W omawianym okresie sprawozdawczym odbyło się III Posiedzenie Krajowej Rady Izb Rolniczych IV kadencji. Podczas posiedzenia przyjęto uchwałę nr 9/2011 w sprawie budżetu Krajowej Rady Izb Rolniczych na 2012 r.; uchwałę nr 10/2011 w sprawie przyjęcia Porozumienia o współpracy pomiędzy Krajową Radą Izb Rolniczych a Węgierską Izbą Rolniczą oraz uchwałę nr 11/2011 w sprawie powołania Komisji Statutowej Krajowej Rady Izb Rolniczych. Wśród podejmowanych przez prezesów i delegatów wojewódzkich izb rolniczych tematów znalazła się m.in. kwestia rekompensat dla rolników za zakupione kwoty cukru oraz mleka w związku z odejściem od regulacji tych rynków, finansowanie infrastruktury melioracyjnej oraz kwestia wysokich cen nasion przeznaczonych do siewu.
Pozostałe wydarzenia z udziałem przedstawicieli KRIR:
- 9 grudnia – spotkanie przedstawicieli organizacji rolniczych, członków Copa-Cogeca i Ceja z Ministrem Rolnictwa i Rozwoju Wsi, udział: Prezes KRIR Wiktor Szmulewicz oraz Dyrektor Biura KRIR Katarzyna Szczepaniak;
- 11-17 grudnia – wyjazd studyjny do Włoch dotyczący promocji działań na rzecz krótkich łańcuchów dystrybucji i sprzedaży bezpośredniej żywności, udział: Wiceprezes KRIR MarekBorowwski;
- 16 grudnia – posiedzenie Komitetu Monitorującego PROW 2007-2013, udział: Członek Zarządu KRIR Grzegorz Mazur;
- 16 grudnia – XV-lecie Świętokrzyskiej Izby Rolniczej, udział: Członek Zarządu KRIR Robert Nowak;
- 19 grudnia – Walne Zgromadzenie Lubuskiej Izby Rolniczej, udział: Prezes KRIR Wiktor Szmulewicz;
- 20 grudnia – konferencja „KRUSplus – modernizacja i nowoczesne zarządzanie”, udział: Dyrektor Biura KRIR Katarzyna Szczepaniak;
- 21 grudnia – spotkanie Zarządu z rolniczymi oraz branżowymi związkami celem wypracowania wspólnego stanowiska w sprawie pakietu legislacyjnego Komisji Europejskiej dla WPR po 2013 r.;
- 21 grudnia – spotkanie wigilijne Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi, udział: Zarząd KRIR;
- 22 grudnia – spotkanie świąteczne w ARR, udział: Prezes KRIR Wiktor Szmulewicz.
W tym okresie sprawozdawczym przedstawiciele Zarządu KRIR uczestniczyli w posiedzeniach sejmowej Komisji Rolnictwa i Rozwoju Wsi, na której omawiane były następujące tematy:
- 20 grudnia – informacja MRiRW o budżecie UE na 2012 r. w zakresie rolnictwa i rybołówstwa, udział: Prezes KRIR Wiktor Szmulewicz oraz przedstawiciel Zarządu KRIR;
- 21 grudnia – informacja MRiRW na temat pakietu reform WPR opublikowanego przez KE w dniu 12.10.2011 r. , udział: Zarząd KRIR.
W omawianym okresie Zarząd KRIR występował w tematach dotyczących zarówno analizy aktualnych problemów w sektorze rolnym, jak i otrzymywanych do zaopiniowania projektów aktów prawnych.
W związku ze stosowaną przez ARiMR praktyką, że za przegrane przez Agencję sprawy przed sądami administracyjnymi, czy wypłatę należnych rolnikom środków pomocowych po terminie, nie naliczane są odsetki za zwłokę, 9 grudnia br. Zarząd KRIR zwrócił się do Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z wnioskiem, aby również w przypadku decyzji Agencji dotyczących zwrotu środków pomocowych Agencja nie naliczała odsetek rolnikom.
W związku z nadsyłanymi do KRIR wnioskami rad powiatowych wojewódzkich izb rolniczych, 9 grudnia Zarząd KRIR zwrócił się do resortu rolnictwa o podjęcie działań mających na celu zmianę przepisów ustawy o systemie identyfikacji i rejestracji zwierząt dotyczących terminu zgłaszania urodzeń cieląt do systemu IRZ, poprzez wydłużenie tego terminu z 7 do 14 dni.
9 grudnia br. Zarząd KRIR, w związku z nadsyłanymi wnioskami rad powiatowych izb rolniczych, zwrócił się do MRiRW wnioskując o podjęcie działań mających na celu uproszczenie raportu kontroli weterynaryjnej na potrzeby spełnienia zasad cross-compliance w gospodarstwie rolnym. Zarząd KRIR zasugerował, aby ogólne dane dotyczące rolnika i jego gospodarstwa wpisywać tylko raz na stronie tytułowej oraz wydzielić w raporcie części dotyczące poszczególnych gatunków zwierząt, by umożliwić drukowanie i wypełnianie tylko tych części, które dotyczą gatunków zwierząt utrzymywanych w kontrolowanym gospodarstwie.
13 grudnia br. Zarząd KRIR przekazał resortowi rolnictwa swoje poparcie dla wniosku Wielkopolskiej Izby rolniczej dotyczącego przyjęcia za podstawę obliczania podatku rolnego średniej ceny żyta nie z trzech poprzednich kwartałów, lecz z trzech poprzednich lat.
W związku ze spodziewanymi zmianami w systemie wsparcia dla obszarów o niekorzystnych warunkach gospodarowania oraz trwającą dyskusją na temat kryteriów wyznaczania tych obszarów, 14 grudnia br. Zarząd KRIR zwrócił się do Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z wnioskiem o spotkanie na temat nowych obszarów ONW.
Doceniając zainteresowanie Prezydenta sprawami wsi i rolnictwa oraz utworzenie forum debaty publicznej środowisk wiejskich przy Prezydencie RP, którego celem jest szerokie spojrzenie na problemy wsi i zapoczątkowanie poważnej dyskusji o sprawach ważnych dla jej mieszkańców, a także biorąc pod uwagę historyczną i aktualną rolę rolnictwa w gospodarce kraju (dodatni bilans handlowy rolnictwa), 16 grudnia br. Zarząd KRIR zwrócił się do Prezydenta RP Bronisława Komorowskiego o poparcie stanowiska samorządu rolniczego w sprawie zapowiadanych przez Prezesa Rady Ministrów reform dotyczących rolnictwa.
16 grudnia br. Zarząd KRIR zwrócił się do Prezesa Agencji Nieruchomości Rolnych z wnioskiem o obniżenie czynszów dzierżawionych nieruchomości rolnych Skarbu Państwa dla dzierżawców, których dotknęły klęski żywiołowe.
16 grudnia br. Zarząd KRIR przekazał swoje uwagi resortowi rolnictwa, po zapoznaniu się z projektem rozporządzenia w sprawie szczegółowego trybu sprzedaży nieruchomości Zasobu Własności Rolnej Skarbu Państwa i ich części składowych, warunków obniżenia ceny sprzedaży nieruchomości wpisanej do rejestru zabytków oraz stawek szacunkowych gruntów, stwierdzając m.in., że w ustawie z dnia 16 września 2011 r. o zmianie ustawy o gospodarowaniu nieruchomościami rolnymi Skarbu Państwa oraz o zmianie niektórych innych ustaw – nie ma żadnych istotnych uregulowań, które wzmocniłyby pozycję Izb Rolniczych w relacjach z Agencją Nieruchomości Rolnych i poprawiłyby ich skuteczność w procesie poprawy struktury agrarnej w Polsce. Tego samego dnia, Zarząd KRIR przekazał swoje stanowisko do projektu rozporządzenia w sprawie szczegółowych warunków rozkładania na raty należności z tytułu sprzedaży nieruchomości z Zasobu Własności Rolnej Skarbu Państwa oraz wysokości oprocentowania rozłożonej na raty należności. Zarząd Krajowej Rady Izb Rolniczych po zapoznaniu się z projektem rozporządzenia zaproponował m.in. aby w razie niezapłacenia w ustalonym terminie raty należności w wyniku klęsk żywiołowych lub wypadków losowych – rozważyć odstąpienie od odsetek i prolongować termin spłaty oraz zawnioskować do KE, aby dokonać zmian w decyzji Rady z dnia 20 listopada 2009 r. w sprawie przyznania przez władze RP pomocy państwa na zakup nieruchomości rolnych, zmieniając pkt. 9 i umożliwić pomoc państwa polskim rolnikom na zakup nieruchomości rolnych do 2016 roku. Propozycja o charakterze postulatywnym, ponieważ Polska wynegocjowała w trakcie akcesyjnym 12-letni okres przejściowy (ochronny) na sprzedaż ziemi cudzoziemcom oraz z tego względu, że ponad 50% inwestycyjnych kredytów preferencyjnych (łącznie z czterech linii: nKZ, nGR, nIP i nMR) jest w Polsce w ostatnich latach przeznaczane na zakup gruntów rolnych.
Wyrażając przekonanie, że zjednoczone wysiłki doprowadzą do tak oczekiwanych przez polskich rolników zmian w unijnej polityce rolnictwa, 19 grudnia Zarząd KRIR zwrócił się do Premiera RP z wnioskiem o poparcie uwag samorządu rolniczego do propozycji KE w zakresie kształtu polityki rolnej UE po 2013r. i wsparcie w negocjacjach Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi. Zarząd KRIR wniósł o aktywne włączenie się Premiera RP w te negocjacje i mocne stanowisko całego Rządu w sprawie warunków WPR dla polskich rolników.
Mając na uwadze zgłaszane przez rolników liczne protesty wobec zasad wyceny nieruchomości zajmowanych pod drogi, 21 grudnia samorząd rolniczy ponownie wniósł do Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi oraz Ministra Transportu, Budownictwa i Gospodarki Morskiej o znowelizowanie przepisów rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 14 lipca br. w sprawie wyceny nieruchomości i sporządzenia operatu szacunkowego (Dz. U. Nr 165, poz. 985) tak, aby należne odszkodowanie za wywłaszczenie gruntów przy budowie jednej trasy dokonywane byłoby na jednakowych zasadach.
22 grudnia, przekazując w załączeniu uchwałę Porozumienia Izb Rolniczych Polski Południowo-Wschodniej, Zarząd KRIR zwrócił się do Ministra rolnictwa i Rozwoju Wsi z wnioskiem o podjęcie działań, które zapewnią rolnikom ochronę przed upadającymi i nierzetelnymi firmami skupowymi.
Mając na uwadze przedłożony do konsultacji przez Ministra Zdrowia projekt ustawy o zmianie ustawy o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych oraz ustawy o ubezpieczeniu społecznym rolników, 22 grudnia Zarząd KRIR zwrócił się Prezydenta RP z wnioskiem o pilne spotkanie z Zespołem Eksperckim Prezydenta RP celem wypracowania konsensusu, satysfakcjonującego rolników i możliwego do zaakceptowania przez stronę rządową.
22 grudnia br. Zarząd Krajowej Rady Izb rolniczych przekazał swoje uwagi do projektu ustawy o zmianie ustawy o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych oraz ustawy o ubezpieczeniu społecznym rolników. W swoim wystąpieniu Zarząd KRIR, zwrócił m.in. uwagę, że jest zdecydowanie przeciwny określaniu wysokości składek zdrowotnych dla rolników w oparciu o powierzchnię gospodarstwa. Hektar ziemi nie jest wykładnikiem ekonomicznym, a samo posiadanie ziemi nie daje tytułu do nakładania obowiązku opłacania składek zdrowotnych. Wyrok Trybunału Konstytucyjnego wymusza konieczność szybkiego wprowadzenia zmiany ustawy, która musi wejść w życie najpóźniej od początku lutego 2012 roku. Zaproponowane przejściowe rozwiązanie, polegające na uzależnieniu wysokości składki zdrowotnej od powierzchni gospodarstwa i podziału rolników na 3 grupy, przy czym KRUS będzie opłacać całą składkę za rolników prowadzących gospodarstwa o powierzchni do 6 ha przeliczeniowych, za gospodarstwa w przedziale 6-15 połowę wysokości, a powyżej 15 ha rolnicy będą opłacali pełną składkę w wysokości 36 zł nie odbiega znacząco od dotychczasowych przepisów, które właśnie zostały zakwestionowane przez Trybunał Konstytucyjny.
Mając na uwadze wniosek zgłoszony podczas III Posiedzenia Krajowej Rady Izb Rolniczych IV kadencji, Zarząd KRIR 22 grudnia wystąpił do Ministra Transportu, Budownictwa i Gospodarki Morskiej w sprawie stworzenia takich przepisów prawnych, aby wszystkie przetargi budowlane zawierały stosowne zmiany melioracji wykonane przez inwestora przed jak i po wykonanej inwestycji już na etapie dokumentacji przetargowej, a następnie powinny być odpowiednio realizowane i sprawdzane.
Przychylając się do wniosków producentów rolnych z terenów południa Polski jakie napływają do Biura KRIR, Zarząd 28 grudnia wystąpił do resortu rolnictwa z wnioskiem, aby rolnicy którzy nie są ubezpieczeni w KRUS a prowadzą gospodarstwo rolne i są płatnikami podatku rolnego i są płatnikami podatku rolnego, w przypadku klęsk i kataklizmów podlegali analogicznej pomocy jaka przysługuje rolnikom ubezpieczonym w KRUS.
Mając na uwadze dyskusję jaka miała miejsce podczas III Posiedzenia KRIR, 28 grudnia Zarząd KRIR zwrócił się do Prezesa Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów z wnioskiem o podjecie działań mających na celu kontrolę działalności prowadzonej prze firmy nasienne – głównie sprawdzenie wysokich różnic w cenach pomiędzy materiałem siewnym a produkcyjnym, czy nie ma tu zmowy cenowej.
Od kilku lat rolnicy obserwują nadmierną liczebność populacji lisów, które wyrządzają znaczne szkody nie tylko w populacji drobnych zwierząt i ptactwa łownego, ale również pośród drobiu. W związku z tym, 28 grudnia Zarząd KRIR, na wniosek rolników z terenów południa Polski, zwrócił się do Ministra Środowiska o wprowadzenie obowiązkowej redukcji populacji lisów.
30 grudnia br., w nawiązaniu do wielokrotnie poruszanego tematu problemu niszczenia zasiewów i praw przez zwierzęta objęte ochroną gatunkową, Zarząd KRIR przekazując uchwałę Porozumienia Izb Rolniczych Polski Południowo-Wschodniej, zwrócił się do Ministra rolnictwa i Rozwoju Wsi z wnioskiem o pilne rozwiązanie problemu nadmiernej populacji gatunków dzikich zwierząt zagrażających żywotnym interesom rolnictwa.
W związku z planowanym przez Komisję Europejską odejściem od regulacji rynku mleka, a także cukru od roku 2015 – producenci mleka i cukru zgłasili problem i domagają się odkupu przez Skarb Państwa zakupionych przez nich limitów lub wypłaty z tego tytułu rekompensat. Wielu rolników zainwestowało sporo środków w kwoty i limity produkcyjne, zakupując je od państwa lub na rynku wtórnym, w celu osiągnięcia odpowiedniej, stabilnej produkcji. Inni likwidując produkcję sprzedali otrzymane darmowe kwoty mleczne na rynku wtórnym za bardzo wysoką cenę. Regulacja rynku miała zapewnić długotrwałą stabilizację dochodów i produkcji, tymczasem tak krótki okres produkcji na zamkniętym rynku nie pozwolił na zwrot kosztów wykupionych limitów oraz poniesionych kosztów i nakładów inwestycyjnych. W związku z powyższym, 30 grudnia Zarząd KRIR, realizując wniosek z III Posiedzenia KRIR, zwrócił się do Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi o rozpatrzenie możliwości zapewnienia producentom mleka zadośćuczynienia finansowego za zakup kwot mlecznych.
W odpowiedzi na pismo resortu rolnictwa w sprawie stanowiska samorządu rolniczego odnośnie przedstawionego projektu ustawy o zmianie ustawy o płatnościach w ramach systemów wsparcia bezpośredniego oraz niektórych innych ustaw, 30 grudnia br. Zarząd KRIR przekazał swoje uwagi do niniejszego projektu, zwracając m.in. uwagę, że w przypadku płatności do owoców miękkich przyjęcie roku 2008 jako roku referencyjnego będzie rozwiązaniem krzywdzącym dla rolników. Był to pierwszy rok przyznania płatności do owoców miękkich i wielu rolników nie skorzystało z tej płatności ze względu na uchybienia formalne. Rolnicy ci posiadali już w 2008 roku uprawy np. truskawek i prowadzą, je dotychczas, jednak nie będą mogli otrzymać płatności. Zdaniem rolników w Polsce rokiem referencyjnym powinien być rok 2011, jako ostatni rok obowiązywania przejściowej płatności do owoców miękkich.
W związku z rosnącymi cenami paliw, zwiększającymi koszty produkcji prowadzącym w konsekwencji do spadku opłacalności produkcji rolniczej, 30 grudnia br. Zarząd Krajowej Rady Izb Rolniczych przekazując w załączeniu uchwałę Porozumienia Izb Rolniczych Polski Południowo-Wschodniej oraz pismo Warmińsko-Mazurskiej Izb w sprawie stawki zwrotu podatku akcyzowego w cenie oleju napędowego wykorzystywanego do produkcji rolnej na 1 litr oleju w 2012 r. – wniósł o pełny zwrot akcyzy i podtrzymujemy postulat odnośnie zwiększenia limitu zużycia oleju napędowego na 1ha użytków rolnych do 120 litrów, zgodnie z wyliczeniami naukowców z instytutów rolniczych.
Tak jak miało to miejsce w poprzednich okresach sprawozdawczych, tak również i w omawianym okresie kontynuowana była współpraca zagraniczna i rozwój kontaktów międzynarodowych samorządu rolniczego.
W dniach 1-2 grudnia br. w siedzibie komitetów COPA-COGECA w Brukseli odbyło się posiedzenie Prezydium. W obradach udział wzięli Prezes Krajowej Rady Izb Rolniczych Wiktor Szmulewicz, Prezes Zachodniopomorskiej Izby Rolniczej Julian Sierpiński oraz Dyrektor Biura Zarządu KRIR Katarzyna Szczepaniak. Głównym tematem omawianym podczas dwudniowego posiedzenia Prezydium był projekt dokumentu Copa-Cogeca pod tytułem „Wstępna reakcja europejskich rolników i spółdzielni rolniczych na propozycje legislacyjne Komisji Europejskiej". Prezes Krajowej Rady Izb Rolniczych Wiktor Szmulewicz powiedział, że dla rolników najważniejszym elementem jest budżet na WPR. Stworzenie nowej, sprawiedliwej i uproszczonej Wspólnej Polityki Rolnej, wymagać będzie silnego budżetu. Nie może opierać się na starych elementach, takich jak okresy przejściowe oraz dopłaty historyczne. Prezes KRIR dodał również, iż my nikomu nie chcemy zabierać, domagamy się jedynie równego traktowania. Wzywamy KE do opracowania nowych zasad naliczania płatności bezpośrednich, ponieważ obowiązujące zasady nie odzwierciedlają obecnej światowej sytuacji; chcemy zmian, ale według właściwych kryteriów. W związku z tym, że nowe państwa członkowskie nie zgodziły się na punkt 9 dokumentu dotyczący redystrybucji dopłat bezpośrednich pomiędzy państwami członkowskimi oraz na przyjęcie kolejnych okresów przejściowych przed tym, jak nastąpi wyrównanie dopłat bezpośrednich dla wszystkich rolników UE, dokument w stanie obecnym został odrzucony i poddany do dalszego opracowania przez Sekretariat komitetów COPA-COGECA.
6 grudnia w Sekretariacie Komitetów Copa-Cogeca w Brukseli odbyło się posiedzenie grupy roboczej „Promocja”. W spotkaniu udział wzięła Magdalena Montaigu – przedstawiciel KRIR w Bukseli. Podczas tego spotkania skupiono się głównie na następujących tematach: reforma systemu promocji produktów rolnych, programy przyjęte w związku z kryzysem E coli, programy promocyjne w państwach trzecich oraz dostosowanie Rozporządzenia nr 3/2008 w sprawie promocji do Traktatu Lizbońskiego.
8 grudnia z udziałem przedstawiciela KRIR odbyło się posiedzenie grupy roboczej Komitetów Copa-Cogeca „Zboża” i „Rośliny oleiste”. Podczas tego posiedzenia poruszono głównie następujące tematy: prognozy dotyczące kampanii 2010/2011, sytuacja rynkowa i perspektywy, ILLUC (pośrednia zmiana użytkowania gruntów) oraz ocena skutków propozycji legislacyjnych dla sektora upraw.
W dniach 14-15 grudnia br. ekspert KRIR Mirosław Drygas uczestniczył w posiedzeniu grupy roboczej Copa-Cogeca oraz grupy konsultacyjnej KE „Rozwój Obszarów Wiejskich”. Podczas spotkania doszło do wymiany poglądów na temat przyszłości polityki spójności (polityka regionalna) i Wspólnych Ram Strategicznych. Dyskutowano nad tym jaki będzie kształt Wspólnych Ram Strategicznych i nad związkiem między polityką rozwoju regionalnego a funduszami regionalnymi. W dalszej części obrad doszło do wymiany opinii na temat przyszłości WPR po 2013 roku, w szczególności przyszłości polityki rozwoju obszarów wiejskich i priorytetów Unii Europejskiej. W trakcie spotkania Sekretariat Komitetów Copa-Cogeca przedstawił propozycję projektu Komitetów pt. “Przyszłość WPR po 2013 roku”. Ponadto, wymieniono poglądy na temat przyszłych priorytetów i instrumentów Polityki Rozwoju Obszarów Wiejskich po roku 2013 mającej na celu przyjęcie stanowiska udziału grupy roboczej "Rozwój obszarów wiejskich" na temat przyszłości WPR po roku 2013. Podczas spotkania przedstawiono również informację nt. działań lobbingowych Komitetów Copa-Cogeca przy Parlamencie Europejskim w sprawie wytyczania ONW i dyskutowano o dalszych krokach. 15 grudnia br. odbyło się posiedzenie grupy konsultacyjnej w tym temacie, gdzie głównie dyskutowano nad pakietem legislacyjnym przedstawionym przez Komisję Europejską dla Wspólnej Polityki Rolnej na lata 2014-2020.
16 grudnia br. w Sekretariacie Komitetów Copa-Cogeca w Brukseli odbyło się posiedzenie POCC/CCC, w którym udział wziął przedstawiciel KRIR. Głównymi omawianymi tematami na tym posiedzeniu były: przyszłość WPR, kolejne etapy pracy nad dokumentem Komitetów Copa-Cogeca, informacje na temat europejskiego rejestru przejrzystości, informacje na temat udziału Komitetów Copa-Cogeca w grupach konsultacyjnych w sprawie handlu i rozwoju oraz przyjęcie kalendarza spotkań posiedzeń POCC/CCC na 2012 rok.
W omawianym okresie sprawozdawczym Biuro Zarządu KRIR otrzymało do zaopiniowania 16 projektów aktów prawnych. Odbyły się dwa Posiedzenia Zarządu KRIR. Ponadto, Biuro Zarządu KRIR złożyło wniosek do FS USR na organizację wypoczynku zimowego dla dzieci rolników objętych rolniczym systemem ubezpieczenia społecznego dofinansowany przez FS USR w pełnym zakresie.