Miesiąc styczeń upłynął naznaczony protestem rolników z województwa zachodniopomorskiego dotyczącym nieprawidłowości przy sprzedaży ziemi z zasobu Agencji Nieruchomości Rolnych. W dniu 10 stycznia br., Prezes KRIR Wiktor Szmulewicz wziął udział w programie TVP INFO. Reportaż Jana Pospieszalskiego BLIŻEJ - tym razem dotyczył problemów rolników przy zakupie ziemi w przetargach organizowanych przez Agencję Nieruchomości Rolnych. Problem ma znacznie szerszy kontekst, ponieważ polska ziemia będąca w zasobach Skarbu Państwa zostaje przejęta przez kapitał zachodni pozbawiając rolników możliwości dalszego rozwoju a obszar znacznych połaci gruntu, których właścicielami staje się kapitał zachodni. Największe problemy w tej kwestii ma województwo Zachodniopomorskie, którego rolnicy protestują w tej sprawie już od wielu tygodni. Tereny Województwa zachodniopomorskiego są atrakcyjne rolniczo i inwestycyjnie, ponieważ jest to region bezpośredniego dostępu do portów towarowych oraz magazynów zbożowych po stronie niemieckiej.
Z punktu widzenia gospodarczego to strategiczny obszar naszego kraju. W opinii Prezesa KRIR Wiktora Szmulewicz Agencja Nieruchomości Rolnych nie kreuje polityki agrarnej Polski i nie działa na rzecz rozwoju polskich gospodarstw rodzinnych, a reprezentuje podejście fiskalne narzucone przez Ministra Finansów w ustawach budżetowych na dany rok w zaplanowanych dochodach budżetu państwa ze wpływów za sprzedaży ziemi państwowej, kierując się jedynie wynikiem ekonomicznym. Ponadto polskie prawo nie zabezpiecza należycie przejęcia polskiej ziemi przez kapitał zachodni czy też spekulacje. W programie udział wzięli Prezes ANR Leszek Świętochowski, Jerzy Chróścikowski Przewodniczący Senackiej Komisji Rolnictwa i Rozwoju Wsi, Przewodniczący NSZZ RI Solidarność, przedstawiciele związków i organizacji rolniczych.
9 stycznia br. resort rolnictwa przesłał do opinii projekt rozporządzenia w sprawie szczegółowych warunków i trybu przyznawania pomocy finansowej w ramach działania "Ułatwianie startu młodym rolnikom" objętego PROW na lata 2007-2013. Projekt zakłada 3% zwrot kwoty pomocy za nieprzedłożenie dokumentów w terminie do Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa, w tym m.in. zaświadczenia o ubezpieczeniu w KRUS. Projekt ten powstał na skutek wniosku KRIR, bowiem problem ten był już poruszany podczas poprzedniego VI Posiedzenia Krajowej Rady Izb Rolniczych. Wtedy na wniosek Prezesa Kujawsko-Pomorskiej Izby Rolniczej, Zarząd KRIR zwrócił się do resortu rolnictwa o nie nakładanie kar finansowych na rolników, którzy byli ubezpieczeni w KRUS, ale z różnych przyczyn nie przedłożyli w wyznaczonym terminie do ARiMR stosownego zaświadczenia potwierdzającego ich ubezpieczenie w KRUS.
Pozostałe wydarzenia z udziałem przedstawicieli KRIR:
- 9 stycznia – posiedzenie Zespołu Ekspertów ds. Prognozowania Cen Podstawowych Produktów Rolniczych, udział: Zenon Bistram – Prezes Pomorskiej Izby Rolniczej;
- 17 stycznia – konferencja „Polskie cukrownictwo – jaka przyszłość, jakie perspektywy?”, udział: Prezes KRIR Wiktor Szmulewicz;
- 17 stycznia – posiedzenie Zespołu w sprawie opracowania systemu doradztwa rolniczego po 2013 r.;
- 17 stycznia – posiedzenie Rady Społecznej w ANR, udział: Prezes KRIR Wiktor Szmulewicz, Członek Zarządu KRIR Grzegorz Mazur;
- 31 stycznia – posiedzenie Komitetu Monitorującego PROW na lata 2007-2013, udział: Członek Zarządu KRIR Grzegorz Mazur.
W tym okresie sprawozdawczym przedstawiciele Zarządu KRIR uczestniczyli w posiedzeniach sejmowej Komisji Rolnictwa i Rozwoju Wsi, na której omawiane były następujące tematy:
- 3 stycznia – ustawa o gospodarowaniu nieruchomościami rolnymi Skarbu Państwa, ustawa budżetowa na rok 2013;
- 4 stycznia – informacja MRiRW o udziale w pracach Rady Ministrów UE ds. Rolnictwa i Rybołówstwa;
- 10 stycznia - -proces uspołecznienia sprzedaży ziemi z ANR;
- 23 stycznia – poselski projekt ustawy o zmianie ustawy o ochronie gruntów rolnych i leśnych;
- 24 stycznia – informacja na temat stanu prac nad dyrektywą 2001/37/WE i jej wpływu na sektor tytoniowy w Polsce, projekt ustawy o zmianie ustawy o płatnościach w ramach systemów wsparcia bezpośredniego, projekt ustawy o środkach ochrony roślin;
- 29 stycznia - informacja MRiRW o udziale w pracach Rady Ministrów UE ds. Rolnictwa i Rybołówstwa.
W omawianym okresie Zarząd KRIR występował w tematach dotyczących zarówno analizy aktualnych problemów w sektorze rolnym, jak i otrzymywanych do zaopiniowania projektów aktów prawnych.
Realizując wniosek VII Posiedzenia Krajowej Rady Izb Rolniczych 4 stycznia br. Zarząd KRIR zwrócił się do Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi o wydłużenie okresu spłaty raty kredytu preferencyjnego przeterminowanego z 7 do 30 dni, bez skutku utraty preferencji w oprocentowaniu. W obecnej sytuacji w rolnictwie wiele gospodarstw ma trudności z obsługą kredytów, szczególnie ze względu na nieuczciwych kontrahentów, którzy wydłużają termin zapłaty za sprzedane produkty rolne. W związku z takimi sytuacjami przejściowej utraty płynności finansowej wydłużenie okresu spłaty kredytów umożliwi regulowanie bieżących zobowiązań i rozwój gospodarstw, które inwestując zaciągały kredyty preferencyjne, a obecnie borykają się z problemami finansowymi odzwierciedlającymi sytuację na rynkach rolnych.
9 stycznia br. Zarząd Krajowej Rady Izb Rolniczych zwrócił się do Generalnego Inspektora Ochrony Danych Osobowych z wnioskiem o zbadanie o bazy adresowej będącej w posiadaniu Agencji Nasiennej i czy zakup licencji odbył się zgodnie z ustawą o ochronie danych osobowych. Niestety dotychczas nie uległy zmianie budzące zastrzeżenia przepisy ustawy o ochronie prawnej odmian roślin z dnia 26 czerwca 2003r. (Dz. U. Nr 137, poz. 1300), na podstawie której rolnicy zobowiązani są do wnoszenia opłaty na rzecz hodowcy za używanie do siewu materiału nasiennego z własnego zbioru. Zarząd KRIR nadmienił również, że wielu rolników, którzy otrzymali pocztą kwestionariusze z Agencji Nasiennej zgłaszających się do wojewódzkich izb rolniczych i bezpośrednio do KRIR informuje, że nie wyrażali zgody na udostępnianie swoich danych osobowych.
W związku z problemami na rynku ziemniaka 9 stycznia br. Zarząd KRIR zwrócił się do Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z wnioskiem o zorganizowanie spotkania z Prezesami Wojewódzkich Izb Rolniczych oraz delegatami samorządu rolniczego, którego przedmiotem będzie dyskusja na temat sytuacji dotyczącej problemu bakteriozy ziemniaka w Polsce oraz integrowanej ochrony roślin.
10 stycznia Zarząd KRIR przekazał swoje uwagi do projektu rozporządzenia zmieniającego rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 30 listopada 2004 r. w sprawie programu prywatyzacji Krajowej Spółki Cukrowej oraz trybu zbywania akcji tej spółki plantatorom buraków cukrowych oraz pracownikom, wnosząc o zmianę przedmiotowego rozporządzenia oraz ponowne skierowanie do konsultacji społecznych.
W związku z wzrastającą systematycznie liczebnością dzików oraz narastającymi zniszczeniami w uprawach rolnych, Zarząd Krajowej Rady Izb Rolniczych przychylając się do wniosku Podlaskiej Izby Rolniczej o wydłużenie okresu polowań zbiorowych na dziki do końca lutego, zwrócił się w dniu 14 stycznia br. do Ministra Środowiska z wnioskiem o rozważenie możliwości stosownej zmiany przepisów rozporządzenia umożliwiającej prowadzenie efektywnych polowań w dłuższym czasie.
14 stycznia br. Zarząd KRIR przekazał swoje negatywne stanowisko do projektu ustawy o zmianie ustawy - Prawo wodne, ustawy o ochronie przyrody oraz ustawy o udostępnieniu informacji o środowisku i jego ochronie, udziale społeczeństwa w ochronie środowiska oraz o ocenach oddziaływania na środowisko.
Mając na uwadze liczne zapytania rolników, którzy realizują działania rolnośrodowiskowe w ramach pierwszego naboru wniosków PROW 2007-2013 i kończą podjęte 5-letnie zobowiązania wynikające z tego działania w 2013 r., 15 stycznia br. Zarząd KRIR zwrócił się do resortu rolnictwa o udzielenie informacji, czy w 2013 r. będzie możliwość składania nowych wniosków o 5-letnią płatność rolnośrodowiskową oraz na kontynuację działań rolnośrodowiskowych po okresie programowym PROW 2007-2013.
W związku z niepokojącymi informacjami zgłoszonymi przez Podkarpacką Izbę Rolniczą, 15 stycznia br. Zarząd Krajowej Rady Izb Rolniczych zwrócił się do Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z prośbą o rozwiązanie problemu związanego z przechodzeniem na emeryturę rolników podlegających czasowo ubezpieczeniu w ZUS. Rolnicy posiadający gospodarstwa rolne ubezpieczeni w KRUS często w wyniku złej sytuacji ekonomicznej gospodarstw rolnych i braku opłacalności produkcji rolnej podejmują okresowe zatrudnienie poza rolnictwem, w wyniku czego przechodzą do ZUS, często jednak wracają do ubezpieczenia w KRUS, dlatego też okresy te powinny być wliczane jako okresy składkowe do emerytury.
Mając na uwadze przesłane przez Podkarpacką Izbę Rolniczą wnioski z posiedzeń Rad Powiatowych PIR, 17 stycznia br. Zarząd KRIR zwrócił się do resortu rolnictwa o podjęcie działań mających na celu opracowanie jednej definicji dochodu rolniczego, jednego sposobu jego obliczania, który jest wykorzystywany do różnych celów, co pozwoli na rozwianie wielu wątpliwości rolników i instytucji. Przy ustalaniu prawa do zasiłku rodzinnego przyjmuje się, że z 1 ha przeliczeniowego uzyskuje się dochód miesięczny w wysokości 1/12 dochodu ogłaszanego corocznie w drodze obwieszczenia przez Prezesa Głównego Urzędu Statystycznego.
Mając na uwadze docierające do Biura Krajowej Rady Izb Rolniczych informacje od rolników w sprawie wypłaty płatności bezpośrednich oraz płatności rolnośrodowiskowych za 2012 r., 18 stycznia br. Zarząd KRIR zwrócił się do MRiRW oraz Ministerstwa Finansów z prośbą o informację w tym zakresie. Z informacji zamieszczonej na stronie internetowej Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa wynika, że od rozpoczęcia realizacji dopłat bezpośrednich za 2012 r. do 17 stycznia 2013 r. ARiMR wypłaciła 3,4 mld zł i pieniądze te zostały przekazane na konta bankowe 514 tys. rolników. Według przewidywań Agencji do końca stycznia br. łączna suma zrealizowanych dopłat bezpośrednich za 2012 r. osiągnie 5,8 mld zł, czyli około 42% przeznaczonych na ten cel środków. Mając na uwadze powyższe Zarząd KRIR zaznaczył, że suma wypłat dopłat bezpośrednich w porównaniu z rokiem poprzednim jest dużo mniejsza, gdyż w roku ubiegłym do 22 grudnia 2011 r. Agencja Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa wypłaciła ponad 3,4 miliarda złotych w ramach realizacji dopłat bezpośrednich za 2011 r.
21 stycznia br. Zarząd KRIR przekazał Ministrowi Rolnictwa i Rozwoju Wsi apel dolnośląskich rolników w sprawie opracowania systemu produkcji ziemniaka, który ograniczy występowanie w Polsce bakterii Clavibacter michiganensis ssp. Sepedonicus (Csm.). Jednocześnie Zarząd KRIR wniósł o przyspieszenie prac resortu rolnictwa dotyczących tego problemu i uwzględnienie uwag rolników.
23 stycznia br. Zarząd KRIR przedstawił resortowi rolnictwa swoje uwagi do projektu rozporządzenia zmieniającego rozporządzenie w sprawie szczegółowych warunków i trybu przyznawania pomocy finansowej w ramach działania "Program rolnośrodowiskowy" objętego PROW na lata 2007-2013.
23 stycznia br. Zarząd KRIR wystąpił z wnioskiem do Trybunału Konstytucyjnego o stwierdzenie niezgodności z Konstytucją Rzeczypospolitej Polskiej niektórych przepisów ustawy z dnia 23 czerwca 2003 r. o ochronie prawnej odmian roślin (Dz. U. z 2003 r. Nr 137, poz. 1300).
30 stycznia br. Zarząd KRIR przekazał MRiRW uwagi do projektu ustawy do zmiany ustawy o ochronie zwierząt. Zarząd KRIR poprał projekt resortu rolnictwa. Przejrzyście wyeksponowane ewentualne negatywne skutki gospodarcze zarówno dla rolników jak i dla zakładów mięsnych nie pozostawiają wątpliwości o celowości dokonania tej zmiany w trybie pilnym. Prezentowana lista krajów UE oraz EFTA, w których dokonuje się uboju bez ogłuszania oraz zgodność tej ustawy z rozporządzeniem Rady (WE) nr 1099/2009 w sprawie ochrony zwierząt podczas uśmiercania, która stanowi „nie ogłusza się zwierząt poddawanych ubojowi według szczególnych metod wymaganych przez obrzędy religijne” wskazuje na celowość dokonania takich zmian legislacyjnych.
Tak jak miało to miejsce w poprzednich okresach sprawozdawczych, tak również i w omawianym okresie kontynuowana była współpraca zagraniczna i rozwój kontaktów międzynarodowych samorządu rolniczego.
10 stycznia br. w Sekretariacie Komitetów Copa-Cogeca odbyło się posiedzenie POCC. Podczas tego posiedzenia zostały omówione następujące tematy: Priorytety Prezydencji Irlandzkiej, poprawki kompromisowe Parlamentu Europejskiego w zakresie przyszłej WPR, informacje na temat konsultacji publicznej w sprawie rewizji polityki powietrza UE, ostatnie działania Sekretariatu oraz projekt stanowiska Copa-Cogeca dotyczącego polityki UE w sprawie biopaliw.
15 stycznia Prezes KRIR wziął udział w posiedzeniu Prezydencji Copa. Posiedzenie dotyczyło działań lobbingowych Copa dotyczących budżetu na WPR w przyszłym okresie programowania 2014-2020.
30 stycznia przedstawiciel KRIR wziął udział w posiedzeniu grupy roboczej Copa-Cogeca „Bioenergia/biotechnologia”.
W omawianym okresie sprawozdawczym Biuro Zarządu KRIR otrzymało do zaopiniowania 17 projektów aktów prawnych (wykaz w załączeniu). Odbyły się dwa Posiedzenia Zarządu KRIR, miało miejsce również posiedzenie Komisji Statutowej KRIR oraz posiedzenie Komisji do spraw nowelizacji ustawy o izbach rolniczych.
Ponadto, Biuro Zarządu KRIR we współpracy z wojewódzkimi izbami rolniczymi organizowało wypoczynek zimowy dla dzieci rolników objętych rolniczym systemem ubezpieczenia społecznego dofinansowany przez FS USR w pełnym zakresie.