2 września 2021 r. w siedzibie Ministerstwa Rolnictwa i Rozwoju Wsi odbyło się spotkanie przedstawicieli związków i organizacji rolniczych z Ministrem Rolnictwa i Rozwoju Wsi Grzegorzem Pudą oraz Premierem RP Mateuszem Morawieckim. Z ramienia KRIR w spotkaniu udział wziął Wiceprezes Mirosław Borowski. Podczas spotkania omówiono sytuację związaną z ASF i depopulacją dzika. Zwrócono również uwagę na szanse i zagrożenia związane z Zielonym Ładem.
5 września 2021 r. przedstawiciele samorządu rolniczego wzięli udział w uroczystości -Ogólnopolskiej Pielgrzymce Rolników i Święcie Dziękczynienia za Plony, czyli Jasnogórskich Dożynkach. W tym roku ogólnopolskie święto dziękczynienia za plony na Jasnej Górze odbywało się pod hasłem „Do Matki naszego zawierzenia”. Mszy św. celebrowanej na jasnogórskich błoniach przewodniczył metropolita częstochowski, arcybiskup Wacław Depo. Tradycyjnie, w przeddzień dożynek, przedstawiciele izb rolniczych spotkali się na konferencji dotyczącej 25 lat reaktywacji działalności Izb Rolniczych w Polsce. W spotkaniu udział wzięli: Poseł na Sejm RP Jan Krzysztof Ardanowski – Przewodniczący Rady ds. Rolnictwa i Obszarów Wiejskich przy Prezydencie RP, Szymon Giżyński – Sekretarz Stanu w MRiRW oraz dr Mirosław Drygas.
10 września 2021 r. w Warszawie Krajowa Rada Izb Rolniczych obchodziła Jubileusz 125-lecia powstania pierwszej na ziemiach polskich izby rolniczej oraz 25-lecia reaktywacji izb rolniczych. Uroczystości jubileuszowe, z udziałem pocztów sztandarowych wojewódzkich izb rolniczych i KRIR, rozpoczęły się uroczystą Mszą Świętą koncelebrowaną w Świątyni Opatrzności Bożej, której przewodniczył Jego Eminencja Ks. Kardynał Kazimierz Nycz. W trakcie uroczystości wręczono odznaczenia państwowe za wybitne zasługi dla rozwoju samorządu rolniczego w Polsce, za działalność na rzecz rozwoju rolnictwa.
W dniach 24-26 września 2021 roku Krajowa Rada Izb Rolniczych uczestniczyła w XXII Międzynarodowej Wystawie Rolniczej AGRO SHOW zorganizowanej przez Polską Izbę Maszyn i Urządzeń Rolniczych. Po rocznej przerwie wystawa cieszyła się szczególnie dużym zainteresowaniem zwiedzających. Odwiedzający wystawę chętnie rozmawiali na stoisku KRIR z przedstawicielami samorządu rolniczego i otrzymywali prasę oraz interesujące broszury fachowe, a także poradniki kulinarne promujące polską żywność.
W dniu 29 września 2021 r. Prezes KRIR Wiktor Szmulewicz wziął udział w finale XVIII Ogólnokrajowego Konkursu Bezpieczne Gospodarstwo Rolne organizowanego przez Kasę Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego. Gala kończąca konkurs odbyła się w Sali Odczytowej Narodowego Instytutu Kultury i Dziedzictwa Wsi przy Krakowskim Przedmieściu w Warszawie. Prezes KRIR Wiktor Szmulewicz złożył serdeczne gratulacje i wyrazy uznania oraz przekazał na ręce Państwa Koncików z województwa lubuskiego Puchar KRIR oraz nagrodę za stosowanie zasad bezpieczeństwa pracy w gospodarstwie rolnym.
Wydarzenia z udziałem przedstawicieli Zarządu KRIR:
- 2 września – spotkanie w gmachu Ministerstwa Rolnictwa i Rozwoju Wsi nt. bieżącej sytuacji w sektorze owoców, udział: przedstawiciel Zarządu KRIR;
- 6 września – posiedzenie Międzyresortowego Zespołu ds. Strategii „Europa 2020”, udział: Członek Zarządu KRIR R. Nowak;
- 13 września – posiedzenie Rady ds. Rolnictwa i Obszarów Wiejskich przy Prezydencie RP, udział: Prezes KRIR W. Szmulewicz;
- 17 września – debata nad Koncepcją Rozwoju Kraju 2050 organizowana przez Ministerstwo Funduszy i Polityki Regionalnej, udział: przedstawiciel Zarządu KRIR;
- 29 września – sprawozdawczy zjazd delegatów Krajowego Związku Plantatorów Buraka Cukrowego, udział: Prezes KRIR W. Szmulewicz;
W okresie sprawozdawczym Prezes KRIR i przedstawiciele Zarządu KRIR uczestniczyli w posiedzeniu Sejmowej i Senackiej Komisji Rolnictwa i Rozwoju Wsi, na których omawiane były następujące tematy:
14 września - informacja w sprawie roli i zakresu pomocy udzielonej "Bielmlek" Spółdzielnia Mleczarska w upadłości (KRS 0000045441) w latach 2019-2021 przez instytucje Państwowe, ze szczególnym uwzględnieniem wsparcia otrzymanego przez Spółdzielnię z Ministerstwa Rolnictwa i Rozwoju Wsi oraz Krajowego Ośrodka Wsparcia Rolnictwa;
14 września - pierwsze czytanie rządowego projektu ustawy o zmianie ustawy o ochronie zwierząt wykorzystywanych do celów naukowych lub edukacyjnych (druk nr 1454);
14 września - powołanie podkomisji stałej do spraw monitoringu zwalczania Afrykańskiego Pomoru Świń oraz innych chorób zakaźnych zwierząt gospodarskich, informacja o działalności spółek hodowli roślin i zwierząt o szczególnym znaczeniu dla gospodarki narodowej, omówienie sytuacji przemysłu spirytusowego w Polsce ze szczególnym uwzględnieniem możliwości zwiększenia produkcji alkoholi z surowców rolniczych. Zmiany prawne, umożliwiające wytwarzanie przez rolników niewielkich ilości alkoholi (okowity, destylaty i nalewki) z własnych surowców;
28 września - rozpatrzenie rządowego projektu ustawy o przeciwdziałaniu nieuczciwemu wykorzystywaniu przewagi kontraktowej w obrocie produktami rolnymi i spożywczymi (druk nr 1502);
28 września - rozpatrzenie rządowego projektu ustawy o zmianie ustawy o zwrocie podatku akcyzowego zawartego w cenie oleju napędowego wykorzystywanego do produkcji rolnej (druk nr 1451), uzupełnienie składu Podkomisji nadzwyczajnej do rozpatrzenia rządowego projektu ustawy o wyrobach winiarskich (druk nr 1314);
29 września - pierwsze czytanie senackiego projektu ustawy o zmianie ustawy - Prawo łowieckie (druk nr 1400);
29 września - rozpatrzenie poprawek zgłoszonych w czasie drugiego czytania do projektu ustawy o zmianie ustawy o ochronie zwierząt wykorzystywanych do celów naukowych lub edukacyjnych (druki nr 1454 i 1551);
30 września - rozpatrzenie poprawek zgłoszonych w trakcie drugiego czytania do rządowego projektu ustawy o zmianie ustawy o zwrocie podatku akcyzowego zawartego w cenie oleju napędowego wykorzystywanego do produkcji rolnej (druki nr 1451 i 1592).
W omawianym okresie Zarząd KRIR występował w tematach dotyczących zarówno analizy aktualnych problemów w sektorze rolnym, jak i otrzymywanych do zaopiniowania projektów aktów prawnych.
1 września Zarząd KRIR na wniosek Podlaskiej Izby Rolniczej zwrócił się do Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi G. Pudy w sprawie ograniczonej dostępności ubezpieczeń upraw oferowanych przez firmy ubezpieczeniowe.
6 września Zarząd KRIR na wniosek Warmińsko-Mazurskiej Izby Rolniczej zwrócił się do Ministra Klimatu i Środowiska w zakresie ograniczenia praw organizacjom ekologicznym oraz uwzględnienie w przepisach prawa obowiązku ponoszenia konsekwencji tych organizacji za działania wynikające z decyzji podejmowanych przy ich zaangażowaniu i udziale.
6 września Zarząd KRIR przekazał Ministrowi Rolnictwa i Rozwoju Wsi G. Pudzie wnioski Rad Powiatowych Mazowieckiej Izby Rolniczej, które dotyczyły m.in. zwiększenia środków na działalność państwowych jednostek publicznych działających w otoczeniu rolnictwa, przywrócenia możliwości stosowania w uprawie rzepaku zapraw nasiennych zawierających neonikotynoidy, wprowadzenia odszkodowań za szkody powodowane przez dzikie ptactwo.
6 września Zarząd KRIR na wniosek Dolnośląskiej Izby Rolniczej zwrócił się do Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi G. Pudy w sprawie zmiany rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 18 czerwca 2021 r. zmieniającego rozporządzenie w sprawie szczegółowych warunków i trybu udzielania pomocy finansowej na zalesianie gruntów rolnych objętych planem rozwoju obszarów wiejskich, w zakresie umożliwienia rolnikom skorzystania z wsparcia w 2021 r.
6 września Zarząd KRIR przekazał uwagi do Departamentu Hodowli Zwierząt Ministerstwa Rolnictwa i Rozwoju Wsi odnośnie metod i środków bioasekuracji gospodarstw utrzymujących drób. Zmiany, które zostały zaproponowane dotyczyły wzmocnienia zasad bioasekuracji zawartych w rozporządzeniu Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 4 kwietnia 2017 r. w sprawie zarządzenia środków związanych z wystąpieniem wysoce zjadliwej grypy ptaków, wobec pogarszającej się sytuacji epizootycznej HPAI na terytorium Polski, uznano że są właściwym krokiem w walce z wystąpieniem tego patogenu i mogą znacząco wpłynąć na spowolnienie rozprzestrzeniania się wirusa.
6 września Zarząd KRIR, na wniosek Mazowieckiej Izby Rolniczej sformułowany podczas posiedzenia Komisji do spraw Kobiet i Rodzin z Obszarów Wiejskich, wystapił do Ministertswa Rolnictwa i Rozwoju Wsi w sprawie opracowania instrukcji dotyczącej prowadzenia RHD. Obecnie brakuje rolnikom informacji na temat tworzenia i rozwoju tzw. krótkich łańcuchów dostaw oraz małego przetwórstwa żywności w ramach RHD oraz trudno jest otrzymać pomoc od doradców rolniczych, dlatego należy opracować odpowiednią instrukcję w tej sprawie.
15 września Zarząd KRIR przekazał uwagi do II wersji Planu Strategicznego dla Wspólnej Polityki Rolnej na lata 2023-2027. II wersja projektu zawiera wiele postulatów zgłoszonych przez samorząd rolniczy, co przyczyni się do utrzymania produkcyjności gospodarstw rolnych. Niemniej jednak zawiera on jeszcze wiele zapisów, które należałoby zmienić i poprawić dla uzyskania lepszych warunków rozwoju polskiego rolnictwa i poprawy dochodowości gospodarstw.
17 września Zarząd KRIR przekazał uwagi do rządowego projektu ustawy o zmianie niektórych ustaw w celu ułatwienia prowadzenia przez rolników rolniczego handlu detalicznego. Zdaniem samorządu rolniczego, zaproponowane zmiany w zakresie ułatwienia oraz zwiększenia limitów i poszerzenia obszarów dostaw w ramach rolniczego handlu detalicznego (RHD) do zakładów prowadzących handel detaliczny z przeznaczeniem dla konsumenta finalnego na terytorium całego kraju oraz zniesienie limitów maksymalnej ilości żywności zbywanej w ramach RHD w odniesieniu do sprzedaży żywności konsumentom finalnym, są korzystne i wydaje się, że mogą przyczynić się do rozwoju tej formy działalności wśród rolników.
17 września Zarząd KRIR przekazał uwagi do projektu rozporządzenia Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi w sprawie wysokości i sposobu uiszczania opłaty za prowadzenie oceny wartości użytkowej lub oceny genetycznej pszczół i stad zwierząt futerkowych. W opinii zauważono, że wysokość opłat za ocenę lisów, jenotów, norek amerykańskich, tchórzy, nutrii i szynszyli wynosi 8 zł i należałoby stosownie ją podnieść, aby ocena wartości użytkowej zwierząt wynosiła jak u królików.
21 września Zarząd KRIR na wniosek Pomorskiej Izby Rolniczej zwrócił się do Prezes Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa H. Szymańskiej w sprawie zasadności decyzji wydanej przez Dyrektora Pomorskiego Oddziału ARiMR w indywidualnej sprawie rolnika, który realizując działanie Dobrostan zwierząt przekroczył dopuszczalną obsadę zwierząt o 1 sztukę z powodu opóźnienia przez kontrahenta odbioru zakontraktowanej sztuki.
21 września Zarząd KRIR na wniosek Wielkopolskiej Izby Rolniczej zwrócił się do Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi w sprawie problemu licytacji komorniczych, które umożliwiają komornikom sprzedaż nieruchomości rolnych każdemu biorącemu udział w licytacji nieruchomości. W przedmiocie uprawnień wynikających z art. 4 ust. 1 pkt 3 ustawy o kształtowaniu ustroju rolnego, stanowiącego, że jeżeli nabycie nieruchomości rolnej następuje w wyniku orzeczenia sądu, organu administracji publicznej albo orzeczenia sądu lub organu egzekucyjnego wydanego na podstawie przepisów o postępowaniu egzekucyjnym, Krajowy Ośrodek działający na rzecz Skarbu Państwa może złożyć oświadczenie o nabyciu tej nieruchomości za zapłatą ceny tej nieruchomości. Wobec czego, zdaniem samorządu rolniczego, KOWR powinien stosować powyższe przepisy jak najczęściej.
21 września Zarząd KRIR na wniosek Kujawsko-Pomorskiej Izby Rolniczej zwrócił się do Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi G. Pudy o dokonanie zmian w obecnym systemie szacowania strat suszowych, który jest oparty na niewielkiej ilości punktów pomiarowych w terenie, ponieważ powoduje nieprawidłowości skutkujące niewłaściwą oceną zdarzeń atmosferycznych mających zdecydowany wpływ na ocenę produkcji rolnej.
21 września Zarząd KRIR przekazał Ministrowi Rolnictwa i Rozwoju Wsi wnioski z Walnego Zgromadzenia Podkarpackiej Izby Rolniczej prosząc o rozważenie możliwości ich realizacji.
21 września Zarząd KRIR na wniosek Dolnośląskiej Izby Rolniczej zwrócił się do Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi G. Pudy w sprawie uregulowania wynagradzania przedstawicieli wchodzących w skład komisji szacujących straty w gospodarstwach rolnych.
21 września Zarząd KRIR przekazał Ministrowi Rolnictwa i Rozwoju Wsi G. Pudzie stanowisko Zarządu Lubelskiej Izby Rolniczej w sprawie uruchomienia rządowej pomocy dla gospodarstw poszkodowanych w wyniku niekorzystnych zjawisk atmosferycznych, tj. trąby powietrznej, gradu, deszczu nawalnego na terenie gminy Kłoczew i gminy Krzywdy w woj. lubelskim.
21 września Zarząd KRIR zwrócił się do Zastępcy Dyrektora Departamentu Legislacyjnego Prawa Cywilnego w Ministerstwie Sprawiedliwości A. Vertun w sprawie zobowiązania komorników sądowych oraz organów egzekucyjnych w administracji do przekazywania obwieszczeń o terminach wyznaczanych przez komorników licytacji na grunty rolne, również do właściwych miejscowo wojewódzkich izb rolniczych.
28 września Zarząd KRIR przekazał uwagi do poselskiego projektu ustawy o zmianie ustawy o ochronie gruntów rolnych i leśnych. Omawiany projekt zawierał rozwiązania idące we właściwym kierunku, jednak zdaniem samorządu rolniczego poszczególne przepisy projektu wymagają dogłębnej analizy co do ich skutków prawnych i rzeczywistych.
Tak jak miało to miejsce w poprzednich okresach sprawozdawczych, tak również
i w omawianym okresie kontynuowana była współpraca zagraniczna Krajowej Rady Izb Rolniczych. Większość spotkań ze względów na nadal trwające obostrzenia epidemiczne odbyło się w formie wideokonferencji.
1 września 2021 roku w Sekretariacie Copa-Cogeca odbyło się posiedzenie CCC. Sekretariat przedstawił informacje na temat następnego Forum Biznesu Prezydencji Cogeca. Uczestnicy zebrania zostali poinformowani, że następne Forum Biznesowe Prezydencji Cogeca odbędzie się 6 października 2021 r. Głównym tematem wydarzenia będzie „Odporne i zrównoważone globalne łańcuchy dostaw żywności”. Dyskusje koncentrowały się na następujących tematach: Zrównoważone odżywianie, Perspektywy i prognozy gospodarcze, Handel międzynarodowy oraz Odporność i trwałość spółdzielni rolniczych. Wydarzenie odbędzie się w Aarhus (Dania) i będzie okazją dla przedstawicieli Spółdzielni Europejskiej do zorganizowania pierwszego fizycznego spotkania po rygorystycznych ograniczeniach Covid-19 i wspólnego zbadania, wraz z kolegami z krajów trzecich UE, co zmieniła pandemia oraz jaka jest reakcja globalnych łańcuchów dostaw produktów rolno-spożywczych po ogromnej presji spowodowanej Covid-19.
2 września 2021 roku w Sekretariacie Copa-Cogeca w Brukseli w formie wideo-konferencji odbyło się posiedzenie POCC-CCC. Sekretariat Copa-Cogeca przedstawił projekt budżetu na rok 2022, omówił informacje na temat procesu reformy WPR oraz Zielonego Ładu dla Europy.
13 września 2021 roku w Sekretariacie Copa-Cogeca odbyło się posiedzenie grupy roboczej „WPR”. Z ramienia Krajowej Rady Izb Rolniczych w zebraniu wziął udział P. Mirosław Drygas. Eksperci omówili temat porozumienia politycznego dotyczącego rozporządzenia w sprawie planów strategicznych WPR. Przedstawiciel Komisji Europejskiej Bence Major, zastępca kierownika działu D2, DG Agri przedstawił prezentację odnośnie Planów Strategicznych ze szczególnym naciskiem na kwestię warunkowości i ekoprogramów. Po zakończeniu negocjacji WPR, prezydencja słoweńska zakończyła prace i wysłała pismo do COM AGRI w celu przyjęcia pakietu dotyczącego WPR jesienią tego roku podczas prezydencji portugalskiej. Podczas lipcowego spotkania grupy roboczej Mihail Dumitru, zastępca dyrektora generalnego DG AGRI przedstawił główne wyniki tych negocjacji w sprawie trzech rozporządzeń.
23 i 24 września 2021r. w Sekretariacie Copa-Cogeca odbyło się posiedzenie Prezydium Copa-Cogeca. Z ramienia Krajowej Rady Izb Rolniczych w posiedzeniu wziął udział Prezes KRIR W. Szmulewicz. Członkowie prezydium dyskutowali z Céline Laisney, dyrektor Alimavenir oraz ekspertką ds. monitorowania żywności. Prezentacja i wymiana poglądów dotyczyły badania „Perspektywy mięsa hodowanego komórkowo” oraz tendencji w kwestii nowej żywności. Omówiono również projekt opinii Copa-Cogeca odnośnie pojęcia zrównoważoności, którego celem jest uprzednie zdefiniowanie terminu w sposób, który obejmuje potrzeby sektora rolno-spożywczego oraz przygotowuje bardziej solidne podstawy do wykorzystania w nadchodzących dyskusjach. W tym celu dokument określa cele strategii klimatycznej, strategii od pola do stołu i strategii bioróżnorodności oraz przedstawia poprzednie działania dotyczące zrównoważoności i towarzyszące jej koncepcje.
Sekretariat Copa-Cogeca przedstawił obecną sytuację handlu międzynarodowego: Wciąż jest wiele niepewności, jak choćby te dotyczące zdrowia roślin i zwierząt oraz rozwoju kwestii handlowych (np. Brexit). Ponadto sektor rolny zmaga się z licznymi wyzwaniami, związanymi między innymi ze wzrostem inflacji i wzrostem kosztów produkcji (np. paszy, nawozów, energii, materiałów budowlanych oraz kosztów transportu (morskiego), a także dostępnością środków produkcji, rozwojem sytuacji handlowej i skutkami pogody. W ciągu ostatnich 12 miesięcy w Europie ceny pasz wzrosły średnio o 25-30%. W niektórych państwach członkowskich sytuacja jest krytyczna, zwłaszcza w sektorze wieprzowiny, gdzie koszty produkcji znacząco przekraczają ceny sprzedaży. Ponadto rolnicy stają w obliczu niebotycznych podwyżek cen inwestycji, jak również niepewnej sytuacji dotyczącej budowy i oddania do użytku budynków inwentarskich, z uwagi na brak dostaw. Otrzymaliśmy raporty dotyczące wzrostu cen stali, izolacji poliuretanowych i drewna. Może to spowodować wzrost kosztów nowych budynków przeznaczonych do hodowli zwierząt o 10 do 15% oraz dodatkowe koszty remontu o 8 do 15%. Ponadto, podwyżka cen za sprzęt rolniczy może wynieść 25%. 31% firm spodziewa się, że w najbliższych miesiącach będzie musiało wstrzymać produkcję z powodu braku części. Ma to wpływ na ceny gotowych materiałów oraz czas dostawy. Wpływ wzrostu cen za energię elektryczną rośnie w całej UE, ale nie został on jeszcze w pełni oszacowany (w niektórych krajach w ciągu jednego roku ceny wzrosły trzykrotnie), tak samo jak jego skutki dla rolnictwa. Cena nawozów, zwłaszcza roztworu saletrzano-mocznikowego stale wzrasta we wszystkich krajach UE. Sytuacja ta ma związek z rosnącym światowym popytem na gaz i cenami za transport morski, a także niewystarczającą podażą na wew. rynku UE. Jednak najważniejszą przyczyną zbyt małej konkurencji na jednolitym rynku jest wdrożenie przez Komisję Europejską w 2019 roku cła antydumpingowego na UAN pochodzące z krajów będących głównymi producentami.
W omawianym okresie sprawozdawczym Biuro Zarządu KRIR otrzymało do zaopiniowania 9 projektów aktów prawnych.
