W związku z kryzysem na Ukrainie, Unia Europejska objęła Rosję punktowymi sankcjami gospodarczymi. Jak się okazuje, pierwszą ofiarą odpowiedzi Rosji na sankcje stali się polscy producenci owoców i warzyw. Blokada na sprzedaż owoców dotyczy nie tylko tych producentów, którzy eksportują jabłka do Rosji. Dlatego też, działania Zarządu KRIR w omawianym okresie sprawozdawczym skupiły się wokół tematu embarga nałożonego przez Rosję.
Jednym z najważniejszych wydarzeń w sierpniu była zorganizowana manifestacja dniu 26 sierpnia 2014 r. w Brukseli w celu przekazania petycji. Około 200 przedstawicieli izb rolniczych oraz producentów owoców i warzyw stawiło się przed siedzibą Komisji Europejskiej oraz Parlamentu Europejskiego opowiadając się przeciwko zaproponowanym przez Komisję Europejską zasadom wypłacania rekompensat za straty poniesione w związku z rosyjskim embargiem na produkty rolno-spożywcze z UE. W wyjeździe zorganizowanym przez Krajową Radę Izb Rolniczych wziął udział Prezes KRIR Wiktor Szmulewicz oraz przedstawiciele wojewódzkich izb rolniczych z całej Polski, przedstawiciele Związku Sadowników RP z Prezesem - Posłem na Sejm RP Mirosławem Maliszewskim na czele oraz przedstawiciele Związku Producentów Papryki Polskiej z Wójtem Gminy Klwów z Piotrem Papisem. Wspierając działania polskiego Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi Marka Sawickiego w tym zakresie, protestujący przekazali petycje skierowaną do: Przewodniczącego Rady Europejskiej - Hermana Van Rompuy, Przewodniczącego Parlamentu Europejskiego - Martina Schulza, Przewodniczącego Komisji Europejskiej - José Manuela Barroso, Komisarza ds. Rolnictwa i Rozwoju Obszarów Wiejskich w KE - Daciana Ciolosa, Komisarza ds. Zdrowia w KE - Tonio Borg, Komisarza ds. Handlu w KE - Karla De Gucht, Komisarza ds. Budżetu w KE - Jacka Dominika, Przewodniczącego Komisji Rolnictwa i Rozwoju Wsi Parlamentu Europejskiego - Czesława Siekierskiego, Przewodniczącego Komisji Spraw Zagranicznych Parlamentu Europejskiego - Elmar Brok, Przewodniczącego Komisji Handlu Międzynarodowego Parlamentu Europejskiego - Bernd Lange, Przewodniczącego Komisji Budżetowej Parlamentu Europejskiego - Jean Arthuis, Dyrektora Generalnego Komisji Europejskiej w Dyrekcji Generalnej ds. Rolnictwa i Rozwoju Obszarów Wiejskich – Jerzego Plewy oraz Sekretarza Generalnego Komitetów COPA-COGECA – Pekki Pesonena. W związku z rażąco niskim budżetem oraz niezadowalającymi stawkami rekompensat zaproponowanymi przez Komisję ds. Rolnictwa za wycofanie objętych embargiem do Federacji Rosyjskiej produktów rolno-spożywczych, manifestujący zwrócili się o szybką interwencję na forum Komisji Europejskiej, a w szczególności Komisji ds. Rolnictwa. Polscy rolnicy są mocno zaniepokojeni brakiem stanowczej i szybkiej reakcji Komisji Europejskiej w związku z nałożonym embargiem Federacji Rosyjskiej na produkty rolno-spożywcze. Roczna wartość kontraktów eksportowych polskiej żywności do Federacji Rosyjskiej wynosiła ponad miliard euro. W obecnej sytuacji niewyeksportowane produkty muszą zostać wycofane z rynku, lub przeznaczone na inne niż dotychczas obszary handlowe, również w Unii Europejskiej. W swojej petycji rolnicy podkreślili, że absolutnie niedopuszczalne jest dyskryminowanie indywidualnych rolników, którym zaproponowano tylko połowę stawki rekompensat przysługujących organizacjom producenckim. Uważają, że KE nie może ignorować specyfiki polskiego rolnictwa, które w dużej mierze składa się z indywidualnych gospodarstw rolnych. Komisja Europejska powinna jak najszybciej zweryfikować zaproponowane stawki rekompensat, w szczególności zrezygnować z dyskryminacji polskiego rolnictwa indywidualnego i wprowadzić takie same zasady dla wszystkich rolników i producentów w Unii Europejskiej. Polscy producenci, z powodu wprowadzonego embarga, ponoszą straty od początku sierpnia, a nie od 18.08.2014 r., co nie znajduje odzwierciedlenia w propozycjach KE. Podczas tego wyjazdu rolnicy przeprowadzili kampanię promocyjną polskich owoców i warzyw, rozdając mieszkańcom Brukseli ok. 4,5 tony jabłek, śliwek, gruszek oraz papryki.
Mając na uwadze sytuację w zakresie nałożenia przez Federację Rosyjską embarga na polskie owoce i warzywa, które może zdestabilizować cały unijny rynek tego sektora, Minister Rolnictwa i Rozwoju Wsi powołał Grupę Zadaniową ds. łagodzenia skutków związanych z embargiem nałożonym na polskich producentów owoców i warzyw, której głównym celem będzie wsparcie kierownictwa resortu w działania mających na celu niwelowanie skutków wspomnianego embarga. W skład grupy Minister powołał Prezesa KRIR Wiktora Szmulewicza.
W dniu 24 sierpnia 2014 r. na terenie Skansenu w Maurzycach (gmina Zduny, powiat łowicki, województwo łódzkie) wraz z XV Biesiadą Łowicką, Krajowa Rada Izb Rolniczych zorganizowała Piknik Mleczny sfinansowany z Funduszu Promocji Mleka. Celem Pikniku było propagowanie wzrostu spożycia mleka i produktów mlecznych w codziennej diecie, odżywczych właściwości mleka, produktów mlecznych oraz ich rola w zdrowym żywieniu. Po przywitaniu zaproszonych gości, na scenie zaprezentował się Zespół Pieśni i Tańca „Boczki Chełmońskie”. Wśród najmłodszych dużym zainteresowaniem cieszyły się konkursy i zabawy przeprowadzane na stoisku Krajowej Rady Izb Rolniczych.
Pozostałe wydarzenia z udziałem przedstawicieli KRIR:
- 12 sierpnia – spotkanie dotyczące uzgodnienia projektu rozporządzenia w sprawie realizacji niektórych zadań ARiMR, udział: Dyrektor Biura KRIR Katarzyna Szczepaniak;
- 14 sierpnia – posiedzenie grupy zadaniowej ds. łagodzenia skutków związanych z embargiem nałożonym na polskich producentów owoców i warzyw, udział: Dyrektor Biura KRIR Katarzyna Szczepaniak;
- 21 sierpnia – spotkanie Komitetu Organizacyjnego Dożynek Prezydenckich 2014, udział: Prezes KRIR – Wiktor Szmulewicz;
- 25 sierpnia - spotkanie dotyczące uzgodnienia projektu rozporządzenia w sprawie realizacji niektórych zadań ARiMR, udział: Dyrektor Biura KRIR Katarzyna Szczepaniak.
W tym okresie sprawozdawczym przedstawiciele Zarządu KRIR uczestniczyli w posiedzeniach Sejmowej Komisji Rolnictwa i Rozwoju Wsi, na której omawiane były następujące tematy:
- 5 sierpnia – informacja MRiRW na temat aktualnej sytuacji na rynku owoców i warzyw, udział: przedstawiciel Zarządu KRIR;
- 26 sierpnia – informacja MRiRW oraz Ministra Zdrowia o aktualnym stanie prac nad projektami rozporządzeń ułatwiających sprzedaż bezpośrednią produktów rolnych, udział: przedstawiciel Zarządu KRIR;
- 27 sierpnia – pierwsze czytanie rządowego projektu ustawy o zmianie ustawy o rolnictwie ekologicznym, rozpatrzenie rządowego projektu ustawy o OZE, udział: przedstawiciel Zarządu KRIR;
- 28 sierpnia – informacja MRiRW na temat prywatyzacji spółek sektora rolno-spożywczego, raport z działalności ANR, udział: przedstawiciel Zarządu KRIR.
W omawianym okresie Zarząd KRIR występował w tematach dotyczących zarówno analizy aktualnych problemów w sektorze rolnym, jak i otrzymywanych do zaopiniowania projektów aktów prawnych.
W związku z embargiem Rosji na produkty rolno-spożywcze z Polski 1 sierpnia 2014 r. Zarząd KRIR zwrócił się z wnioskiem do Komisji Europejskiej o rekompensaty finansowe za wycofanie z rynku rosyjskiego polskich owoców i warzyw, w tym jabłek.
Zarząd KRIR zwrócił 5 sierpnia 2014 r. do największych sieci handlowych działających w Polsce o zaopatrywanie się w owoce i warzywa u polskich producentów. O wsparcie tej inicjatywy wystąpiono również do Polskiej Organizacji Handlu i Dystrybucji.
W związku z otrzymanym do konsultacji projektem rozporządzenia w sprawie szczegółowego zakresu zadań realizowanych przez Agencję Rynku Rolnego związanych z wdrożeniem na terytorium Rzeczpospolitej Polskiej programu „Owoce i warzywa w szkole”, 6 sierpnia 2014 r. Zarząd KRIR zaproponował, aby z uwagi na wprowadzenie przez Rosję embarga na polskie owoce i warzywa, po objęciu Rosji przez UE punktowymi sankcjami, rozszerzyć program także na klasy IV-VI, gimnazjum oraz liceum.
12 lipca 2014 r. Krajowa Rada Izb Rolniczych wraz z pozostałymi polskimi organizacjami rolniczymi, będącymi członkami Komitetów Copa-Cogeca, CEJA wniosły do władz UE o szybką interwencję w związku z embargiem wprowadzonym przez Rosję.
14 sierpnia 2014 r. Zarząd KRIR wystąpił do Sekretarza Generalnego Copa-Cogeca o zwołanie nadzwyczajnego posiedzenia Prezydium Copa-Cogeca, w związku z embargiem nałożonym przez Federację Rosyjską na kraje UE.
18 sierpnia 2014 r. Zarząd KRIR wystąpił do resortu rolnictwa o uwzględnienie propozycji samorządu rolniczego w pracach resortu w łagodzeniu skutków gospodarczych związanych z embargiem.
W związku z wprowadzeniem przez Federację Rosyjską embarga na polskie produkty spożywcze, w tym owoce i warzywa, Zarząd KRIR w dniu 18 sierpnia 2014 r. zwrócił się do MRiRW o uruchomienie wszelkich działań Polskiego Rządu, które mogłyby zminimalizować straty, które dotykają nie tylko producentów owoców i warzyw, ale także będą dotyczyć producentów mięsa i mleka, a w konsekwencji także przemysłu artykułów rolno-spożywczych, problem ten może dotyczyć więc znaczącej części gospodarki Polski.
20 sierpnia 2014 r. Zarząd KRIR zwrócił się do Prezesa Związku Banków Polskich oraz Krajowego Związku Banków Spółdzielczych o podjęcie działań w celu uruchomienia przez banki wszelkich procedur, które mogłyby zminimalizować rolnikom straty, np. poprzez prolongaty spłaty rat kredytów.
26 sierpnia 2014 r. grupa polskich rolników, sadowników i warzywników z Prezesem KRIR na czele przekazała władzom UE petycję domagając się wyższego budżetu na rekompensaty bez dyskryminacji polskiego rolnictwa indywidualnego i wprowadzenia takich samych zasad dla wszystkich rolników i producentów w Unii Europejskiej.
Polscy sadownicy i warzywnicy próbują uporać się z problemami wynikającymi z embarga nałożonego przez Federację Rosyjską. Jednak jak się okazuje problemem nie jest już tylko brak możliwości eksportu produktów do Rosji, ale także zbyt niskie ceny oferowane przez podmioty skupujące, które wykorzystując trudną sytuacje rolników proponują ceny nie pokrywające nawet kosztów produkcji. Utrata wschodniego partnera spowodowała dużą podaż na rynku krajowym, która przekracza możliwość popytowe, pomimo akcji promocyjnych, czy społecznościowych. Jak się okazuje niektóre sieci zaczęły wykorzystywać tą sytuację i oferują rolnikom ceny dużo poniżej kosztów produkcji. W związku z tym 29 sierpnia 2014 r. Zarząd Krajowej Rady Izb Rolniczych zwrócił się do największych sieci handlowych działających w Polsce z apelem, o niewykorzystywanie tej trudnej sytuacji. Rolnicy powinni otrzymać kwotę, która przynajmniej pokryje koszty produkcji i transportu.
4 sierpnia 2014 r. na wniosek Dolnośląskiej Izby Rolniczej Zarząd KRIR zwrócił się do Prezesa ANR z prośbą o interwencję w sprawie naliczania kar za bezumowne użytkowanie gruntów rolnych oraz sprzedaży gruntów o powierzchni do 2ha, pochodzących z ZWRSP.
5 sierpnia 2014 r. Zarząd KRIR wystąpił do Ministra Środowiska o wznowienie prac nad projektem rozporządzenia w sprawie określenia okresów polowań na zwierzęta łowne.
6 sierpnia 2014 r. Zarząd KRIR przedstawił swoje uwagi do projektu rozporządzenia w sprawie realizacji niektórych zadań Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa. Zaproponowano m.in. włączenie w skład komisji szacującej szkody przedstawiciela izby rolniczej oraz skrócenie terminów szacowania szkód oraz składania przez komisję protokołu oszacowania szkód. Terminy zaproponowane w projekcie są za długie. Poszkodowany rolnik potrzebuje pilnej pomocy finansowej. Ponadto, nie będzie mógł rozpocząć prac polowych. Nie może tak długo czekać na decyzję.
7 sierpnia 2014 r. Prezes KRIR wraz z Krajowym Związkiem Pracodawców-Producentów Trzody Chlewnej (KZP-PTCH), Związkiem „Polskie Mięso”, Polsusem, Top Agrarem, Poldanorem S.A., Federacją Związków Pracodawców-Dzierżawców i Właścicieli Rolnych, Stowarzyszeniem Producentów trzody Chlewnej „Podlasie” oraz Agri Plus zwrócił się do Prezesa Rady Ministrów o objęcie roli koordynatora działań mających na celu ochronę całej branży mięsnej w związku z wykrytymi przypadkami ASF w Polsce.
7 sierpnia 2014 r. w odpowiedzi na przekazany do konsultacji projekt rozporządzenia w sprawie wymagań weterynaryjnych przy produkcji produktów mięsnych wędzonych tradycyjnie w odniesieniu do najwyższych dopuszczalnych poziomów zanieczyszczeń wielopierścieniowymi węglowodorami aromatycznymi (WWA) Zarząd KRIR przekazał poparcie dla stanowiska Związku województw RP w tym zakresie.
8 sierpnia 2014 r. Zarząd KRIR przekazał uwagi samorządu rolniczego do projektu rozporządzenia Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi zmieniającego rozporządzenie w sprawie szczegółowych warunków i trybu przyznawania pomocy finansowej w ramach działania „Modernizacja gospodarstw rolnych” objętego PROW 2007-2013. Podjęte przez MRiRW czynności zmierzające do zwiększenia budżetu działania „Modernizacja gospodarstw rolnych” o 200 mln oraz utworzenia listy obejmującej wnioski złożone w latach 2011-2013 zostały pozytywnie oceniane przez samorząd rolniczy.
W związku z przesłaniem przez ministerstwo rolnictwa i rozwoju wsi w dniu 1 sierpnia br. do notyfikacji Komisji Europejskiej, zgodnie z przepisami wspólnotowymi, systemu płatności bezpośrednich w Polsce na lata 2015-2020 oraz mając na uwadze liczne sygnały przedstawicieli rolników, w tym pismo Podlaskiej Izby Rolniczej (z dnia: 08.08.14 r. znak:PIR.A.A.321/2014) i Federacji Zwiazków Pracodawców-Dzierżawców i Właścicieli Rolnych (z dnia 01.08.14 r. znak: OM-87/2014), 14 sierpnia 2014 r. Zarząd KRIR wystąpił do Ministra Rolnictwa o przekazanie informacji uzasadniającej zaproponowany do notyfikacji kształt systemu płatności, różniący się znacząco od konsultowanych. Biorąc pod uwagę prowadzone szerokie konsultacje projektu systemu płatności w terenie przez ministerstwo rolnictwa i rozwoju wsi, w których uczestniczyli licznie rolnicy, oraz spotkanie konsultacyjne z Panem Ministrem w dniu 25 czerwca 2014 r. z przedstawicielami samorządu rolniczego z całej Polski, a także z uwagi na obecną sytuację ekonomiczną polskich gospodarstw rolnych, Zarząd KRIR wniósł do Ministra o utrzymanie stawek i degresywności proponowanych w projekcie systemu płatności bezpośrednich w wersji B z dnia 17 czerwca 2014 r.
14 sierpnia 2014 r. na wniosek Prezydium Rady do spraw Kobiet z Obszarów Wiejskich przy Krajowej Radzie Izb Rolniczych, Zarząd KRIR zwrócił się do resortu rolnictwa o zmianę przepisów lub interpretacje w zakresie ustalania i wypłaty zasiłków dla opiekunów. Chodzi o sytuację, gdy rolnik lub domownik, który uzyska prawo do zasiłku opiekuńczego, przestanie być ubezpieczony w KRUS, bo budżet państwa pokrywa składkę za niego do ZUS. Przy obowiązujących przepisach może to być przyczyną w późniejszym czasie do niespełniania warunków okresów składkowych do otrzymania emerytury z KRUS.
Również na wniosek Prezydium Rady do spraw Kobiet z Obszarów Wiejskich przy Krajowej Radzie Izb Rolniczych 14 sierpnia 2014 r. Zarząd KRIR wystąpił do Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z wnioskiem o inicjatywę ustawodawczą w celu zmiany przepisów dotyczących zasiłku pogrzebowego z KRUS. Obowiązujące przepisy pod tym względem traktują gorzej rolników, niż osoby w ZUS.
18 sierpnia 2014 r. na wniosek Prezydium Rady do spraw Kobiet z Obszarów Wiejskich przy Krajowej Radzie Izb Rolniczych Zarząd KRIR wystąpił do Ministra Pracy i Polityki Społecznej o wszczęcie prac legislacyjnych nad zmianą art. 3 ust. 1 i 2 ustawy z dnia 4 kwietnia 2014 r. o ustaleniu i wypłacie zasiłków dla opiekunów.
20 sierpnia 2014 r. Zarząd KRIR przekazał pozytywną opinię samorządu rolniczego oraz uwagi Zachodniopomorskiej Izby Rolniczej do nowych zasad przeprowadzania przetargów ograniczonych ofert pisemnych na sprzedaż nieruchomości rolnych Zasobu.
20 sierpnia 2014 r. Zarząd KRIR przekazał pozytywną opinię do projektu rozporządzenia Rady Ministrów zmieniającego rozporządzenia w sprawie realizacji niektórych zadań ARiMR.
22 sierpnia 2014 r. na wniosek Podlaskiej Izby Rolniczej Zarząd KRIR ponownie zwrócił się do Ministra Środowiska z wnioskiem o objęcie odszkodowaniem szkód wyrządzonych w uprawach przez żurawie.
26 sierpnia 2014 r. w związku z wnioskiem Lubelskiej Izby Rolniczej, Zarząd KRIR zwrócił się do MRiRW w sprawie rozpatrzenia możliwości zamiany przepisu wyznaczającego 7-dniowy termin na wyrejestrowanie bydła ze stada.
29 sierpnia 2014 r. na wniosek Podkarpackiej Izby Rolniczej Zarząd KRIR wystąpił do Ministra Skarbu Państwa o odstąpienie od naliczania kar dla rolników posiadających akcje SHiUZ Krasne, którzy w roku 2012 nie złożyli stosownego oświadczeń majątkowych.
W omawianym okresie sprawozdawczym Biuro Zarządu KRIR otrzymało do zaopiniowania 20 projektów aktów prawnych.