Wrzesień był miesiącem kończącym okres żniw. Jednym z pierwszych obchodów w miesiącu wrzesień były uroczystości Jasnogórskich Dożynek, czyli ogólnopolskie Święto Dziękczynienia za Plony, które odbyło się w tym roku 1 września. Uroczystej Mszy św. z błogosławieństwem wieńców żniwnych na Szczycie przewodniczył bp Marian Rojek, bp diecezji zamojsko-lubaczowskiej, a homilię wygłosił bp Józef Zawitkowski, bp pomoc. diecezji łowickiej. Słowo do zgromadzonych wygłosił również delegat Konferencji Episkopatu Polski ds. Duszpasterstwa Rolników i Pszczelarzy - bp pomoc. diecezji rzeszowskiej Edward Białogłowski.

 

 

 

Starostami tegorocznych dożynek byli Magdalena i Tomasz Obszańscy z diecezji zamojsko-lubaczowskiej. Podczas Eucharystii złożone zostały przez pielgrzymów oraz przedstawicieli instytucji rolniczych dary ołtarza. Samorząd rolniczy przygotował kosze pełne owoców, warzyw i chleba wypieczonego z mąki pochodzącej z tegorocznych plonów. Prezes KRIR wręczył mszał rzymski. W  uroczystościach,  oprócz  Zarządu KRIR,  brały udział również poczty sztandarowe z  izb rolniczych, których przedstawiciele  uczestniczyli w pielgrzymce samorządu rolniczego na Jasną Górę. W przeddzień uroczystości, 31 sierpnia została zainaugurowana XXII Krajowa Wystawa Rolnicza organizowana przez Śląski Ośrodek Doradztwa Rolniczego. W czasie wystawy odbyło się podsumowanie wojewódzkich konkursów rolniczych, korowód zabytkowych maszyn rolniczych oraz występy zespołów ludowych. Swoje stoisko na wystawie prezentowała także we współpracy ze Śląską Izbą Rolniczą Krajowa Rada Izb Rolniczych. Przedstawiciele izb rolniczych, którzy przybyli na Dożynki Jasnogórskie uczestniczyli również 31 sierpnia w spotkaniu, które poświęcone było aktualnej sytuacji na rynkach (szczególnie poruszano sytuację na rynkach zbóż i rzepaku) oraz perspektywie nowego PROW 2014-2020.

Dożynki to bardzo ważne dla rolników, wszystkich mieszkańców terenów wiejskich oraz osób i instytucji współpracujących z rolnikami, wspierających mieszkańców wsi i rolnictwo, święto połączone z obrzędami dziękczynnymi za ukończenie żniw i prac polowych. W bieżącym roku XV jubileuszowe dożynki powiatu płockiego odbyły się w Gminie Mała Wieś. Podczas Dożynek Krajowa Rad Izb Rolniczych zorganizowała Piknik Zbożowy, którego celem było promowanie wśród konsumentów zboża i jego przetworów jako wartościowego i smacznego składnika codziennej diety. Piknik był częścią cyklu, w ramach projektu finansowanego ze środków Funduszu Promocji Ziarna Zbóż i Przetworów Zbożowych prowadzonej przez samorząd rolniczy. Piknik Zbożowy jest ogólnopolską kampanią promocyjną, której celem jest promocja wyrobów zbożowych ze szczególnym uwzględnieniem wyrobów wysokiej jakości produkowanych tradycyjnymi metodami. Celem Pikniku jest również promowanie wśród konsumentów zboża i jego przetworów jako wartościowego i smacznego składnika codziennej diety.

Zgodnie z tradycją zapoczątkowaną w 1927 roku  przez  Ignacego Mościckiego, 15 września w Spale odbyły się Dożynki Prezydenckie. W obchodach święta plonów  uczestniczyli również przedstawiciele izb rolniczych na czele z Prezesem Krajowej Rady izb Rolniczych Wiktorem Szmulewiczem. Prezes KRIR już kolejny rok z rzędu został zaproszony do Komitetu Honorowego oraz Organizacyjnego Dożynek Prezydenckich w Spale. Obchody święta dziękczynienia za plony rozpoczęły się w Kaplicy Polowej AK uroczystą mszą święta w intencji rolników, która celebrował biskup łowicki Andrzej Dziuba. W trakcie nabożeństwa poświęcono wieńce dożynkowe. Tradycyjnie już Dożynki Prezydenckie trwały dwa dni. Uroczystości towarzyszyły liczne atrakcje. Zorganizowano Miasteczko Regionów, w którym prezentowano wyroby poszczególnych województw. Były tu smaczne kiełbasy i szynki, sery żółte i twarogowe, przetwory z owoców i warzyw, soki i miody. Zapach gorącego chleba przyciągał dożynkowych gości do stoisk z wyrobami piekarniczymi. Dużym zainteresowaniem cieszył się kiermasz tradycyjnej, polskiej żywności. Swoje stoisko miała również Krajowa Rada Izb Rolniczych, na którym gościła Koło Gospodyń Wiejskich z Andrespola. 

W sobotę 14 września, w przeddzień Prezydenckiego Święta Plonów, Krajowa Rada Izb Rolniczych razem z Kancelarią Prezydenta RP współorganizowała debatę w ramach Forum Debaty Publicznej pt. „Kobieta wiejska we współczesnym świecie”, w której udział wzięła Pierwsza Dama RP Anna Komorowska. Małżonka Prezydenta powiedziała, że wspieranie przedsiębiorczości kobiet wiejskich to niezwykle cenna inicjatywa i dodała, że oprócz wsparcia rozwoju struktury wsi, ważna jest także dbałość o relacje społeczne, w których kluczową rolę odgrywają kobiety wiejskie. Dodała również, że od wielu lat może obserwować zmiany, które zachodzą na wsi. To pewnie są zmiany, które dotyczą całego naszego kraju – zmiana stylu życia i zmiana życia kobiet mieszkających na wsi. Bo wieś się bardzo dynamicznie zmienia – powiedziała Anna Komorowska.  Oceniła, że w tych zmianach coraz lepiej odnajduje się kobieta, które coraz więcej wnosi do swojej społeczności. - Kobieta, zwłaszcza kobieta mieszkająca na wsi, to brzmi bardzo dumnie – dodała Małżonka Prezydenta RP. Tego samego dnia przedstawiciele izb rolniczych spotkali się, aby we własnym gronie przedyskutować przekazany do  konsultacji społecznych projekt Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich 2014-2020. Wypracowane w trakcie spotkania uwagi zostały następnie zatwierdzone przez Krajową Radę Izb Rolniczych na Posiedzeniu w dniu 17 września i przekazane resortowi rolnictwa.

17 września br. w Warszawie odbyło się X Posiedzenie Krajowej Rady Izb Rolniczych IV kadencji. Wśród najważniejszych punktów statutowych obrad samorządu rolniczego znalazło się m.in. zatwierdzenie porozumień zawartych z instytucjami naukowo-badawczymi dotyczących  upowszechniania na obszarach wiejskich nowych technologii, innowacyjnych rozwiązań w zakresie produkcji rolnej, leśnej i przetwórstwa rolno-spożywczego oraz wymiany wiedzy i doświadczeń w tym zakresie, a także przyjęcie stanowiska dotyczącego Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich 2014-2020. Ponadto, Krajowa Rada Izb Rolniczych podjęła uchwałę w sprawie podjęcia działań w zakresie zbierania podpisów pod obywatelskim projektem ustawy o zmianie ustawy o ochronie zwierząt, która przywróciłaby możliwość uboju rytualnego. Członkowie KRIR utworzyli komitet inicjatywy obywatelskiej oraz wybrali swojego pełnomocnika, zastępcę oraz siedzibę komitetu. Na posiedzeniu Krajowa Rada Izb Rolniczych przyjęła również stanowisko w sprawie zmian w zasadach programu rolnośrodowiskowego wprowadzonych rozporządzeniem ministra  rolnictwa i rozwoju wsi z 13.03.2013 r. w sprawie szczegółowych warunków i trybu przyznawania pomocy finansowej w ramach działania „Program rolnośrodowiskowy” objętego Programem Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2007-2013”. W swoim stanowisku KRIR zawnioskowała do ministra rolnictwa o zmianę przedmiotowego rozporządzenia, tak by przepisy nie działały wstecz lub o wydanie przez MRiRW instrukcji dla ARiMR, (instytucji podległej MRiRW), by nie karała rolników, a wzywała indywidualnie beneficjentów do wyjaśnienia wykrytych we wnioskach niezgodności z nowymi przepisami. Należy zobowiązać pracowników ARiMR do wyjaśniania i wskazywania możliwości poprawienia wniosków w celu uniknięcia kar.

W dniach 20-23 września na terenie lotniska w Bednarach odbyła się XV edycja wystawy Agro Show. Odbywające się od 15 lat Targi organizowane przez Polską Izbę Gospodarczą Maszyn i Urządzeń Rolniczych są miejscem, gdzie każdego roku wystawcy z całej Europy prezentują najnowocześniejszy sprzęt i maszyny rolnicze.  Stoisko Krajowej Rady Izb Rolniczych cieszyło się dużym zainteresowaniem, odwiedzali nas również delegaci z wielu województw naszego kraju. Tegoroczne otwarcie Wystawy miało rekordową frekwencję, pierwszego dnia odwiedziło ją prawie 30 000 zwiedzających. W obecności Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi Stanisława Kalemby podsumowana została XI edycja Ogólnokrajowego Konkursu „Bezpieczne Gospodarstwo Rolne 2013”. Nagrodę dla zwycięzcy ufundowała także Krajowa Rada Izb Rolniczych. Na terenie Wystawy Agro Show w Bednarach odbył się również Piknik Wieprzowy zorganizowany przez Krajową Radę Izb Rolniczych przy wsparciu Wielkopolskiej Izby Rolniczej. Impreza towarzyszyła gali podsumowującej XI edycje Konkursu Bezpieczne Gospodarstwo Rolne. Piknik, który sfinansowany został ze Środków Funduszu Promocji Mięsa Wieprzowego, wpisywał się w cykl imprez promujących polską zdrową żywność.     

Pozostałe wydarzenia z udziałem przedstawicieli KRIR:

• 17 września – konferencja w Senacie RP „Szanse i bariery dla rozwoju Towarzystw Ubezpieczeń Wzajemnych na przykładzie rolnictwa”, udział: Członek Zarządu KRIR Grzegorz Mazur;
• 20 września – spotkanie podgrupy 5 ds. pomocy technicznej w ramach PROW 2014-2020, udział: Dyrektor Biura KRIR Katarzyna Szczepaniak;
• 24 września – spotkanie zespołu w sprawie opracowania systemu doradztwa rolniczego po 2013, udział: Prezes KRIR Wiktor Szmulewicz;
• 26 września – konferencja podsumowująca dotychczasowe prace nad projektem PROW 2014-2020,   udział: Dyrektor Biura KRIR Katarzyna Szczepaniak;
• 30 września – spotkanie podgrupy 1 ds. ułatwiania transferu wiedzy w rolnictwie w ramach PROW 2014-2020,  udział: Dyrektor Biura KRIR Katarzyna Szczepaniak.

W tym okresie sprawozdawczym przedstawiciele Zarządu KRIR uczestniczyli w posiedzeniach sejmowej i senackiej Komisji Rolnictwa i Rozwoju Wsi, na której omawiane były następujące tematy:

• 16 września – zmiana ustawy budżetowej na rok 2013, udział: przedstawiciel Zarządu KRIR;
• 18 września – projekt ustawy o ochronie roślin,  udział: przedstawiciel Zarządu KRIR;
• 25 września – ustawa o zmianie ustawy o organizacji rynku mleka i przetworów mlecznych, udział: Delegat Warmińsko-Mazurskiej Izby Rolniczej Mirosław Borowski oraz Członek Zarządu Podlaskiej Izby Rolniczej – Stanisław Rogalski;
• 25 września – wdrażanie rozwiązań dotyczących doradztwa rolniczego zawartych w pakiecie legislacyjnym WPR 2014-2020, udział: Dyrektor Biura KRIR Katarzyna Szczepaniak;
• 25 września – projekt ustawy o zmianie ustawy o ochronie zdrowia zwierząt oraz zwalczaniu chorób zakaźnych zwierząt oraz zmianie niektórych innych ustaw, udział: przedstawiciel Zarządu KRIR;
• 26 września – senacki projekt ustawy o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych oraz ustawy o swobodzie działalności gospodarczej, udział: przedstawiciel Zarządu KRIR.

W omawianym okresie Zarząd KRIR występował w tematach dotyczących zarówno analizy aktualnych problemów w sektorze rolnym, jak i otrzymywanych do zaopiniowania projektów aktów prawnych.

W dniu 4 września Zarząd KRIR zgłosił uwagi do projektu Rozporządzenia Rady UE dotyczącego utworzenia wspólnego przedsiębiorstwa na rzecz przemysłu opartego na surowcach pochodzenia biologicznego. Po analizie dokumentu samorząd rolniczy stwierdził, że projekt zakłada stworzenie międzynarodowego (o zasięgu europejskim) przedsiębiorstwa zajmującego się propagowaniem idei przetwarzania surowców pochodzenia biologicznego na cele energetyczne, zawiera gotowy plan stworzenia ww. przedsiębiorstwa (w tym również szkic schematu organizacyjnego administracji ww. jednostki) z wyznaczeniem konkretnych stanowisk i określeniem zakresu praw i obowiązków osób je piastujących.

W związku z wnioskiem Mazowieckiej Izby Rolniczej, 4 września Prezes KRIR zwrócił się do Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi o podjęcie działań zmierzających do tego, aby przepisy prawa krajowego nie były bardziej restrykcyjne wobec rolników niż wynika to z prawodawstwa unijnego. W związku z przystąpieniem Polski do Unii Europejskiej, Polska zobowiązana jest dostosowywać swój porządek prawny do prawa unijnego. Dostosowanie prawa krajowego do unijnego w obszarze rolnictwa jest skomplikowane i często generuje duże koszty dla rolników. Proces implementacji prawa unijnego wiąże się także z tłumaczeniem ogromnej ilości stron aktów prawnych. Brak właściwego tłumaczenia skutkował, zwłaszcza w pierwszym okresie po wejściu Polski do UE, niewłaściwą interpretacją przepisów. Pierwszą głośną i znaną sprawą w środowisku rolniczym był wymóg posiadania przez rolników w pomieszczeniach do przechowywania mleka płytek ceramicznych oraz obowiązek posiadania płyt obornikowych w gospodarstwach utrzymujących zwierzęta.

W nawiązaniu do korespondencji z resortem rolnictwa dotyczącej problemów z wprowadzeniem do obrotu mięsa pochodzącego z uboju zwierząt z konieczności, 4 września Zarząd KRIR zaproponował zmiany zwiększające możliwości sprzedaży bezpośredniej przez rolników.

5 września, mając na uwadze napływające informacje z wojewódzkich izb rolniczych o drastycznym spadku cen zbóż i rzepaku, Zarząd KRIR zwrócił się do resortu rolnictwa z wnioskiem o podjęcie działań w UE zmierzających do podwyższenia przez Komisję Europejską interwencyjnej ceny skupu zbóż  w ramach wspólnego rynku UE.

6 września Zarząd KRIR wystąpił do Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi, aby powołani przez Ministra członkowie komisji zarządzających funduszy promocji produktów rolno-spożywczych nowej kadencji, szczególnie reprezentanci producentów rolnych, byli rzeczywistymi rolnikami, stosownie do przepisów ustawy, a nie tylko działaczami związkowymi, nie prowadzącymi produkcji rolnej. 

11 września Zarząd KRIR wystąpił do Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi o podjęcie działań mających na celu nowelizację rozporządzeń w sprawie zarządzenia środków w związku z wystąpieniem afrykańskiego pomoru świń na terytorium Białorusi i możliwości jego przeniesienia na terytorium RP wydanych przez Wojewodów: Podlaskiego, Mazowieckiego i Lubelskiego  w tej sprawie.

W związku z trwającymi konsultacjami społecznymi „projektu Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2014-2020 (PROW 2014-2020)” - Krajowa Rada Izb Rolniczych w dniu 17 września przyjęła stanowisko do w/w projektu ww. dokumentu. Samorząd rolniczy zwrócił w nim m.in. uwagę, że brak w przedstawionym dokumencie wysokości środków na PROW 2014-2020 oraz przewidywanej wielkości środków na planowane działania znacznie utrudnia analizę tego projektu. Uwago zostały przekazane do MRiRW. Z uwagi na fakt, iż nowa perspektywa finansowa WPR 2014-2020 a w ramach niej II filar Program Rozwoju Obszarów Wiejskich może być ostatnim okresem ze znaczącą pomocą na rozwój obszarów wiejskich biorąc pod uwagę sytuację finansową i gospodarczą krajów UE – samorząd rolniczy wyraził stanowisko, iż możliwe przesunięcie środków z II filara na I filar tj. na płatności bezpośrednie w wysokości 25% alokacji środków powinien być proponowany przez Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi tylko w sytuacji maksymalnego dofinansowania PROW z budżetu państwa do 75% wysokości. W przeciwnym razie może spowodować zahamowanie modernizacji gospodarstw szczególnie tych średnich, które miałyby szansę oraz zmian gospodarczo-społecznych na wsi a także może wpłynąć negatywnie na konkurencyjność rolnictwa polskiego. Dlatego też planowane działania PROW powinny być w oparciu o przeanalizowanie dotychczasowych doświadczeń ze wdrażaniem PROW 2007-2013 mając jednak przede wszystkim na względzie osiągnięcie wyznaczonego celu jakie powinno osiągnąć rolnictwo polskie i obszary wiejskie w 2020 r. – konkurencyjność, bezpieczeństwo i suwerenność żywnościową a także wyrównywanie poziomu życia między wsią a miastem i dochodów z rolnictwa i spoza rolnictwa. Zdaniem samorządu rolniczego należałoby również zróżnicować środki finansowe na poszczególne działania, tak by je skoncentrować na działania, które najbardziej przybliżą do zrealizowania celu, a zdaniem samorządu rolniczego są to modernizacja gospodarstw rolnych, grupy producenckie i skracanie łańcucha żywnościowego.

17 września na podstawie art. 191 ust. 1 pkt 4 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 2 kwietnia 1997 roku (Dz. U. nr 78, poz. 483)  oraz art. 38 ustawy z dnia 14 grudnia 1995 roku o izbach rolniczych ( Dz. U. z 2002 roku, Nr 101, poz. 927 z późn. zm.) oraz § 7 ust. 1 Statutu Krajowej Rady Izb Rolniczych, w imieniu wszystkich rolników Krajowa Rada wniosła o stwierdzenie niezgodności z Konstytucją Rzeczypospolitej Polskiej niektórych przepisów ustawy z dnia z dnia 13 października 1995 r. prawo łowieckie (Dz. U. 1995 Nr 147 poz. 713).

Realizując wniosek zgłoszony przez Rady Powiatowe Mazowieckiej Izby Rolniczej, 25 września Zarząd KRIR zwrócił się do Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi w sprawie przeniesienia w roku kwotowym 2013/2014 niewykorzystanego krajowego limitu kwoty mlecznej bezpośredniej na kwotę hurtową. W roku kwotowym 2013/2014 Polska przekroczyła krajową kwotę dostaw hurtowych o 13 mln kg. W konsekwencji naliczona została opłata dodatkowa w wysokości 3,2 gr za 1 kg mleka wprowadzonego do obrotu ponad przysługujące limity.

W związku z wnioskiem komisji ds. Rodziny Wiejskiej działającej przy Walnym Zgromadzeniu Warmińsko-Mazurskiej Izby Rolniczej oraz wystąpieniem Zarządu Warmińsko-Mazurskiej Izby Rolniczej do Krajowej Rady Izb Rolniczych, Zarząd KRIR zwrócił się w dniu 28 września do Ministra Zdrowia, Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi oraz Prezesa KRUS w kwestiach dot. ochrony zdrowia na obszarach wiejskich.

We wrześniu kontynuowana była również działalność zagraniczna i współpraca międzynarodowa samorządu rolniczego.

W dniach 9-11 września przedstawiciele Krajowej Rady Izb Rolniczych, Czeskiej Izby Rolniczej, Słowackiej Izby Rolno-Spożywczej, Węgierskiej Izby Rolniczej, Łotewskiej Rady Współpracy Organizacji Rolnictwa, Litewskiej Izby Rolniczej oraz Krajowej Federacji PRO AGRO w Rumunii spotkali się na 50 posiedzeniu izb rolniczych państw grupy wyszehradzkiej w Szekszard na Węgrzech. Z ramienia KRIR w posiedzeniu udział wzięli Prezes KRIR Wiktor Szmulewicz oraz Członek Zarządu KRIR Robert Nowak. Na spotkanie zaproszony został również Sekretarz Generalny Copa-Cogeca Pekka Pesonen.

W dniach 19-20 września w  Brukseli odbyło się kolejne w tym roku posiedzenie Prezydium Copa-Cogeca, na którym wybrano nowego Przewodniczącego i sześciu Wiceprzewodniczących Komitetu Copa na 2-letnią kadencję. Niestety  nie udało znaleźć się kompromisu z polskimi organizacjami, członkami Copa odnośnie silnego  poparcia kandydatury Prezesa Szmulewicz na funkcję Przewodniczącego Copa i dopiero w dniu wyborów, tj. 20 września, Lucjan Cichosz zrzekł się kandydowania na Przewodniczącego Copa. Dlatego też i tylko za przyczyną tego, największe państwa członkowskie UE-15 wycofały swoje poparcie dla Prezesa Szmulewicza.  W wyniku przeprowadzonych wyborów nowym Przewodniczącym Copa został Albert Jan Maat (LTO, Holandia), natomiast  z ramienia Polski, zgodnie z umową z 2011 r. pomiędzy polskimi organizacjami będących członkami Komitetu Copa, jednym z Wiceprzewodniczących Copa został Jerzy Chróścikowski – Przewodniczący NSZZ RI „Solidarność”. Pozostali członkowie Prezydencji Copa to: Miklos Zsolt Kis (HCA, Węgry), Xavier Beulin (Fnsea – Francja), Harry Sinclair (UFU, Ulster), Ricardo Serra Arias (ASAJA,  Hiszpania) oraz Maira Dzelzkaleja (LFP, Łotwa). Nowe Prezydium będzie pełnić władzę przez najbliższe dwa lata. Ponadto,  dyskutowano nad dokumentem udziału Copa-Cogeca w sprawie przeglądu zasad identyfikacji koniowatych, odpowiedzi Copa-Cogeca na konsultacje społeczne Komisji Europejskiej pt. „Zrównoważony charakter systemu” oraz doszło do wymiany opinii na temat międzynarodowych negocjacji handlowych WTO. W Posiedzeniu udział wzięli: Prezes KRIR Wiktor Szmulewicz, Prezes Zachodniopomorskiej Izby Rolniczej Julian Sierpiński oraz Dyrektor Biura KRIR Katarzyna Szczepaniak.

W dniu 23 września br. ekspert KRIR dr Mirosław Drygas    wziął udział w posiedzeniu ad hoc w sprawie uproszczenia WPR w Brukseli. Spotkanie z pracownikami Komisji Europejskiej (KE) zostało poprzedzone spotkaniem przygotowawczym w siedzibie Copa-Cogeca.

W omawianym okresie sprawozdawczym Biuro Zarządu KRIR otrzymało do zaopiniowania 12 projektów aktów prawnych, do których wniosło opinie samorządu rolniczego. Biuro Zarządu KRIR prowadziło prace dotyczące organizacji kolonii i półkolonii ze  środków FS USR. Trwały też prace dot. realizacji pilników zbożowych, drobiowych, mlecznych, wieprzowych i wołowych.