izby Rolniczej w sprawie: problemów ze sprzedażą chmielu, pogarszającej się sytuacji na rynku jabłek, szczytu klimatycznego ONZ w Glasgow.

8 listopada Zarząd KRIR na wniosek Wielkopolskiej Izby Rolniczej zwrócił się do Wiceprezesa Rady Ministrów Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi H. Kowalczyka w sprawie funkcjonowania aplikacji suszowej.

9 listopada Zarząd KRIR na wniosek Izby Rolniczej Województwa Łódzkiego zwrócił się do Wiceprezesa Rady Ministrów Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi H. Kowalczyka w sprawie rozpatrzenia wniosków zgłoszonych przez Radę Powiatową IRWŁ w Łowiczu, które dotyczyły m.in. objęcia płatnością dodatkową upraw mięty, cen skupu trzody chlewnej oraz mleka.

16 listopada Zarząd KRIR przekazał uwagi do projektu rozporządzenia Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi w sprawie maksymalnych sum ubezpieczenia dla poszczególnych upraw rolnych i zwierząt gospodarskich na 2022 r. Zauważono drastyczne obniżenie wysokości maksymalnej sumy ubezpieczenia dla ziemniaków z 43500,- zł w 2021 r. do 38545,- zł w 2022 r. Zmiany proponowane dla buraków cukrowych, chmielu, tytoniu, drzew i krzewów owocowych również nie znajdują uzasadnienia. W projekcie zaproponowano obniżenie maksymalnej sumy ubezpieczenia dla świń z 1791,- zł do 1539,- zł. Powinno się przyjąć maksymalną sumę ubezpieczenia dla świń na poziomie 2021 r. z uwagi na wyjątkowo wysoki spadek cen, które być może wzrosną.

16 listopada Zarząd KRIR zwrócił się do Marszałek Sejmu E. Witek w sprawie rządowego projektu ustawy o zmianie ustawy o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych oraz niektórych innych ustaw (druk nr 1731) i wykreślenie art. 2 ww. projektu. Sprawy związane z melioracjami wodnymi powinny być podległe ministrowi właściwemu do spraw rozwoju wsi, ponieważ melioracje wodne polegają na uregulowaniu stosunków wodnych w celu polepszenia zdolności produkcyjnej gleby i ułatwienia jej uprawy, co ściśle wiąże się z działalnością rolniczą.

17 listopada Zarząd KRIR przekazał Wiceprezesowi Rady Ministrów Ministrowi Rolnictwa i Rozwoju Wsi H. Kowalczykowi stanowisko Zarządu Lubelskiej Izby Rolniczej w sprawie trudnej sytuacji rolników, którzy nie mogli zebrać swoich plonów w czasie tegorocznych żniw. Zarząd Krajowej Rady Izb Rolniczych przekazał poparcie dla zgłoszonych postulatów oraz zwrócił się do Pana Premiera o podjęcie stosownych działań w tym zakresie.

18 listopada Zarząd KRIR na wniosek Pomorskiej Izby Rolniczej zwrócił się do Wiceprezesa Rady Ministrów Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi H. Kowalczyka w sprawie zwiększenia limitu środków przeznaczonych na wypłatę dotacji przedmiotowych na pokrycie kosztów zwalczania organizmów szkodliwych, w tym na utylizację ziemniaków zakażonych bakteriozą pierścieniową.

18 listopada Zarząd KRIR na wniosek Pomorskiej Izby Rolniczej zwrócił się do Wiceprezesa Rady Ministrów Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi H. Kowalczyka w sprawie wprowadzenia obowiązku informowania rolników przez Agencję Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa o planowanej kontroli w gospodarstwie z takim wyprzedzeniem, żeby rolnik mógł uczestniczyć w kontroli.

22 listopada Zarząd KRIR zwrócił się do Ministra Finansów T. Kościńskiego w sprawie interpretacji przepisów Polskiego Ładu w zakresie podlegania obowiązkowemu ubezpieczeniu członków organów izb rolniczych i KRIR.

24 listopada Zarząd KRIR zwrócił się do Prezes Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa H. Szymańskiej w sprawie dopracowania funkcjonalności wersji elektronicznej wniosku w ramach PROW 2014-2020 Pakiet 2. Dobrostan krów, wariant 2.1 Dobrostan krów mlecznych – wypas.

Tak jak miało to miejsce w poprzednich okresach sprawozdawczych, tak również
i w omawianym okresie kontynuowana była współpraca zagraniczna Krajowej Rady Izb Rolniczych. Większość spotkań ze względów na nadal trwające obostrzenia epidemiczne odbyło się w formie wideokonferencji.

4 listopada 2021 roku w Sekretariacie Copa-Cogeca w Brukseli w formie hybrydowej odbyło się posiedzenie grupy roboczej „wieprzowina”. Z ramienia Krajowej Rady Izb Rolniczych w zebraniu wziął udział Jerzy Salitra. Na posiedzeniu przedstawiono i omówiono sytuację na rynku trzody chlewnej i rynku surowców. Sytuacja rynkowa w całej UE jest nadal krytyczna zarówno w przypadku prosiąt, jak i wieprzowiny. Rynek jest w znacznym stopniu zależny od Chin i na ten moment nie ma pozytywnych sygnałów. Wiele krajów próbuje wspierać swoich rolników środkami związanymi z Covid, ale istnieje pilna potrzeba wspólnego wsparcia. Rozwój środków wspierających rynek jest również potrzebny w perspektywie długoterminowej, ponieważ prywatne przechowywanie często nie pokrywa potrzeb.

W kwestii handlu międzynarodowego Sekretariat Copa-Cogeca potwierdził, że ceny wieprzowiny są niskie nie tylko w Europie, ale także w Chinach. Ich ceny progowe są bardzo wysokie, a pytanie brzmi, jak bardzo jest jeszcze subsydiowana produkcja w Chinach. Odnośnie Afrykańskiego pomoru świń eksperci potwierdzili, że w krajach, które borykają się z przypadkami ASF produkcja silnie spada. Zaobserwowano problemy dotyczące zakupów wieprzowiny w różnych strefach oraz transportu do i z stref. Rolnicy w dotkniętych strefach nie mają, gdzie sprzedawać wieprzowiny i często sprzedają ją po niskich cenach od 0,5 eur/kg. Grupa Robocza uważa, że ​​problem powinien być skierowany na poziom UE i obejmować silne wsparcie dla poszkodowanych rolników. Jednocześnie współpraca z państwami członkowskimi jest kluczowa, a działania muszą być dostosowane do potrzeb w terenie. W chwili obecnej narzędzia i wsparcie ze strony COM nie są wystarczające, a programy często nie działają. Grupa Robocza chciałaby podkreślić znaczenie zarządzania dzikami i godziwych rekompensat dla rolników dotkniętych ASF. Dopóki tego nie zrobimy, nie będziemy w stanie skutecznie walczyć z chorobą.

17 listopada 2021 roku w Sekretariacie Copa-Cogeca w formie wideo-konferencji odbyło się posiedzenie CCC do spraw spółdzielczości, podczas której przedstawiona została prezentacja Martina Reesinka, starszego menedżera ds. relacji i doradcy ds. Unii Europejskiej oraz sieci żywności i rolnictwa w Rabobank na temat inicjatywy „Prawdziwa wartość żywności”. Przedstawiono również działania Europejskiej Grupy Doradczej ds. Sprawozdawczości Finansowej, która zaapelowała o powołanie eksperckich grup roboczych posiadających wiedzę i doświadczenie w kwestiach zrównoważonego rozwoju, aby wnieść wkład w opracowanie projektów europejskich standardów sprawozdawczości w zakresie zrównoważonego rozwoju. Sekretariat Copa-Cogeca przekazał również informacje odnośnie „Forum najlepszych praktyk w łańcuchu dostaw produktów rolno-spożywczych” Komisji Europejskiej, którego celem jest zacieśnienie współpracy producentów surowców, poprawa ich pozycji w łańcuchu dostaw żywności oraz zwiększenie przejrzystości rynku jako jedno z działań przewidzianych w ramach strategii „Od pola do stołu”. Pierwsza sesja tego forum, zorganizowana przez Punkt Kontaktowy ENRD we współpracy z Dyrekcją Generalną ds. Rolnictwa i Rozwoju Obszarów Wiejskich Komisji Europejskiej, odbędzie się 2 grudnia 2021 r. i skoncentruje się na strategii i współpracy „Od pola do stołu” w łańcuchu dostaw produktów rolno-spożywczych.

18 listopada 2021 roku w Sekretariacie Copa-Cogeca w Brukseli w formie wideo konferencji odbyło się posiedzenie POCC-CCC. Sekretariat Copa-Cogeca przekazał informacje na temat aktualnej sytuacji reformy WPR. Przedstawiono i omówiono projekt stanowiska Copa i Cogeca w sprawie zmiany dyrektywy w sprawie opodatkowania energii. W kwestii sprawozdania Parlamentu Europejskiego w sprawie mechanizmu dostosowania do granic emisji dwutlenku węgla (MACF) Sekretariat Copa-Cogeca potwierdził, że przed COP26 w Glasgow przewodnicząca Komisji Europejskiej Ursula von der Leyen lobbowała za wprowadzeniem granicznego mechanizmu korekty emisji dwutlenku węgla.

24 listopada 2021 roku w Sekretariacie Copa-Cogeca w Brukseli odbyło się posiedzenie grupy roboczej „jaja i drób”. Eksperci przedstawili sytuację rynkową oraz sytuację sektora. Eksperci z obawą obserwują znaczny wzrost kosztów produkcji w związku ze wzrostem kosztów energii wobec cały czas niskich cen mięsa. Omówili również temat związany z umową handlową z Ukrainą oraz jej potencjalnym wpływem na funkcjonowanie i rozwój rynku unijnego.

                W omawianym okresie sprawozdawczym Biuro Zarządu KRIR otrzymało do zaopiniowania 15 projektów aktów prawnych