Wydarzeniem otwierającym omawiany okres sprawozdawczy było II Posiedzenie Krajowej Rady Izb Rolniczych V kadencji, które odbyło się w dniu 9 grudnia 2015 r. Wśród najważniejszych punktów statutowych obrad samorządu rolniczego znalazło się przyjęcie stanowiska Krajowej Rady Izb Rolniczych, kierowanego do Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi, dotyczącego problemów w rolnictwie, które wymagają najpilniejszego rozwiązania, a także przyjęcie budżetu Krajowej Rady Izb Rolniczych na 2016 r. Stosowne uchwały w tej sprawie zatwierdzone zostały w drodze głosowań.

Krajowa Rada Izb Rolniczych w przyjętym stanowisku, mając na względzie dobro polskich rolników, przedstawiła Ministrowi Rolnictwa i Rozwoju Wsi problemy wymagające, w ocenie samorządu rolniczego, najpilniejszej uwagi, których skuteczne rozwiązanie przyczyni się do wzmocnienia pozycji polskiego sektora rolnego. Posiedzenie KRIR tradycyjnie już było także okazją do dyskusji z zaproszonymi gośćmi, tj. z Ministrem Rolnictwa i Rozwoju Wsi Krzysztofem Jurgielem i Doradcą Prezydenta RP Barbarą Fedyszak-Radziejowską. Zgodnie z wnioskiem złożonym na II posiedzeniu Rady do spraw Kobiet i Rodzin z Obszarów Wiejskich przy KRIR V kadencji w II posiedzeniu Krajowej Rady Izb Rolniczych wzięła udział przedstawicielka Rady – Danuta Lebioda Przewodnicząca Rady. W swym wystąpieniu Danuta Lebioda przedstawiła pokrótce działalność Rady do spraw Kobiet i Rodzin z Obszarów Wiejskich, przedstawiła skład Rady i wyraziła chęć nawiązania współpracy w działaniach na rzecz kobiet z obszarów wiejskich. Poinformowała także zebranych o pełnionej od 19 listopada 2015 r. przez Zofię Stankiewicz funkcji specjalnego doradcy Komisji Kobiet Copa.

10 grudnia 2015 r. w Szkole Głównej Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie odbyło się uroczyste wręczenie nagród dla zwycięzców 21 edycji Rankingu 300 najlepszych gospodarstw rolnych powstałych na Zasobie Własności Rolnej Skarbu Państwa. Ranking jest wspólną inicjatywą Agencji Nieruchomości Rolnych oraz Instytutu Ekonomiki Rolnictwa i Gospodarki Żywnościowej.

W dniu 11 grudnia 2015 r. Minister Rolnictwa i Rozwoju Wsi Krzysztof Jurgiel wraz z Podsekretarzem Stanu Rafałem Romanowskim spotkał się z polskimi przedstawicielami Copa-Cogeca, czyli Europejskiej Organizacji Zrzeszającej Rolnicze Związki Zawodowe i Organizacje Spółdzielcze oraz Europejskiej Rady Młodych Rolników (Ceja). Z ramienia Krajowej Rady Izb Rolniczych w spotkaniu udział wziął Prezes KRIR Wiktor Szmulewicz. Przedstawiciele polskich organizacji należących do Copa-Cogeca podkreślali rolę i znaczenie bezpośredniej współpracy z resortem rolnictwa, zwłaszcza w obszarze podejmowanych na unijnym forum tematów.

30 grudnia 2015 r. odbyło się spotkanie przedstawicieli samorządu rolniczego z Ministrem Rolnictwa i Rozwoju Wsi – Krzysztofem Jurgielem, które zostało zorganizowane przez Zarząd KRIR na wniosek izb rolniczych. W spotkaniu z Ministrem udział wzięło ok. 50 przedstawicieli izb z całego kraju. Dyskutowano m.in. na temat priorytetów prac resortu rolnictwa na lata 2015-2019, a także sytuacji na rynku wieprzowiny i rynku mleka. Przedstawiciele izb rolniczych przedstawili Ministrowi uwagi do propozycji wsparcia tych dwóch sektorów, a także odnieśli się do wielu innych problematycznych tematów, m.in. problemu szacowania strat spowodowanych przez tegoroczną suszę, ograniczeń w sprzedaży bezpośredniej, czy obrotu ziemią. Podniesiono także temat agencji nasiennej, zwracając uwagę, że jest to prywatny podmiot, nad którym nikt nie ma kontroli, a który wykorzystuje dane osobowe rolników i nęka ich nie tylko wypełnianiem druków, ale i kontrolami. Przedstawiciele izb zwrócili również uwagę na brak informacji w zakresie prac legislacyjnych dot. realizacji wyroku Trybunału Konstytucyjnego z dnia 10 lipca 2014 r. orzekającym, iż przepisy niektórych artykułów ustawy Prawo łowieckie są niezgodne z Konstytucją Rzeczypospolitej Polskiej. W spotkaniu tym uczestniczył także Sekretarz Stanu w MRiRW – Jacek Bogucki.

Pozostałe wydarzenia z udziałem przedstawicieli KRIR:

• 8 grudnia – spotkanie MRiRW w celu omówienia obecnej sytuacji na rynku wieprzowiny, udział: Wiceprezes KRIR Mirosław Borowski, Delegat Wielkopolskiej Izby Rolniczej – Andrzej Frąckowiak;
• 9 grudnia – posiedzenie Komisji do Spraw Oceny Ofert, udział: Członek Zarządu KRIR Julian Sierpiński;
• 14 grudnia – Walne Zgromadzenie Pomorskiej Izby Rolniczej, udział: Prezes KRIR Wiktor Szmulewicz;
• 17 grudnia – III Walne Zgromadzenie Wielkopolskiej Izby Rolniczej, udział: Prezes KRIR Wiktor Szmulewicz;
• 18 grudnia – II Walne Zgromadzenie Zachodniopomorskiej Izby Rolniczej, udział: Prezes KRIR Wiktor Szmulewicz.

W tym okresie sprawozdawczym przedstawiciele Zarządu KRIR uczestniczyli w posiedzeniach sejmowej oraz senackiej Komisji Rolnictwa i Rozwoju Wsi, na której omawiane były następujące tematy:

• 2 grudnia – informacja MRiRW na temat aktualnej sytuacji na rynku wieprzowiny oraz działań podejmowanych na rzecz wsparcia sektora produkcji trzody chlewnej, udział: Prezes KRIR Wiktor Szmulewicz;
• 8 grudnia – informacja MRiRW na temat planowanych zamierzeń resortu, udział: przedstawiciel Zarządu KRIR;
• 9 grudnia – informacja MRiRW o zadaniach resortu w VIII kadencji Sejmu RP, udział: Wiceprezes KRIR Mirosław Borowski, Delegat Zachodniopomorskiej Izby Rolniczej Jan Kozak, Delegat Izby Rolniczej w Opolu Zygmunt Gacek ;
• 10 grudnia – informacja MRiRW oraz GLW o aktualnych problemach związanych z przypadkami występowania afrykańskiego pomoru świń (ASF) w Polsce oraz działaniach podejmowanych przez rząd w celu zminimalizowania negatywnych skutków wirusa dla producentów oraz eksporterów wieprzowiny, udział: Prezes Podlaskiej Izby Rolniczej – Grzegorz Leszczyński;
• 16 grudnia – poselski projekt ustawy o zmianie ustawy o ubezpieczeniu społecznym rolników oraz niektórych innych ustaw, udział: przedstawiciel Zarządu KRIR;
• 17 grudnia – ustawa o zmianie ustawy o kształtowaniu ustroju rolnego, udział: przedstawiciel Zarządu KRIR;
• 22 grudnia – projekt ustawy o zmianie ustawy o ubezpieczeniu społecznym rolników oraz niektórych innych ustaw, udział: przedstawiciel Zarządu KRIR.

W omawianym okresie Zarząd KRIR występował w tematach dotyczących zarówno analizy aktualnych problemów w sektorze rolnym, jak i otrzymywanych do zaopiniowania projektów aktów prawnych.

W dniu 1 grudnia 2015 r. w odpowiedzi na pismo Przewodniczącego Sejmowej Komisji Rolnictwa i Rozwoju Wsi, samorząd rolniczy przekazał opinię na temat aktualnej sytuacji na rynku wieprzowiny oraz na temat działań podejmowanych na rzecz wsparcia sektora produkcji trzody chlewnej oraz aktualnych problemów związanych z przypadkami występowania afrykańskiego pomoru świń w Polsce oraz działań podejmowanych przez rząd w celu zminimalizowania negatywnych skutków wirusa dla producentów oraz eksporterów wieprzowiny. Zarząd KRIR podkreślił, że w ciągu ostatnich lat nastąpił drastyczny spadek cen żywca wieprzowego, do 3,00 zł za 1 kg wagi żywej na przełomie października i listopada 2015 roku. W ciągu ostatnich kilku tygodni ceny trzody chlewnej znacznie spadają i są dużo niższe od tych przed rokiem, o blisko 9%. Kryzys cenowy, który utrzymuje się z małymi przerwami od ponad dwóch lat dotknął w szczególności gospodarstwa, które zainwestowały w modernizację procesów technologicznych po to, aby skutecznie konkurować na wspólnym rynku.

8 grudnia 2015 r. w odpowiedzi na wniosek europosła – Adama Szejnfelda samorząd rolniczy przedstawił opinię obecnie negocjowanego Porozumienia w sprawie handlu usługami (TiSA), czyli porozumienia międzynarodowego pomiędzy 51 krajami, w tym Unią Europejską, którego celem jest liberalizacja handlu usługami. Zarząd KRIR zwrócił uwagę, że można się spodziewać raczej negatywnych skutków dla europejskich rolników. Jednak z uwagi na znikomą wiedzę na temat konkretnych regulacji, które miałyby zostać przyjęte, trudno jest określić zakres tych zagrożeń, a tym bardziej wskazać na działania, które powinny zostać podjęte, aby zagwarantować równą konkurencję.

9 grudnia 2015 r. w związku ze zbliżającym się terminem, kiedy regulacje ustawy Prawo Łowieckie zakwestionowane przez Trybunał Konstytucyjny utracą moc obowiązującą Zarząd Krajowej Rady izb Rolniczych wystąpił do Prezydenta RP o poparcie samorządu rolniczego w sprawie pilnego przygotowania nowelizacji tej ustawy gwarantującej wykonanie wyroku Trybunału Konstytucyjnego, zapewniającej przestrzeganie praw rolników.

11 grudnia 2015 r. w odpowiedzi na pismo Przewodniczącego Sejmowej Komisji Rolnictwa i Rozwoju Wsi dotyczące diagnozy stanu polskiego rolnictwa oraz propozycji konkretnych rozwiązań wskazanych problemów, Zarząd KRIR przekazał uchwałę Krajowej Rady Izb Rolniczych nr 13/2015 z dnia 9 grudnia 2015 r. w sprawie przyjęcia stanowiska Krajowej Rady Izb Rolniczych, kierowanego do Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi, dotyczącego problemów w rolnictwie. Uchwała ta przekazuje najpilniejsze problemy, z którymi borykają się rolnicy w Polsce. Zdaniem Zarządu Krajowej Rady Izb Rolniczych, w działaniach Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich skierowanych do rolników z wszystkich województw, powinno się uwzględnić zróżnicowanie oraz możliwości danego regionu. Z uwagi na zróżnicowanie regionalne gospodarstw rolnych w Polsce Zarząd KRIR przekazał także diagnozę rolnictwa opracowaną przez poszczególne wojewódzkie izby rolnicze.

14 grudnia 2015 r., na wniosek Izby Rolniczej Województwa Łódzkiego, Zarząd KRIR wystąpił do Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi o wnioskowanie na Radzie Ministrów zmiany przepisów ustawy o ubezpieczeniu społecznym rolników, tak aby możliwe było zaliczenie okresów zatrudnienia i podlegania ubezpieczeniu społecznemu na zasadach ogólnych tj. w ZUS do okresów ubezpieczenia w KRUS, od których uzależnione jest nabycie prawa do emerytury rolniczej.

15 grudnia 2015 r. Zarząd KRIR przekazał Generalnemu Dyrektorowi Ochrony Środowiska stanowisko Walnego Zgromadzenia Wielkopolskiej Izby Rolniczej w sprawie konieczności regularnego prowadzenia konserwacji i modernizacji cieków, wnioskując o zainteresowanie sprawą.

W dniu 16 grudnia 2015 r., Zarząd KRIR przesłał opinię do poselskiego projekt ustawy o zmianie ustawy o kształtowaniu ustroju rolnego, w której podkreślił konieczność przyjęcia rozporządzenia uniemożliwiającego rozdysponowanie pozostałych gruntów z zasobów Agencji Nieruchomości Rolnych na rzecz byłych właścicieli i dzierżawców lub ich spadkobierców do czasu wejścia w życie nowej ustawy o kształtowaniu ustroju rolnego. Problem ten dotyczy przede wszystkim Wielkopolski i Kujaw. Samorząd rolniczy zwrócił również uwagę na kilka istotnych spraw dotyczących samej ustawy. Przede wszystkim przepisy ustawy nie regulują spraw kupna ziemi z ZWRSP przez spółki kapitałowe i przekazywaniu nieruchomości na podstawie przenoszenia lub sprzedaży udziałów.

18 grudnia 2015 r. w odpowiedzi na przekazany do konsultacji projekt rozporządzenia Rady Ministrów w sprawie Narodowego Programu Zdrowia na lata 2016-2020, samorząd rolniczy generalnie poparł stworzenie odrębnego Programu obejmującego problem zdrowia. Niemniej jednak zauważył, że powinien on w efekcie tak samo służyć mieszkańcom miast, co mieszkańcom wsi, w tym rolnikom.

W dniu 21 grudnia 2015 r. w związku z doniesieniami przekazanymi przez Informacyjną Agencję Radiową, które ukazały się na stronie internetowej Polskiego Radia dotyczącymi możliwości zmniejszenia dopłat bezpośrednich dla rolników w tych krajach, które nie przyjmą uchodźców i przekazania tych środków na fundusz migracyjny, samorząd rolniczy w piśmie do Prezes a Rady Ministrów i Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi stanowczo sprzeciwił się zastosowaniu takiego rozwiązania.

21 grudnia 2015 r. Zarząd KRIR przekazał resortowi rolnictwa uwagi samorządu rolniczego do „Programu działań Ministerstwa Rolnictwa i Rozwoju Wsi na lata 2015-2019”, informując m.in., że przedstawione kierunki działań są oczekiwane przez rolników. Tematy i problemy zawarte w Programie wielokrotnie były podnoszone przez samorząd rolniczy, w związku z tym dokument został oceniony pozytywnie. W programie działań Ministra Rolnictwa oprócz oceny działań poprzedniego Rządu, znajdują się wnioskowane przez izby rolnicze problemy, jak chociażby dążenie do wyrównania dopłat obszarowych, nie wprowadzanie podatku dochodowego w rolnictwie oraz utrzymanie KRUS, a także działania wspierające na rynkach rolnych a zwłaszcza rynku mięsa wieprzowego.

W dniu 22 grudnia 2015 r. w związku z bardzo trudną sytuacją na rynku wieprzowiny, Zarząd KRIR przedstawił Ministrowi Rolnictwa i Rozwoju Wsi swoje stanowisko w tej kwestii i propozycje wprowadzenia rozwiązań w celu poprawy tragicznej sytuacji hodowców trzody chlewnej. Według Zarządu KRIR, kryzys cenowy, który utrzymuje się z małymi przerwami od ponad dwóch lat dotknął w szczególności gospodarstwa, które zainwestowały w modernizację procesów technologicznych po to, aby skutecznie konkurować na wspólnym rynku. Zarząd KRIR zwrócił m.in. uwagę, że istotne znaczenie będzie miało także dla producentów trzody powiązanie ich umowami kontraktacyjnymi z zakładami przetwórczymi oraz przyspieszenie płatności za nabywane od rolników produkty. Rozwiązania wymaga też kwestia relacji między dostawcami żywności a sieciami handlowymi. Kluczową sprawą pozostaje nadal uwolnienie Polski od ASF, który stwierdzony był u dzików, ponieważ rolnicy nie mają możliwości eksportowania mięsa wieprzowego na rynki pozaunijne. Bez środków finansowych zaś koła łowieckie nie uporają się ze zmniejszeniem się stad dzików, które są nosicielami wirusa tej choroby.

23 grudnia 2015 r. Zarząd KRIR przekazał Prezes Rady Ministrów Beacie Szydło oraz Ministrowi Środowiska Janowi Szyszko stanowisko KRIR przyjęte podczas II Posiedzenia, dotyczące problemów w rolnictwie, które wymagają najpilniejszego rozwiązania.

23 grudnia 2015 r. Zarząd Krajowej Rady Izb Rolniczych wystąpił do Prezes Rady Ministrów Beaty Szydło oraz Ministra Środowiska Pana Jana Szyszko o poparcie samorządu rolniczego w sprawie pilnego przygotowania nowelizacji ustawy Prawo łowieckie gwarantującej wykonanie wyroku Trybunału Konstytucyjnego, zapewniającej przestrzeganie praw rolników.

23 grudnia 2015 r. Zarząd KRIR zwrócił się do Przewodniczącego Komitetu Copa o poparcie starań Rządu RP w sprawie umorzenia kar producentom mleka.

28 grudnia 2015 r. w związku z otrzymanym do konsultacji projektem rozporządzenia Rady Ministrów w sprawie realizacji przez Agencję Rynku Rolnego zadań związanych z ustanowieniem tymczasowej nadzwyczajnej pomocy dla rolników w sektorach hodowlanych, samorząd rolniczy przedstawił uwagi do w/w projektu, proponując m.in. w § 6 ust. 1, pkt. 1 zniesienie ograniczenia dostępu do pomocy dla producentów, którzy w dniu 30 września 2015 roku posiadali nie więcej niż 2000 świń, przy jednoczesnym utrzymaniu zapisu § 7, że wsparcia udziela się w wysokości obliczonej na podstawie liczby świń jednak nie więcej niż 2000 świń.

28 grudnia 2015 r. Zarząd KRIR przekazał opinię samorządu rolniczego do projektu rozporządzenia MRiRW w sprawie wielkości zmniejszenia (redukcji) stawki płatności dodatkowej za 2015 r., informując, iż przewidziane w projekcie zmniejszenia stawki, zwłaszcza w kontekście opóźnienia należnych rolnikom wypłat z tytułu płatności za 2015 r., budzi oburzenie rolników, którzy potrzebują środków na bieżące prowadzenie gospodarstw oraz na ich rozwój.

31 grudnia 2015 r. Zarząd KRIR, realizując wniosek II Posiedzenia KRIR, wystąpił do resortu rolnictwa o odblokowanie sprzedaży ziemi z ZWRSP poprzez dokończenie postepowań przetargowych.

31 grudnia 2015 r. w związku ze zgłoszonym wnioskiem podczas II Posiedzenia Krajowej Rady Izb Rolniczych, Zarząd KRIR zwrócił się do MRiRW o umożliwienie wykorzystania środków de minimis na wapnowanie gruntów rolnych.

W omawianym okresie sprawozdawczym kontynuowana była także współpraca zagraniczna.

W dniach 3-4 grudnia 2015 roku w Paryżu obyły się Prezydium Copa oraz specjalne wydarzenie organizowane przez francuskie organizacje rolnicze zatytułowane ”rolnictwo i klimat” w związku z toczącą się w Paryżu konferencją COP21. Wśród tematów podjętych podczas Prezydium Copa znalazły się: wymiana poglądów na temat zmiany klimatu i przyszłości WPR; przyjęcie głównego przesłania Copa-Cogeca odnośnie zmiany klimatu; wymiana poglądów na temat stanowiska Copa i Cogeca w sprawie dziesiątej konferencji ministerialnej WTO na temat dauhańskiej agendy rozwoju; przyjęcie wniosku UNITAB (Europejskiego Stowarzyszenia Producentów Tytoniu) o partnerstwo z Copa i Cogeca. Z ramienia Krajowej Rady Izb Rolniczych w posiedzeniu Prezydium wziął udział Prezes KRIR Wiktor Szmulewicz.

W dniu 16 grudnia 2015 roku w Sekretariacie Copa-Cogeca w Brukseli odbyło się posiedzenie grupy roboczej „WPR”. Wśród tematów podjętych podczas posiedzenia znalazły się: informacje na temat działań Copa w zakresie dyskusji nad przyszłością WPR; przygotowanie posiedzenia grupy dialogu obywatelskiego do spraw WPR; informacje na temat programów rozwoju obszarów wiejskich. Z ramienia Krajowej Rady Izb Rolniczych w posiedzeniu wziął udział ekspert KRIR Mirosław Drygas.

Ponadto, odbyły się następujące posiedzenia grup roboczych Copa-Cogeca, w których uczestniczył prawnik KRIR: „Lasy”, „Promocja”, ”Zapewnienie jakości w rolnictwie”, „Nowe technologie w rolnictwie”, „Skrobia”, „Dobrostan zwierząt”, „Rolnictwo ekologiczne”.