W związku z zakończonymi konsultacjami publicznymi projektu Planu Strategicznego Wspólnej Polityki Rolnej dotyczącego okresu 2023-2027, Zarząd Krajowej Rady Izb Rolniczych przekazał w dniu 15 lutego 2021 r. uwagi do ww. dokumentu. Projekt budzi wielkie nadzieje, jak również stwarza wiele obaw związanych z przyszłością wielu gospodarstw rolnych. Wszelkie propozycje zawarte w projekcie wiążą się ze zwiększonymi kosztami, a projekt Wspólnej Polityki Rolnej nie przewiduje zwiększenia środków. Projektowane działania mogą spowodować, że zabraknie wsparcia dla gospodarstw towarowych, produkujących swoje nadwyżki na eksport oraz zapewniające Polsce bezpieczeństwo żywnościowe. Wdrożenie projektu Planu Strategicznego Wspólnej Polityki Rolnej w obecnym kształcie, może spowodować zachwianie bezpieczeństwem żywnościowym oraz odwróceniem sytuacji eksportowej żywności.
Wydarzenia z udziałem przedstawicieli Zarządu KRIR:
- 4 lutego - spotkanie organizowane przez MRiRW poświęcone proponowanym rozwiązaniom w zakresie warunkowości i ekoschematów (z wyłączenie rolnictwa ekologicznego i dobrostanu zwierząt) w ramach płatności bezpośrednich zaproponowanych w projekcie Planu Strategicznego dla WPR 2023-2027, udział: Członek Zarządu KRIR R. Nowak;
- 5 lutego – spotkanie organizowane przez MRiRW w sprawie wsparcia powierzchniowego dla rolnictwa ekologicznego (w ramach ekoschematów zawartych w projekcie Planu Strategicznego WPR na lata 2023-2027), udział: Członek Zarządu KRIR R. Nowak;
- 8 lutego – spotkanie organizowane przez MRiRW w sprawie wsparcia w zakresie dobrostanu zwierząt (w ramach ekoschematów zawartych w projekcie Planu Strategicznego WPR na lata 2023-2027), udział: przedstawiciel Zarządu KRIR;
- 16 lutego – spotkanie zgłaszających i użytkowników odmian kukurydzy z członkami Komisji ds. rejestracji odmian kukurydzy, udział: przedstawiciel Zarządu KRIR;
- 16-17 lutego – posiedzenie Komitetu Monitorującego Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2014-2020, udział: Członkowie Zarządu KRIR;
- 23 lutego – posiedzenie Rady ds. Rolnictwa i Obszarów Wiejskich przy Prezydencie RP, udział: Prezes KRIR W. Szmulewicz;
- 25 lutego – posiedzenie Rady Społecznej Doradztwa Rolniczego, udział: Prezes KRIR W. Szmulewicz;
- 25 lutego – posiedzenie Komisji Organizacji i Gospodarki Finansowej Kasy Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego, udział: Prezes KRIR W. Szmulewicz.
W omawianym okresie Zarząd KRIR występował w tematach dotyczących zarówno analizy aktualnych problemów w sektorze rolnym, jak i otrzymywanych do zaopiniowania projektów aktów prawnych.
1 lutego Zarząd KRIR na wniosek Warmińsko-Mazurskiej Izby Rolniczej zwrócił się do Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi G. Pudy o zniesienie zakazu stosowania środków ochrony roślin w uprawach roślin bobowatych zgłoszonych w ramach elementów proekologicznych (EFA) dla uzyskania płatności za zazielenienie z dopłat bezpośrednich.
1 lutego Zarząd KRIR przekazał uwagi do projektu rozporządzenia Ministra Infrastruktury w sprawie przyjęcia Planu przeciwdziałania skutkom suszy. Plan nie zawiera zapisów dotyczących określenia finansowania zapisanych w nich działań, a do jego realizacji nie włączono samorządów, które działają na obszarach realizacji planowanych inwestycji.
2 lutego Zarząd KRIR przekazał komentarz do dyskusji Panelu Ekspertów z 30 stycznia 2012 r. dotyczącej ewaluacji ex-ante Planu Strategicznego Wspólnej Polityki Rolnej na lata 2021-2027 Moduł 1. Odnosząc się do problemów poddanych dyskusji zwrócono uwagę na brak wypracowanej wizji i kształtu rolnictwa w perspektywie kilkunastu lat. Potencjalni następcy stają przed trudną decyzją wynikającą z braku z długookresowej stabilizacji polityki rolnej, tak krajowej jak i unijnej. Nie oferuje się rozwiązań zmierzających do poprawy struktur rolnych zapewniających chociażby parytetowe dochody w rolnictwie w stosunku do innych grup zawodowych, czy też zmniejszania dystansów rozwojowych w relacji do gospodarstw charakteryzujących się statusem nowoczesnych i zapewniających „godne” dochody.
2 lutego Zarząd KRIR w związku z wykryciem pierwszego przypadku zakażenia wirusem SARS-Cov-2 u zwierząt futerkowych na fermie zlokalizowanej w woj. pomorskim zwrócił się do Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi G. Pudy o umożliwienie hodowcom uzyskania odszkodowania w związku z wykryciem wirusa. Chorobę tę zaliczono do chorób zwalczanych z urzędu, dlatego hodowcy muszą w sytuacji jej wystąpienia otrzymać od Skarbu Państwa odszkodowanie za likwidację chorych zwierząt.
4 lutego Zarząd KRIR zwrócił się do Ministra Klimatu i Środowiska M. Kurtyki o uregulowanie kwestii odpowiedzialności za szkody łowieckie, które zostały wyrządzone przez zwierzęta łowne w uprawach i płodach rolnych i zaistniały pomiędzy utworzeniem obwodu przez wydanie uchwały sejmiku województwa o podziale województwa na obwody łowieckie, stanowiącej akt prawa miejscowego, a jego wydzierżawieniem lub przekazaniem w zarząd.
8 lutego Zarząd KRIR na wniosek Warmińsko-Mazurskiej Izby Rolniczej zwrócił się do Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi G. Pudy o zmianę przepisów określających zasady przyznawania pomocy na wyrównanie kwoty obniżonego dochodu uzyskanej przez producenta świń ze sprzedaży świń utrzymywanych na obszarze objętym restrykcjami w związku ze zwalczaniem afrykańskiego pomoru świń, tak aby wznowić nabór wniosków o tą pomoc oraz aby przysługiwała również
za IV kwartał 2020 r.
8 lutego Zarząd KRIR przekazał Ministrowi Rolnictwa i Rozwoju Wsi G. Pudzie stanowisko VI Walnego Zgromadzenia Warmińsko-Mazurskiej Izby Rolniczej VI kadencji w sprawie trudnej sytuacji na rynkach rolnych.
8 lutego Zarząd KRIR zwrócił się do Prezydenta RP A. Dudy o spotkanie w celu omówienia obustronnych zobowiązań wynikających z zapisów umowy programowej pomiędzy Prezydentem a Krajową Radą Izb Rolniczych.
8 lutego Zarząd KRIR zwrócił się do Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi G. Pudy w sprawie stworzenia systemu odwoławczego dla rolników dotyczącego jakości parametrów buraków cukrowych.
8 lutego Zarząd KRIR przekazał Ministrowi Rolnictwa i Rozwoju Wsi G. Pudzie stanowisko Walnego Zgromadzenia Wielkopolskiej Izby Rolniczej w sprawie przejrzystości protokołów szacowania szkód powstałych w wyniku suszy w rozumieniu przepisów o ubezpieczeniu upraw rolnych i zwierząt gospodarskich sporządzanego przez publiczną aplikację.
8 lutego Zarząd KRIR na wniosek Wielkopolskiej Izby Rolniczej zwrócił się do Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi G. Pudy z wnioskiem o utworzenie funduszu gwarancyjnego dla producentów rolnych.
8 lutego Zarząd KRIR zwrócił się do Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi G. Pudy o zmianę przepisów „Programu działań mających na celu zmniejszenie zanieczyszczenia wód azotanami pochodzącymi ze źródeł rolniczych oraz zapobiegania dalszemu zanieczyszczaniu” odnośnie umożliwienia wcześniejszego wysiewu nawozów azotowych w zależności od warunków pogodowych.
8 lutego Zarząd KRIR na wniosek Podlaskiej Izby Rolniczej zwrócił się do Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi G. Pudy o opracowanie poradnika dotyczącego zakładania małych rzeźni rolniczych.
8 lutego Zarząd KRIR na wniosek Podkarpackiej Izby Rolniczej zwrócił się do Ministra Klimatu i Środowiska M. Kurtyki w sprawie ustanowienia odszkodowań za zagryzione przez wilki psy oraz ustalenia maksymalnych limitów liczebności populacji gatunków zwierząt prawnie chronionych.
8 lutego Zarząd KRIR na wniosek Podlaskiej Izby Rolniczej zwrócił się do Ministra Infrastruktury A. Adamczyka w sprawie podjęcia prac legislacyjnych zmierzających do zmiany przepisów w ustawie o ruchu drogowym, w celu usprawnienia systemu badań technicznych ciągników rolniczych i przyczep powyżej 3,5 tony.
8 lutego Zarząd KRIR na wniosek Warmińsko-Mazurskiej Izby Rolniczej zwrócił się do Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi G. Pudy o zwiększenie dostępności programów pomocowych w ramach PROW dla rolników prowadzących tylko produkcję roślinną.
8 lutego Zarząd KRIR na wniosek Dolnośląskiej Izby Rolniczej zwrócił się do Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi G. Pudy o unormowanie kwestii dotyczącej nierównego traktowania rolników ubezpieczonych w KRUS w obliczu konieczności poddania się reżimowi sanitarnemu w związku z COVID-19. Chodzi o dużą różnicę pomiędzy wysokością zasiłków wypłacanych rolnikom z ubezpieczenia społecznego w zależności od tego, czy przebywali na kwarantannie, czy w izolacji.
8 lutego Zarząd KRIR zwrócił się do Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi G. pudy w sprawie udzielenia pomocy dla rolników szczególnie dotkniętych kryzysem COVID-19, którzy przekazali gospodarstwo wraz ze zwierzętami po 1 marca 2020 r. na rzecz następcy.
9 lutego Zarząd KRIR zwrócił się do Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi G. Pudy o zwiększenie środków finansowych na dopłaty do ubezpieczeń upraw rolnych i zwierząt gospodarskich.
9 lutego Zarząd KRIR przekazał Ministrowi Rolnictwa i Rozwoju Wsi G. Pudzie stanowiska Zarządu Lubelskiej Izby Rolniczej w sprawie: uwag do zapisów Postanowienia branżowego oraz Instrukcji odbioru buraków cukrowych zawartych pomiędzy Krajową Spółką Cukrową S.A., a przedstawicielami plantatorów buraków cukrowych oraz trudnej sytuacji na rynku trzody chlewnej.
10 lutego Zarząd KRIR zwrócił się do Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi G. Pudy o wyjaśnienie, dlaczego polskie nawozy wyprodukowane przez Zakłady Azotowe Grupy Azoty S.A. są trudno dostępne na rynku a ich cena drastycznie wzrosła.
12 lutego Zarząd KRIR zwrócił się do Ministra Klimatu i Środowiska M. Kurtyki o zmianę przepisów w zakresie instalacji fotowoltaicznych poprzez stworzenie możliwości sprzedaży nadwyżki energii elektrycznej wytworzonej przez panele fotowoltaiczne zainstalowane w gospodarstwach rolnych.
12 lutego Zarząd KRIR przekazał uwagi do projektu ustawy o zmianie ustawy o izbach rolniczych oraz niektórych innych ustaw. Projekt jest oczekiwaną przez Krajową Radę Izb Rolniczych i związki zawodowe kontynuacją od 2006 r. wsparcia z budżetu państwa uczestnictwa polskich organizacji rolniczych w strukturach międzynarodowych reprezentujących interesy rolników indywidualnych, dlatego Zarząd KRIR nie zgłasza uwag do tego projektu. Niezależnie do powyższego należy zauważyć, iż w dotychczasowych przepisach dotyczących szczegółowego zakresu i trybu udzielania oraz sposobu rozliczania dofinansowania kosztów związanych z uczestnictwem izb rolniczych, związków zawodowych rolników indywidualnych, społeczno-zawodowych organizacji rolników, stowarzyszeń zrzeszających młodych rolników oraz organizacji pracodawców zrzeszających pracodawców rolnych w organizacjach, poziom dofinansowania składki członkowskiej oraz usługi tłumaczenia wynosił 99%. Wobec czego wnosimy o utrzymanie tego poziomu w nowych przepisach.
15 lutego Zarząd KRIR na wniosek Podkarpackiej Izby Rolniczej zwrócił się do Ministra Klimatu i Środowiska M. Kurtki w sprawie problemu systematycznie rosnącej liczebności bobrów oraz szkód wyrządzanych przez te zwierzęta.
16 lutego Zarząd KRIR na wniosek Dolnośląskiej Izby Rolniczej oraz Podkarpackiej Izby Rolniczej zwrócił się do Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi G. Pudy z zapytaniem, kiedy zostanie wypłacona pomoc de minimis za szkody w uprawach rolnych w 2019 r.
16 lutego Zarząd KRIR na wniosek Zachodniopomorskiej Izby Rolniczej zwrócił się do Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi G. Pudy w sprawie możliwości łączenia strat w gospodarstwach w przypadku ubiegania się o pomoc państwa.
17 lutego Zarząd KRIR przekazał uwagi do projektu rozporządzenia Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi zmieniającego rozporządzenie w sprawie szczegółowych warunków i trybu przyznawania oraz wypłaty pomocy finansowej w ramach niektórych działań i poddziałań objętych Programem Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2014‒2020 w związku z zakażeniami wirusem SARS-CoV-2. W ww. projekcie należy uwzględnić również poddziałanie 6.2 "Pomoc na rozpoczęcie pozarolniczej działalności gospodarczej na obszarach wiejskich”, w którym zostały przyznane punkty za utworzenie i utrzymanie miejsca pracy. Beneficjenci realizujący biznesplan w branżach związanych bezpośrednio lub pośrednio z ograniczeniami wprowadzonymi w ramach walki z pandemią nie są w stanie utrzymać miejsc pracy i utrzymać celów operacji, dlatego należy również ująć podziałanie 6.2 na równi z podziałaniami: „Inwestycje w obiekty pełniące funkcje kulturalne”, operacje typu „Kształtowanie przestrzeni publicznej” i „Podstawowe usługi i odnowa wsi na obszarach wiejskich", tak aby można było uznać, że jest realizowane zobowiązanie.
17 lutego Zarząd KRIR zwrócił się do Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi G. Pudy o przeanalizowanie sytuacji związanej z różnicami interpretacji obowiązujących przepisów, a także brakiem wystarczającej informacji na temat zmian przepisów pomiędzy naborami wniosków w ramach działania Modernizacja gospodarstw rolnych PROW 2014-2020.
17 lutego Zarząd KRIR zwrócił się do Minister Rodziny i Polityki Społecznej M. Maląg o udzielenie informacji czy prowadzone są prace nad ustawą mającą dokonać zmian w składkach ZUS, które mają polegać również na wykreśleniu z ustawy o ubezpieczeniu społecznym rolników artykułu 5a, przewidującego możliwość prowadzenia przez rolników działalności gospodarczej o niewielkim rozmiarze, bez utraty prawa do ubezpieczenia w KRUS.
18 lutego Zarząd KRIR przekazał uwagi do projektu założeń do ustawy o konopiach włóknistych. Samorząd rolniczy uważa za ważną inicjatywę wspierania polskiego rolnictw poprzez ułatwienie uprawy konopi włóknistych. Obecnie obowiązujące procedury uzyskania zezwolenia na uprawę konopi są uciążliwe dla rolników oraz czasochłonne.
23 lutego Zarząd KRIR na wniosek Izby Rolniczej Województwa Łódzkiego zwrócił się do Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi G. Pudy w sprawie pomocy rolnikom, których gospodarstwa ucierpiały w wyniku negatywnych zjawisk atmosferycznych w 2020 r. (przymrozki wiosenne i grad), a którzy do tej pory nie otrzymali wsparcia.
23 lutego Zarząd KRIR na wniosek Pomorskiej Izby Rolniczej wystąpił do Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi G. Pudy o uwzględnienie właścicieli gospodarstw agroturystycznych, ubezpieczonych w KRUS, w pomocy państwa w ramach tzw. tarczy antykryzysowej.
24 lutego Zarząd KRIR wobec narastającej wrogości wobec działalności rolniczej na wsi oraz blokowaniem inwestycji na wsi, zwrócił się do Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi G. Pudy o w indywidualnej sprawie rolnika i podjęcie działań mających na celu rozwój gospodarstwa.
24 lutego Zarząd KRIR przekazał uwagi do rządowego projektu ustawy o zmianie ustawy o działach administracji rządowej oraz niektórych innych ustaw przedstawiając stanowisko samorządu rolniczego w sprawie włączenia działu leśnictwo i łowiectwo do kompetencji ministra odpowiedzialnego za sprawy rolnictwa i rozwoju wsi.
26 lutego Zarząd KRIR przekazał uwagi do projektu rozporządzenia Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi w sprawie szczegółowych wymagań, jakie powinny spełniać wnioski w sprawach dotyczących płatności w ramach systemów wsparcia bezpośredniego. Zmiana polegająca na wprowadzeniu dla wszystkich rolników obowiązku oznaczania we wniosku wszystkich upraw może mieć wpływ na wzrost usług doradczych oraz wydłużyć czas na wypełnianie wniosków o płatności.
Tak jak miało to miejsce w poprzednich okresach sprawozdawczych, tak również
i w omawianym okresie kontynuowana była współpraca zagraniczna Krajowej Rady Izb Rolniczych. Wszystkie spotkania ze względów na wprowadzane obostrzenia epidemiczne odbyły się w formie wideokonferencji.
8 lutego 2021 roku w Sekretariacie Copa-Cogeca w Brukseli w formie video konferencji odbyło się posiedzenie grupy roboczej „ziemniaki”, podczas którego eksperci omówili kwestie sytuacji rynkowej pod kontem cen, produkcji popytu i podaży na rynku europejskim. Zebrani omówili temat kwestii chorób ziemniaków oraz możliwości zakupu sadzeniaków.
18 i 19 lutego 2021 roku w Sekretariacie Copa-Cogeca w formie wideo-konferencji odbyło się posiedzenie Prezydium Copa-Cogeca. Z ramienia Krajowej rady Izb Rolniczych w spotkaniu wziął udział Prezes KRIR, W. Szmulewicz. Zebrani wypowiedzieli się na temat dokumentu EFSA zawierającego wytyczne na temat pszczół (2013-2021) i potwierdzili, że ochrona pszczół ma znaczenie polityczne i cieszy się głębokim wsparciem wśród obywateli i rolników. Copa-Cogeca wraz z grupą stron zainteresowanych zaangażowała się w przegląd dokumentu EFSA zawierającego wytyczne na temat pszczół od 2019 r. Podczas posiedzenia omówiono proces reformy WPR po 2020 r. oraz Zielonego Ładu. Sekretariat Copa-Cogeca poinformował uczestników o pierwszej turze rozmów trójstronnych na temat procesu reformy WPR za prezydencji portugalskiej. W dyskusjach na temat sytuacji rynkowej uczestnicy posiedzenia wypowiedzieli się w kwestii ASF oraz wpływu Covid-19 na produkcję rolną. Prezes Krajowej Rady Izb Rolniczych wypowiadając się temat problemów związanych z hodowlą norek przedstawił aktualną sytuację w Polsce. Potwierdził zlikwidowanie hodowli norek po otrzymaniu przez służby kontroli niepotwierdzonych próbek z jednego z gospodarstw. Podkreślił zagrożenie nagonką na hodowców norek w Polsce oraz działania zainteresowanych grup, które chcą w sposób bezwzględny pozbyć się tej hodowli.
W omawianym okresie sprawozdawczym Biuro Zarządu KRIR otrzymało do zaopiniowania 9 projektów aktów prawnych.