Jednym z najważniejszych wydarzeń omawianego okresu sprawodawczego było IX Posiedzenie Krajowej Rady Izb Rolniczych IV kadencji, które odbyło się 22 maja. Wśród najważniejszych punktów statutowych obrad samorządu rolniczego znalazło się zatwierdzenie sprawozdania finansowego z działalności KRIR za 2012 rok, a także udzielenie Zarządowi KRIR absolutorium za 2012 rok. Obie stosowne uchwały zatwierdzone zostały w drodze głosowań, w trakcie których obecni Członkowie KRIR jednogłośnie wyrazili poparcie dla dotychczasowych działań Zarządu KRIR. Posiedzenie KRIR tradycyjnie już było również okazją do dyskusji z zaproszonymi gośćmi, wśród których znalazł się m.in. Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Rolnictwa i Rozwoju Wsi Tadeusz Nalewajk, Prezes ANR Leszek Świętochowski, Prezes ARiMR Andrzej Gross, Prezes KRUS Artur Brzóska, Zastępca Prezesa KRUS Janina Pszczółkowska, Dyrektor Biura Zarządu Funduszu Składkowego USR Jacek Bachański, Przewodniczący Senackiej Komisji Rolnictwa i Rozwoju Wsi Jerzy Chróścikowski.

 

 

 

 

Podczas posiedzenia zostały zgłoszone wnioski o następującej treści:

• KRIR upoważnia Zarząd do podjęcia działań związanych z przygotowaniem uchwały dotyczącej zaciągnięcia kredytu na kwotę 1,1 miliona złotych przeznaczonego na realizację inwestycji w Parzniewie oraz podziału działki w sposób umożliwiający elastyczne dysponowanie własnością. KRIR zobowiązał Zarząd do przygotowania w powyższej sprawie stosownego projektu uchwały na kolejne posiedzenie.
• Wystąpić do Prezesa Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa z wnioskiem dotyczącym zmiany zasad wyboru firm przeprowadzających kontrole gospodarstw rolnych w sposób gwarantujący prawidłowe przeprowadzenie kontroli. Część wybranych firm zatrudnia podwykonawców często studentów nieposiadających wystarczających kwalifikacji, co skutkuje pomyłkami w ocenie i identyfikacji roślin uprawnych w efekcie, czego powstają błędne protokoły kontroli powodujące liczne odwołania i problemy dla rolników.  
• Wystąpić do Ministra Edukacji i Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z wnioskiem dotyczącym powołania gospodarstw edukacyjnych oraz finansowania praktyk uczniów szkół rolniczych przeprowadzanych w tych gospodarstwach.
• Wystąpić do Ministra Finansów z wnioskiem o doprecyzowanie przepisów z zakresu odpowiedzialności za opłacenie akcyzy od paliwa dostarczanego rolnikom przez firmy oferujące rolnikom hurtowe dostawy. W obecnej sytuacji prawnej rolnik zakupując paliwo od spółki z o. o. nie posiada pewności, że spółka odprowadziła od sprzedanego paliwa akcyzę niedopełnienie powyższego obowiązku skutkować może sankcjami i karami wobec rolników na kilka lat wstecz oraz nieotrzymaniem dopłat do paliwa rolniczego. O powyższym należy niezwłocznie poinformować rolników.
• Wystąpić do Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi o udostępnienie wykazu ubojni w Polsce (w układzie wojewódzkim), w których można przeprowadzić ubój z konieczności. Problem zwierząt leżących pourazowych wymaga uboju z konieczności często polegającego na wizycie w gospodarstwie przedstawiciela ubojni dokonania uboju i przetransportowania tuszy do zakładu.
• Wystąpić do Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z wnioskiem dotyczącym uaktualnienia wysokości premii zalesieniowej o waloryzację 3 % rocznie. Premia zalesieniowa wyklucza grunty z produkcji oraz z pozostałych płatności obszarowych na okres ponad 20 lat i stanowi zryczałtowany ekwiwalent utraconego dochodu rolniczego z tytułu wyłączenia gruntów z produkcji rolnej.  W przypadku lasów i terenów zalesionych rokroczne wykonywanie ortofotomap wydaje się zbędnym wydatkiem, zaoszczędzone w ten sposób środki można przeznaczyć na waloryzację płatności zalesieniowych.
• Wystąpić do Państwowej Inspekcji Sanitarnej o zaprzestanie tworzenia odrębnej od ARiMR bazy danych dotyczącej gospodarstw prowadzących produkcję pierwotną w zakresie wytwarzania surowców w ramach hodowli, polowań i połowów oraz wyprodukowanych z ziemi na inne niż własne potrzeby.
• Wystąpić do Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi o interpretacje przepisów w sprawie kryteriów stosowanych przy wydawaniu decyzji przez ARiMR dotyczących zwrotu płatności rolnośrodowiskowych za dwa lata wstecz w związku z brzmieniem rozporządzenia KE nr. 65/11 oraz dlaczego rolnicy nie zostali poinformowani o przyjętych rozwiązaniach w momencie  podpisywania w 2011 roku zobowiązania rolnośrodowiskowego. Wraz z wejściem w życie Rozporządzenia Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 13 marca 2013 roku w sprawie szczegółowych warunków i trybu przyznawania pomocy finansowej w ramach działania „Program rolno środowiskowy” objętego PROW 2007-13 nagłośniona została możliwość odbioru na jego podstawie przyznanych płatności za okres od 2011 roku w stosunku do osób, które rozpoczęły wtedy realizację wariantów sadowniczych.
• Krajowa Rada Izb Rolniczych przyjmuje stanowisko w sprawie poparcia dla Prezesa Krajowej Rady Izb Rolniczych Wiktora Szmulewicza, jako kandydata na funkcję Przewodniczącego Komitetu COPA – Komitetu Rolniczych Organizacji Zawodowych w Brukseli.
• Krajowa Rada Izb Rolniczych przyjmuje stanowisko w sprawie poparcia przez KRIR działań Prezesa Krajowej Rady Izb Rolniczych w zakresie dotyczącym prawidłowości wykorzystania dotacji celowej przeznaczonej na pokrycie kosztów związanych z uczestnictwem w Copa – Cogeca oraz innych organizacjach europejskich. Ponadto KRIR wnioskuje o przekazanie stanowiska w tej sprawie do: Prezydenta RP Pana Bronisława Komorowskiego, Marszałka Senatu RP Pana Bogdana Borusewicza, Marszałek Sejmu RP Pani Ewy Kopacz, Prezesa Rady Ministrów Pana Donalda Tuska, Wiceprezesa Rady Ministrów – Ministra Finansów Pana Jana Vincenta – Rostowskiego, Wiceprezesa Rady Ministrów – Ministra Gospodarki Pana Janusza Piechocińskiego, Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi Pana Stanisława Kalemby, Przewodniczących Klubów Parlamentarnych.

20 maja Prezes KRIR Wiktor Szmulewicz wziął udział w kolejnym posiedzeniu Rady Społecznej ANR. Podczas spotkania omówiono m.in. stan realizacji nowelizacji ustawy o gospodarowaniu nieruchomościami rolnymi Skarbu Państwa z 16 września 2011 r. w zakresie wyłączenia 30% użytków rolnych z dzierżaw o wielkości powyżej 428,5 ha; efekty wdrożenia nowych zasad sprzedaży nieruchomości rolnych na przetargach ograniczonych, zmiany w procedurach przeprowadzania przetargów ograniczonych ofertowych.

Na terenie lotniska w Kąkolewie (woj. wielkopolskie) w dniach 25-26 maja br. odbyła się wystawa rolnicza Zielone Agro Show – Polskie Zboża. Organizatorami wystawy byli: Polska Izba Gospodarcza Maszyn i Urządzeń Rolniczych oraz Międzynarodowe Targi Poznańskie. Swoje stoisko podczas Agro Show miała również Krajowa Rada Izb Rolniczych.

Pozostałe wydarzenia z udziałem przedstawicieli KRIR:

• 8 maja – pierwsze spotkanie Komitetu Organizacyjnego Dożynek Prezydenckich Spała 2013;
• 8 maja – spotkanie zespołu w sprawie opracowania systemu doradztwa rolniczego po 2013 r., zgodnie z wytycznymi UE;
• 8 maja – spotkanie podgrupy 2 ds. poprawy konkurencyjności i zwiększenia rentowności gospodarstw rolnych, innowacji oraz poprawy organizacji łańcucha żywnościowego i promowania zarządzania ryzkiem w rolnictwie;
• 9 maja – spotkanie podgrupy 3 ds. odtwarzania, ochrony i wzmacniania ekosystemów zależnych od rolnictwa i leśnictwa oraz wspieranie efektywnego gospodarowania zasobami i przechodzenia na gospodarkę niskoemisyjną i odporna na zmienne klimatu w sektorach rolnym, spożywczym i leśnym, udział: Członek Zarządu KRIR Robert Nowak;
• 10 maja – spotkanie podgrupy 4 ds. zwiększania włączenia społecznego, ograniczenia ubóstwa i promowania rozwoju gospodarczego na obszarach wiejskich;
• 10 maja – spotkanie podgrupy 1 ds. ułatwiania transferu wiedzy w rolnictwie;
• 21 maja – II posiedzenie Zespołu-Grupy roboczej wspierającej prace nad przygotowaniem programu rozwoju obszarów wiejskich na lata 2014-2020;
• 21 maja – spotkanie z Europejskim Funduszem Rozwoju Wsi Polskiej w sprawie ubezpieczeń majątkowych w rolnictwie;
• 23 maja – spotkanie z Ministrem Rolnictwa i Rozwoju Wsi w sprawie wykorzystania dotacji celowej;
• 27 maja – spotkanie podgrupy 2  ds. poprawy konkurencyjności i zwiększenia rentowności gospodarstw rolnych, innowacji oraz poprawy organizacji łańcucha żywnościowego i promowania zarządzania ryzkiem w rolnictwie.

W tym okresie sprawozdawczym przedstawiciele Zarządu KRIR uczestniczyli w posiedzeniach sejmowej i senackiej Komisji Rolnictwa i Rozwoju Wsi, na której omawiane były następujące tematy:

• 8 maja – informacja MRiRW o udziale w pracach Rady Ministrów UU ds. Rolnictwa i Rybołówstwa w kwietniu 2013 r.;
• 9 maja – informacja MRiRW o realizacji ustawy o funduszach promocji produktów rolno-spożywczych;
• 14 maja – informacja MRiRW o wstępnych założeniach PROW 2014-2020;
• 22 maja – informacja MRiRW nt. stanu negocjacji systemu kwotowania produkcji cukru;
• 23 maja – pierwsze czytanie rządowego projektu ustawy o nasiennictwie, informacja o prywatyzacji w przemyśle rolno-spożywczym i w rolnictwie;
• 28 maja – pierwsze czytanie rządowego projektu ustawy o zmianie ustawy o ochronie zwierząt.

W omawianym okresie Zarząd KRIR występował w tematach dotyczących zarówno analizy aktualnych problemów w sektorze rolnym, jak i otrzymywanych do zaopiniowania projektów aktów prawnych.

7 maja Zarząd KRIR zwrócił się do Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi oraz Poseł RP Doroty Niedziela – Przewodniczącej Podkomisji nadzwyczajnej do spraw zmian legislacyjnych dot. sprzedaży bezpośredniej produktów rolnych o włączenie przedstawicieli KRIR oraz Związku Województw RP w prace kierowanej przez Poseł Niedziela Podkomisji oraz zespołu utworzonego przez MRiRW zajmującego się tą tematyką.

8 maja Zarząd KRIR wystąpił do MRiRW o udzielenie informacji na temat możliwości zniesienia wprowadzonego przez Federację Rosyjską 17 kwietnia br. zakazu tranzytu polskiego bydła przez jej terytorium.

8 maja Zarząd KRIR przekazał swoje stanowisko do projektu ustawy o zmianie ustawy o nasiennictwie.

W związku z poddanym konsultacjom społecznym projektem rozporządzenia Rady Ministrów zmieniającego rozporządzenie w sprawie realizacji niektórych zadań Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa oraz założeń dotyczących wykorzystania środków pochodzących ze spłat mikropożyczek udzielonych w ramach komponentu A Programu Aktywizacji Obszarów Wiejskich, 8 maja Zarząd KRIR wyraził swój sprzeciw dla podwyższania z 1% do 2% prowizji przygotowawczej udzielonego kredytu na rzecz banku z tytułu udzielanego kredytu.

W związku z wejściem z dniem 1 stycznia 2014 r. obowiązku stosowania zasad integrowanej ochrony roślin przez wszystkich profesjonalnych użytkowników środków ochrony roślin oraz rozpoczętymi pracami nad projektem budżetu państwa na 2014 r., 9 maja Zarząd KRIR wystąpił do Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z wnioskiem, aby w budżecie państwa zostały zaplanowane środki finansowe na szeroko zakrojoną kampanię dotyczącą obowiązku stosowania przez rolników integrowanej ochrony roślin. 
9 maja Zarząd KRIR zwrócił się do Dyrektora Departamentu Podatków Dochodowych w Ministerstwie Finansów o przedstawienie postępu prac nad założeniami dotyczącymi wprowadzenia podatku dochodowego od działalności rolniczej oraz ewentualnego terminu przesłania do konsultacji.

9 maja Zarząd KRIR przekazał Przewodniczącemu Sejmowej Komisji Rolnictwa i Rozwoju Wsi stanowisko z VII Posiedzenia KRIR w sprawie wynegocjowanych przez Rząd RP środków finansowych UE na rolnictwo w perspektywie finansowej 2014-2020.

14 maja na wniosek Warmińsko-Mazurskiej Izby Rolniczej, Zarząd KRIR zwrócił się do resortu rolnictwa o rozpatrzenie możliwości wprowadzenia marginesu tolerancji, przy adaptacji stanowisk dla zwierząt w starych budynkach inwentarskich.

W związku z trwającymi konsultacjami społecznymi „Wstępnego Zarysu Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2014-2020 (PROW 2014-2020)” oraz pracami Zespołu-Grupy Roboczej wspierającej prace nad przygotowaniem PROW 2014-2020, w którego skład wchodzą przedstawiciele KRIR – Zarząd Krajowej Rady Izb Rolniczych przekazał w dniu 14 maja wstępne uwagi do ww. dokumentu. Zarząd zwrócił uwagę, że znacznie ograniczone środki finansowe na II filar WPR dla Polski (11, 5 mld euro) wobec 13,4 mld euro w perspektywie 2013-2020 oraz planowane przesunięcie 25% z II na I filar (w wysokości ok. 2,5 mld euro) a także konieczność zabezpieczenia środków na kontynuację wieloletnich działań (zobowiązań) z poprzedniego okresu programowania na poziomie 1,3 mld euro oraz konieczność przeznaczenia 25% środków na działania rolno-środowiskowo-klimatyczne i  5% na Leadera - powodują, iż wybór działań w ramach PROW 2014-2020, aby sprostać priorytetom narzuconym przez KE, a przede wszystkim osiągnąć cel, aby polskie rolnictwo było konkurencyjne wobec nie tylko europejskiego („Starej Europy”) ale i na rynkach światowych – musi być poprzedzony analizą celu jaki Rząd Polski chce osiągnąć w tej i przyszłej perspektywie. Nie wystarczy tu, zdaniem Zarządu KRIR, tylko ocena ex-ante, która ma być wykonana zgodnie z założeniami unijnymi przez niezależny zespół ekspertów. Sama ocena nie zapewni weryfikacji przyjętych założeń i optymalizacji efektów mechanizmów wsparcia finansowego ani nie przyczyni się do poprawy jakości Programu, jak nie będzie poprzedzona przez Rząd analizą celu, do którego mają doprowadzić działania PROW. Generalnie Zarząd KRIR opowiedział się za założeniem sformułowania jednego krajowego PROW  z pogłębioną jego regionalizacją polegającą na dokonaniu podziału części całkowitego budżetu programu PROW (poza działaniami horyzontalnymi) na pule przeznaczone dla poszczególnych województw, ale jest  nie do zaakceptowania zapis, że tylko Samorządy Województwa będą określały, które z działań i w jakim wymiarze finansowym powinny zostać wdrożone. W opinii Zarządu KRIR powinien znaleźć się zapis, że  propozycje Samorządu Województwa muszą być konsultowane i zaakceptowane przez właściwą miejscowo izbę rolniczą.

14 maja Zarząd KRIR przekazał swoje uwagi do projektu ustawy o zmianie ustawy o podatku od towarów i usług oraz ustawy - Orydnacja podatkowa. Rozumiejąc przesłanki  do wprowadzenia przez resort finansów „instytucji odpowiedzialności solidarnej”, aby zwiększyć skuteczność walki z oszustami na rynku obrotu wyrobami stalowymi, paliwami i złotem nieobrobionym z uwagi na niespotykaną skalę występowania w Polsce w stosunku do innych państw UE- samorząd rolniczy zauważył, że odpowiedzialnością solidarną objęci będą podatnicy podatku od towaru i usług na rzecz których dokonano dostawy towarów wymienionych w ustawie (wyroby stalowe, paliwa i złoto) oraz jeżeli w momencie dokonania dostawy towarów podatnik wiedział, lub miał uzasadnione podstawy do tego, aby przypuszczać, że cała kwota podatku lub jej część, przypadająca na tę lub na wcześniejszą albo późniejszą dostawę tych towarów, nie została lub nie zostanie wpłacona na rachunek urzędu skarbowego.

W związku z wnioskiem przyjętym na VIII Posiedzeniu KRIR, 17 maja zwrócił się do resortu rolnictwa o dokonanie zmiany trybu postępowania związanego z urzędowymi  badaniami laboratoryjnymi.

17 maja Zarząd KRIR zwrócił się do Senatorów oraz Posłów RP w sprawie poparcia starań czynionych w celu zmiany stanu prawnego, który pozwoli na kontynuowanie uboju rytualnego.

17 maja Zarząd KRIR zwrócił się do Prezesa ARiMR w sprawie podjęcia działań w celu wyeliminowania powziętych przez ARiMR praktyk wobec beneficjentów działania PROW „Ułatwianie startu młodym rolnikom”, tj. zobowiązania do uzyskania zgody ARiMR dotyczącej zmiany w planie rozwoju gospodarstwa, jeżeli w wyniku podjętych przedsięwzięć dojdzie do zmiany zaplanowanej obsady zwierząt lub powierzchni gospodarstwa.

20 maja Zarząd KRIR wystąpił do Prezesa UOKiK w sprawie możliwości dojścia do zawarcia niedozwolonych porozumień pomiędzy firmami sprowadzającymi śrutę sojową do Polski.

24 maja Zarząd KRIR przekazał resortowi  rolnictwa pismo Warmińsko-Mazurskiej Izby Rolniczej w sprawie stanowiska rzecznika generalnego Trybunału Sprawiedliwości UE, że decyzja Rady ds. rolnictwa w sprawie przyznania przez władze Polski pomocy państwa na zakup nieruchomości rolnych w okresie od 1 stycznia 2010 r. do 31 grudnia 2013 r. w ramach pomocy de minimis jest niezgodna z przepisami Komisji Europejskiej. Jednocześnie Zarząd KRIR zwrócił się o informację nt. planowanych lub podjętych już działań przez resort rolnictwa w przedmiotowym zakresie.

22 maja Krajowa Rada Izb Rolniczych przyjęła stanowisko w sprawie poparcia dla Prezesa Krajowej Rady Izb Rolniczych Wiktora Szmulewicza do kandydowania na funkcję Przewodniczącego Komitetu COPA. W związku z powyższym, 24 maja Zarząd KRIR zwrócił się do Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi o poparcie na forum krajowym oraz Copa-Cogeca kandydatury Prezesa KRIR na stanowisko Przewodniczącego Copa.

24 maja Zarząd KRIR przekazał swoje stanowisko do projektu rozporządzenia w sprawie gospodarki finansowej Agencji Nieruchomości Rolnych.

24 maja Zarząd KRIR przekazał swoje uwagi do projektu ustawy o swobodzie działalności gospodarczej. Zarząd KRIR uważa, że w trakcie dalszych prac legislacyjnych powinny w projekcie znaleźć się propozycje zminimalizowania w jak największym możliwym stopniu wymagań i procedur związanych z zatwierdzeniem oraz rejestracją działalności przetwórczej w gospodarstwach rolnych. Propozycje te powinny zaskutkować bardziej elastycznym podejściem organów inspekcji zarówno weterynaryjnej jak i sanitarnej do gospodarstw prowadzących dostawy bezpośrednie i całościowych zmian w innych ustawach i rozporządzeniach bezpośrednio powiązanych, w tym przepisów podatkowych. Dodatkowo Zarząd KRIR zwrócił uwagę, że kwota przychodu 5000 zł rocznie z tytułu sprzedaży własnych produktów przetworzonych, która jest zwolniona z podatku, jest zbyt niska.  

W związku z szeroko dyskutowanymi w mediach wydarzeniami wokół wydatkowania dotacji budżetowej na uczestnictwo w COPA przez Pana Władysława Serafina, Prezesa Krajowego Związku Rolników, Kółek i Organizacji Rolniczych, Zarząd Krajowej Rady Izb Rolniczych jako organ samorządu rolników, wydał następujące oświadczenie. Niewątpliwie emocjonalne wypowiedzi Pana Władysława Serafina odnoszące się do działania Krajowej Rady Izb Rolniczych oraz niektórych osób zarządzających tą organizacją, mogą budzić niepokój, gdyż stanowią ewidentne pomówienie, które nie znajduje żadnego oparcia w faktach. Wypowiedzi Pana Władysława Serafina mają jedynie na celu odwrócenie zainteresowania opinii publicznej od działalności Pana Władysława Serafina, która jest przedmiotem badania ze strony Prokuratury. Krajowa Rada Izb Rolniczych stanowczo zaprzecza powyższym bezpodstawnym oskarżeniom. Niedawne wystąpienia medialne Pana Władysława Serafina w zakresie, w jakim odnoszą się do Krajowej Rady Izb Rolniczych, są analizowane pod kątem prawnym w celu podjęcia decyzji o wdrożeniu środków ochrony dobrego imienia Krajowej Rady Izb Rolniczych oraz osób nią zarządzających. Działania Zarządu zostały poparte przez Krajową Radę Izb Rolniczych, stanowiskiem podjętym podczas IX Posiedzenia KRIR.

Tak jak miało to miejsce w poprzednich okresach sprawozdawczych, tak również i w omawianym okresie kontynuowana była działalność zagraniczna i współpraca międzynarodowa samorządu rolniczego.

W dniu 15 maja w siedzibie Copa-Cogeca odbyło się seminarium na temat Komunikacji Copa-Cogeca 2013. Celem seminarium była poprawa strategii i narzędzi komunikacyjnych, ze szczególnym uwzględnieniem mediów społecznościowych, aby podnieść rangę unijnej polityki rolnej.

15 maja miało miejsce posiedzenie grupy roboczej Copa-Cogeca i doradczej KE „Owce”, w którym udział wziął przedstawiciel KRIR Bronisław Węglewski.

16 maja Prezes KRIR wziął udział w Posiedzeniu Prezydencji Copa, natomiast w dniu 17 maja przedstawicielka KRIR Bogumiła Roszczyk-Parzych uczestniczyła w Posiedzeniu Komisji Kobiet w Brukseli.

21 maja w Sekretariacie Komitetów Copa-Cogeca w Brukseli odbyło się posiedzenie grupy roboczej „Tytoń”. Uczestnicy tego posiedzenia poruszyli następujące tematy: WPR po 2013r.-aktualna sytuacja, zrównoważona produkcja tytoniu, przygotowanie posiedzenia grupy doradczej ds. tytoniu, ramowa konwencja WHO o ograniczeniu użycia tytoniu: postęp prac nad wytycznymi dla wdrożenia oraz informacje i wymiana poglądów na temat sytuacji europejskiego rynku tytoniu. Na początku posiedzenia została przedstawiona sytuacja rynkowa.  Uczestnicy zostali poinformowani, że we Włoszech istnieją bardzo duże różnice w produkcji między Północą i Południem kraju.  W 2013 r., produkcja nie będzie zbyt wysoka, ponieważ ceny pozyskiwane przez producentów nie pokrywają kosztów produkcji.

W omawianym okresie sprawozdawczym Biuro Zarządu KRIR otrzymało do zaopiniowania 5 projektów aktów prawnych, do których wniosło opinię samorządu rolniczego.